...en Niklas "logeert" hier ook. (v/h dwarsbongel.web-log.nl en niklas.web-log.nl)

vrijdag 31 oktober 2014

Niklas - 141031 - Bengel

Het woord "bengel" had ik al geruime tijd niet gehoord, tot ik vorige week een e-mail kreeg van mijn eerste vriendin. Ze had bij het opruimen een jeugdboek gevonden waar mijn naam voorin stond, getiteld: "De lotgevallen van een bengel", door W. Petillon.
Ik had geen enkele herinnering aan die titel, een plaatje op internet zei me niets.
We hadden het even te druk om direct het boek in het echt te gaan bewonderen.

Dinsdag was het mooi weer, ik nam mijn kans om nog eens te gaan fietsen, Marijke ging op ziekenbezoek bij twee vriendinnen. Halverwege bedacht ik om mijn rit te combineren met een bezoek aan mijn vroegere vriendinnetje. Ik stuurde een SMS: "Ben je thuis? Ik kan over 3 kwartier bij je zijn." Het antwoord was kort: "OK"

Tja, ik ben 35 jaar zó boos op haar geweest, dat er geen sprake van kon zijn om haar te ontmoeten. Ik was dat weekend 's zaterdags vanuit Groningen naar Amsterdam gereisd. De helft op fiets, omdat ze pas 's middags vrij was. 's Avonds gingen we naar de bioscoop. Ik sliep in een goedkoop hotelletje, en zondagmorgen gingen we samen naar de kerk. Vervolgens vertelde ze me, dat ze toch voor een ander koos.
Ik ben op mijn fiets gestapt en teruggefietst naar Groningen. Na een uurtje slapen kon ik meteen door naar mijn werk.

Na die 35 jaar kreeg ik via mijn zwager een door mijn opa getekende bloemenprent. Die had vriendin ooit gekregen van opa, ze vond dat die maar terug moest naar mij. Daarna heb ik mijn bariëre geslecht, en hebben we af en toe contact.
Toen zij 65 werd, hadden haar kinderen een feestje voor haar georganiseerd. Er was ook een verrassingsgast: ik, haar eerste vriendje...

Dinsdag hebben we weer herinneringen opgehaald, maar ik herinner me weinig mensen van toen: ik heb daar maar 3 jaar gewoond. Voor haar gevoel was het veel langer, en dat geldt voor mij ook wel omdat het een heel intensieve periode was. Niet alleen doordat we verliefde pubers waren, ook omdat ik problemen thuis had, of liever gezegd: door de omstandigheden geen thuisgevoel kon ontwikkelen.
Eén van de mensen die ik me nog helder voor de geest kan halen, was haar opoe, die naast hun woonde. Opoe zag mij wel zitten, daar was ze duidelijk in, en ze had gevraagd wanneer we gingen trouwen - we waren toen zo ongeveer 16 jaar...

Toen ik thuiskwam had ik toch weer mooi 65 km gefietst, en anderhalf uur prettig bijgekletst.
En nu ik dat boek aan het lezen ben, met die heerlijke zéér oude spelling, komt het me toch wel vertrouwd voor...

zaterdag 25 oktober 2014

141025 - Uitbundig

Ze zien het helemaal voor zich...!!!

Uitdaging: een verhaal in 6 woorden met beeld, kijk voor meer bij Marion

vrijdag 24 oktober 2014

141025 - ZOZ - Op fietse

Wie mee wil doen met (of luisteren naar) ZOZ: Zwijmelen op Zaterdag, kan terecht bij Marja.

Maandagmorgen, terwijl ik de ontbijtboel stond af te wassen, kreeg ik het idee voor deze ZOZ: ik had zondag een fietstocht gemaakt met o.a. mijn oude schoolroute. Ik had me afgevraagd hoeveel kinderen nu nog dagelijks in weer en wind, zomer en winter, verder dan 10km naar school fietsen.
En bij de afwas vroeg ik me af hoeveel muziek ik ken over fietsen. Ik noemde een paar titels, dacht even dat dat het wel was, maar Marijke vulde me meteen aan, en toen kwam er bij mij ook meer. Dit wordt dus eigenlijk één blog met twéé ZOZ's, waarbij ik eerst Marijke's suggesties plaats.



