...en Niklas "logeert" hier ook. (v/h dwarsbongel.web-log.nl en niklas.web-log.nl)

woensdag 25 april 2012

Cursus Fries en zeldzame bijen

Ik zat weer eens even TeleTekst te kijken bij Omrop Fryslan; dat kan hier omdat het een aangrenzende provincie is. Fries is voor een niet-Fries niet gemakkelijk, maar ik heb er wel wat mee: ik ben de tweede generatie uit een heel lange Friese stamboom die buiten Friesland geboren is. Ik heb regelmatig Fries horen spreken in mijn omgeving.
Geschreven Fries kan ik voor een groot deel lezen, door de woorden te vertalen naar spraak. Voor de moeilijke gevallen heb ik ooit een Fries zakwoordenboekje gekocht.

De laatste jaren is er geloof ik alarmfase rood wegens massale bijensterfte. Daarom is 2012 uitgeroepen tot Jaar van de Bij.
Nou kun je zeggen: wat moet ik met die rotbeesten, ze prikken alleen maar, en honing lust ik ook al niet. Maar volgens mensen die ervoor doorgeleerd hebben, zullen er geen oogsten meer zijn, als de voedsel producerende planten niet bestoven worden door bijen. En ik heb een gezonde eetlust...

Daarom trok een van de TeleTekst-berichten van Omrop Fryslân mijn aandacht:
Seldsume bij by Lauwersmar
Yn it Lauwersmargebiet is in seldsume bij ûntdutsen. It giet om in donkere wylgesânbij. De bij stiet op de list mei kwetsbere bistesoarten. De wylgesânbij komt foaral foar yn gebieten mei keal sân yn kombinaasje mei droege en wiete plakken. Ek moatte der genôch bloeiende wylgen wêze. It bistje is noch mar op in pear plakken yn Nederlân sjoen. Njonken it Lauwersmargebiet giet it om it Noardhollânske dúnreservaat en op in tal plakken yn Limboarch.

Ik dacht: dat moet ik misschien even vertalen. Maar dat hadden anderen al gedaan. Volgens mij zit er op elke redactie wel iemand die het Fries machtig is.
Ik vond een heel interessant artikel in het Nederlands, dat begint zo:
Na de zeearend is er onlangs nog een zeldzame gast opgedoken in het Lauwersmeer-gebied: een donkere wilgenzandbij. De donkere wilgenzandbij staat op de zogenaamde Rode Lijst als 'kwetsbaar'.
Lees meer: Zeldame zandbij ontdekt

3 opmerkingen:

Platoonline zei

Gelukkig laat het Fries zich ook zonder woordenboekje nog aardig lezen. Ze hebben er dan wel een taal van gemaakt maar het blijft natuurlijk een veredeld dialect. Whahahaha, niet kwaad worden, Bongel, het was een grapje.

Het schijnt toch zorgelijk te zijn, die afname van het aantal bijen. Hopelijk slaagt men er in de balans tijdig te herstellen.

Selma zei

Waar zit de like-knop?

tagrijn zei

Ik kan er niets van bakken. Gelukkig een stukje in het Nederlands. Maar wat moet een bij in wilgenzand?