Wikipedia meldt van de eerste dat Katie Melua's Nine Million Bicycles gebaseerd is op de 9.000.000 fietsen die er in Peking rondrijden, en dat het hier bekend geworden is doordat Katie het zong bij het kerkelijke huwelijk van Prins Pieter-Christiaan en Prinses Anita.
Dit was al eens geplaatst door Hilde bij ZOZ-18, maar dat blog is blijkbaar opgeheven, dus:


Toen kwam Herman van Veen, met "Fiets". Nou vind ik Herman best een goede artiest, maar ik vind zijn stem niet zo prettig. Het is ook al eens geplaatst in ZOZ-88 door AltijdMooiWeer. Daar staat het met een mooi filmpje, dat Sven Verbeek er bij heeft gemaakt met zijn dochter Marit.
Dat riep een herinnering wakker aan mijn dochter (nu 40+) met haar eerste fietsje. Ze had er heel veel plezier mee, tot ze er op een keer heel verdrietig huilend mee naar huis kwam lopen. Ze had een lekke band en dacht dat haar fietsje nu voorgoed kapot was...
Maar Marijke liet me hetzelfde lied "Fiets" horen van Jenny Arean. Dat vind ik een heel mooie uitvoering:


Marijke vertelde dat onze kleinkinderen Mark en Lieke een tijdje geleden helemaal weg waren van Gers Pardoel met "Bagagedrager". Nou, een rapnummer kan ook best leuk zijn, van Mark en Lieke kun je dat van jongs af aan zeggen, zie deze foto:


Inmiddels zijn ze een flink stuk verder, zoals hier te zien op een recente vakantiefoto:


Hier dus Gers Pardoel - Bagagedrager ft. Sef:


Weliswaar is, geloof ik, een 18+ tekst uit mijn jeugd tegenwoordig een 13+ tekst, maar ik denk niet dat M&L de tekst van Bagagedrager helemaal begrepen hebben, want daar lijken ze me nog net iets te jong voor.

Tenslotte kwam Marijke met "Veilig achterop bij vader op de fiets" van Paul van Vliet. Haar vader zei 's zondags vaak tegen haar moeder: "Ik ga even naar huis, hoor!", waarop haar moeder standaard een beetje wrevelig antwoorde: "Híer is je thuis, je bedoelt zeker naar je moeder?" Marijke ging vaak mee, achterop de fiets, stevig tegen papa aan. Op een hobbelig gedeelte van de route zong ze dan voor hem, ze kreeg dan zo'n grappige trilstem!

Paul van Vliet - Veilig achterop bij vader op de fiets:




Ik heb zelf een vergelijkbare herinnering, bij mijn moeder achterop. We reden dan van Hoogkerk-Vierverlaten, waar de ouders van mijn vader woonden, naar huis in Oostwold. Ik zat met aan elke kant een been in de fietstassen, en hield me vast aan mama's jas. Vooral op het stuk van De Poffert naar Oostwold hoorde je dan, vooral als de straat nat was, steeds WIJSSSSJW, een suizend geluid door het weerkaatsen tegen de bomen die om de paar meter langs de weg stonden - als ik er aan denk beleef ik het nog steeds... De oude bomen zijn inmiddels vervangen, de weg is vrijwel gelijk gebleven.

Boudewijn de Groot zingt ook over een vader en kind op fiets: Jimmy, of: Hoe sterk is de eenzame fietser. Welke Nederlander kent het niet? Dit zei Boudewijn ooit zelf over het ontstaan.
Boudewijn de Groot - Jimmy / Hoe sterk is de eenzame fietser (50 jaar Nederpop live):


De groot geworden Jim zong het "voor het eerst en voor het laatst" in De Wereld Draait Door.

Als rechtgeaarde Noorderling, wonende in Emmen, kan ik bij liedjes over fietsen natuurlijk absoluut niet om Daniël Lohues heen, die landelijk furore maakte met "Op Fietse", in eerste instantie met zijn groep SKIK. Het was ook de eerste titel die ik bedacht, zie begin van deze ZOZ. (Wikipedia Nedersaksisch). Dat lied heeft geleid tot het uitgeven van een toeristische SKIK-fietsroute door de VVV!

Ik vond op YouTube een optreden van Daniël Lohues bij de herdenking van Relus ter Beek, de in Coevorden geboren, bevlogen, Commissaris der Koningin in Drenthe. Relus had ook iets met fietsen: In 2008 haalde hij de start van de Vuelta in 2009, de Ronde van Spanje, naar Assen! Hij heeft het zelf niet meer mogen meemaken, maar de eerste "bergtrui" werd verdiend op de Cota de Witteveen, nabij de natuurbegraafplaats waar Relus begraven is, dichtbij de jongste directeur van het oorspronkelijke familiebedrijf waar ik het grootste deel van mijn leven gewerkt heb.
Wij hebben in Emmen bij de finish van de Vuelta-etappe gestaan waar zoon Frank tussen de persfotografen liep en naast Mart Smeets stond, als hobbyist...

Het optreden van Daniël bij deze herdenking/uitvaart bestond uit twee delen: Op Fietse, en Deurreden tot an de streep. Ik denk dat in elk geval dit laatste een aangepaste versie is, maar ik heb het door omstandigheden niet meer kunnen vergelijken:


Ik sluit af met het tweede lied dat ik me in eerste instantie voor dit onderwerp herinnerde: Bicycle Race (I Want to Ride My Bicycle) van Queen. Daarin is een gitaarsolo vervangen door fietsbellen, en de originele videoclip is geweigerd door de BBC omdat er een aantal naakte dames op de fiets in voorkwamen. Nu nog wordt op YouTube vereist dat je inlogt om sommige clips van dit nummer te bekijken, omdat ze willen weten of je wel 18+ (of meer?) bent...
Daarom deze clip van: Queen Bicycle Race (Live 1978)


141023 - Dichter bij de Natuur

Marijke was iets aan het zoeken in haar "archief" en vond tussen oude Kerstkaarten een envelop met een boekje van lang geleden, dat daar verdwaald was.
Dat boekje is verschenen naar aanleiding van een gezamenlijke activiteit van de plaatselijke IVN-afdeling en Schrijverskamer de Clique, de toenmalige dichtersgroep waarvan ik van 1996 tot 2007 lid en contactpersoon geweest ben.
Die activiteit was een "natuurwandeling" op 9 juni 1996, onder het motto "Dichter bij de Natuur", in de nog redelijk ongeschonden wijk Noordbarge in Emmen, langs verschillende bomen. Uitleg van een IVN-gids over een boom of groep bomen, werd gevolgd door een gedicht dat daarbij geschreven was door een Clique-lid.

Grappig is, dat op de achterzijde de contactadressen van beide groeperingen staan vermeld - mijn toenmalige adres en het adres van de IVN-secretaris, en dat ik ruim een jaar later op het adres van de IVN-secretaris woonde, na mijn scheiding. Dat was zonder opzet: ik kwam daar later pas achter!

Het eerste gedicht in dat boekje is het mijne, over rode en groene beuken. Een dominante boom in mijn jeugd was de machtige beuk in de tuin van mijn grootvader, waar mijn moeder en ik bij in woonden. Later heeft mijn nieuwe stiefvader die beuk gekapt en tot planken laten zagen.
Het barst van de symboliek, en daar is wel iets van terug te vinden in mijn gedicht:

zondag 19 oktober 2014

141019 - Niklas - Fietsen naar school, vroeger en nu

Het leek mooi weer te zijn vandaag, dus ik heb mijn racefiets nog maar even van stal gehaald. Er stond wel flink wat wind, 3 a 4 werd voorspeld, en dat kwam denk ik overeen met de praktijk.
Het was helder, zonnig weer, en omdat de zon alweer wat lager staat, trok ik de helm wat verder naar voren als zonneklep.
Ik verzon, dat ik maar eens wou proberen om mijn oude fietsroute naar school te volgen, van Aalden (bij Zweeloo) naar Coevorden. Daarvoor moest ik nu eerst naar het beginpunt - ik bleek er 14,5 km voor nodig te hebben.

We gingen altijd van start in Aalden met 4 jongens. Volgens de borden was het 17 km naar Coevorden. In Meppen kwam er 1 jongen bij. In Oosterhesselen nog een stel, en bij Oosterhesselerbrug nog groepen uit Gees en Zwinderen. We waren dan met een man of 25, denk ik. Soms sloten we ons in Dalen aan bij nog een groep uit meerdere richtingen, maar die was vaak al weg.

Vandaag nam ik de oude route dóór Oosterhesselen, je kunt er nu bijlangs. Kort voor Dalen is de oude route onderbroken door de N34. Je komt dus nu op een ander punt Dalen binnen. Ik probeerde de oude aansluiting zo dicht mogelijk na de N34 weer op te pakken. Dat lukte na enig gedwaal vanwege wegwerkzamheden in dat buurtje.
In Coevorden nam ik niet de aangegeven voorkeursroute, maar onze oude, tot ook hier de weg "binnendoor" naar school door omleidingen geblokkeerd bleek.
Toen ik op de plek stond van de vroegere ingang van de school (van de school is niets terug te vinden), had ik 19,5 km gefietst in 55 minuten. Redelijk dicht bij de snelste tijd van "vroeger".
Maar toen had ik mijn boekentas etc. bij me en ik reed op een gewone fiets. Nu op een racefiets zonder bagage, als je tenminste de tegenwind en de toegenomen last der jaren (ca. 55 meer) niet meetelt.
Mijn respect voor de jongens van toen (incl. mijzelf), die die afstand heen en ook weer terug dagelijks aflegden in weer en wind, zomer en winter, op gewone fietsen (slechts een enkeling had een versnelling), is er vandaag niet minder op geworden!

Hoeveel kinderen, pakweg tussen de 12 en 17 jaar, fietsen tegenwoordig nog dagelijks, in weer en wind, zomer en winter, naar een school die meer dan 10 km van hun huis ligt?

Dit is mijn route van vandaag (ongeveer).
Op de kaart zijn A en G het start- en eindpunt van de gehele tocht. B is het begin van de schoolroute, bij C was de ingang naar de fietsenhokken van de school.
Daarna kon ik niet de verleiding weerstaan om door te rijden naar de Haandrik. Bij D is een picknickbank, waar we de dag na ons trouwen een poosje hebben gezeten. Via de Haandrik kwam ik op de weg langs het Coevorderkanaal, waar ik even mijn actuele voordewindse snelheid heb getest: 41 km/h. Bij E kon je eerder nog rechtdoor, maar nu moet je om de haven heen. De kortste weg naar huis was het misschien niet, maar na Achterste Erm is de Wienbargsteeg (F) een prachtig kronkelweggetje, waar ik persé langs wou...
Volgens mijn fietscomputer was de totale tocht vandaag 68,3 km, met een gemiddelde snelheid van 19,7 km/uur (tijdens stops loopt de computer door).

Kort nadat ik voldoende afgekoeld was om niet door te zweten na het douchen, begon het te regenen...

vrijdag 17 oktober 2014

141018 - ZOZ - Als door de bliksem getroffen, maar dan anders!

Wie mee wil doen met (of luisteren naar) ZOZ: Zwijmelen op Zaterdag, kan terecht bij Marja.

Deze keer werd ik getriggerd door pittige muziek, en vond daar curieuze alternatieven bij.
Als je in de elektrotechniek [hebt ge-]werkt, zoals ik, dan ken je uitdrukking AC/DC als aanduiding voor wisselstroom/gelijkstroom, maar de Australische groep AC/DC heeft een reputatie hoog te houden in het "heavy" areaal van de Rock'n Roll. Wikipedia NL en EN melden dat de groep in 1973 is opgericht door de broers Malcolm (1953) en Angus (1955) Young, en de band is nog steeds actief.

Mijn trigger voor deze ZOZ is een bijzondere live-uitvoering van het AC/DC-nummmer Thunderstruck door de Finse band Steve'n'Seagulls, waarbij een minder voor de hand liggend instrumentarium wordt gebruikt, acoustisch nog wel:


Dat het met een nog eenvoudiger instrumentarium kan, zien we bij Igor Presnyakov, geboren in Moskou en nu residerend in Amsterdam, op "acoustic fingerstyle guitar":


De taal op de website van Gabor Lesko is Italiaans (ondanks zijn Hongaars aandoende naam), en mijn kennis van die taal is zó beperkt dat ik er niet veel mee kan, maar hij speelt een Thunderstruck cover on classic guitar:


Weer heel anders klinkt de doedelzak-versie van de City Pipes uit Moskou. Ik vind het ook wel een kort maar stijlvol optreden:


Een echte uitschieter vind ik de versie van 2CELLOS uit Kroatië, en dat is dan ook mijn uitsmijter:


Voor wie nog even wil weten hoe AC/DC het zelf doet hier nog even een link: AC/DC - Thunderstruck (Live - River Plate - Concert Clip)

dinsdag 14 oktober 2014

141014 - WE300 - Kwaliteit

PlatoOnline's WE-300 schrijfuitdaging: schrijf een verhaal van exact 300 woorden, waarin het thema-woord niet voorkomt! Themawoord in oktober 2014 = Kwaliteit

Hoe beoordeel je een technisch ontwerper? De manager van de Ontwikkelingsafdeling werd vaak op de huid gezeten door de manager van de Marketingafdeling, dat de ontwikkeling van nieuwe systemen en producten sneller moest gaan. "Time-to-market" was een populaire kreet bij de kletsmajoors die, in verhouding tot de ontwerpers, veel geld opstreken voor het aan de man brengen van de producten, waarvan ze geen flauw benul hadden hoe ontzettend veel variabelen er in zo'n stuk elektronica met elkaar in balans moesten worden gebracht, om de functies die zij bijelkaar gefantaseerd hadden, correct te laten werken.

Marketing zag de ontwerpers het liefst puur op snelheid beoordeeld worden, maar de Service-afdeling had andere maatstaven. Elke storing die door de buitendienst moet worden opgelost, gaat van de bedrijfswinst af. Slechte producten geven onnodig veel storingen, en de mensen in de storingsdienst worden worden overspannen of zoeken ander werk.

Het verhaal van Marketing was, dat je geld- en gezichtsverlies leed als de concurrent eerder op de markt was met een bepaald product: die snoepte dan een groot stuk van het marktaandeel voor je neus weg, waardoor je een stuk winst mist.
Een groep ontwerpers, die weer eens was geconfronteerd met dat Time-to-market mantra, praatten na over een recente gebeurtenis.

De Service-afdeling had een monteur naar Timboektoe moeten sturen, waar de enige installatie in Afrika was geplaatst van het allernieuwste type.
De ontwikkelingstijd was geheel naar de zin geweest van Marketing, maar de ontwerpers waren gefrustreerd omdat het ontwerp niet aan hun standaard voldeed.
Al snel regende het storingen, en veel klanten wilden de nieuwe installaties laten terughalen. En reken maar dat die de komende jaren geen nieuwe bestelling zouden plaatsten.
Hoeveel zou dat de winst drukken, samen met alle aanpassingen, reparaties en lapmiddelen om de storingen en onvolkomenheden die binnen de garantievoorwaarden vielen, te verhelpen?

maandag 13 oktober 2014

Hemellichaam

Tussen stenen tijdperk en vliegende schotels

Uitdaging: een verhaal in 6 woorden met beeld, kijk voor meer bij Marion

vrijdag 10 oktober 2014

141011 - ZOZ 100 - Ich bin zu müde um schlafen zu gehen

Wie mee wil doen met (of luisteren naar) ZOZ: Zwijmelen op Zaterdag, kan terecht bij Marja.

Onze zwager Nico van Hoorn schreef zondag j.l. op zijn Facebook-pagina:
"Ich bin zu müde, um schlafen zu geh'n".
Nico is veelzijdig. Hij is o.a. werkzaam geweest bij de chipfabriek van Philips in Nijmegen, en hij heeft veel gefotografeerd en gefilmd in Nijmegen met name bij archeologische projecten daar.
Via zijn eigen website kun je diverse projecten van hem bekijken. Het meest in het oog springende is wel Trashlog: van 5 mei 2002 tot en met 4 mei 2005 is hij elke dag een uur gaan wandelen en kwam dan thuis met iets dat hij op straat had gevonden, en dat hem aansprak door kleur en/of vorm. Het moest plat genoeg zijn om in de scanner te stoppen, en niet groter dan 10 x 15 cm. Zo kwam er elke dag een object bij op zijn Trashlog website.
Het geeft een andere kijk, een interessant beeld van wat er allemaal op straat ligt. De website is er nog, en de objecten zijn keurig in enveloppen verzameld in drie kistjes, voor elk jaar één.
Raar? In de sector kunst en cultuur heeft hij er behoorlijk aandacht mee getrokken, tot ver in het buitenland, in de categorie Environmental Art.

Op de Trashlog-site is nog een gedicht te vinden dat ik schreef over de vriendschap van Nico met Klaus van de Locht, die het Labyrinth op de Waalkade in Nijmegen ontwierp. Op 7 maart 2003 stonden we met de deurknop in de hand om naar de Literatuurprijs van Nijmegen te gaan, vanwege mijn inzending, toen het bericht kwam dat Klaus was overleden; hij leed aan MS.

Marijke reageerde op Nico's FB-pagina met een link naar Reinhard Mey: Gute Nacht, Freunde, wat sinds lang de tune schijnt te zijn van het radioprogramma Met het oog op morgen. Daar ken ik het waarschijnlijk ook van, van toen ik nog 's avonds radio luisterde.
Ik heb een andere eindtune in mijn hoofd van een radioprogramma, nog de tijd dat de TV om 12 uur op "ruis" ging en ook de radio afsloot met het Wilhelmus. Ik herinner me niet welk muziekprogramma het was, maar het zal VPRO of VARA zijn geweest.
J.J. Cale - After Midnight, hier live uit de studio van de 2 meter sessies, met introductie van Jan Douwe Kroeske:



Maar goed, ik was via Nico en Marijke bij Duitse muziek beland. Mijn oudste herinnering aan een populair Duits lied was Heimweh van Freddy Quinn uit 1956. Ik ontdek nu pas dat hij Oostenrijker was; voor mij hoorde hij bij Hamburg zoals André Hazes bij Amsterdam hoort. De Duitse Wikipedia geeft nog veel meer info.
Toch zijn bij mij de stoere jongensdromen over een leven op zee snel weggeëbd.

Later had ik weinig met Duitstalige muziek, en nooit wat gekocht, tot ... Nina Hagen aan het firmament verscheen. Op de radio hoorde ik iets van haar eerste LP, ik zag iets op TV, en was geïntrigeerd.
Ik zie nu, dat ze genoemd wordt de "Godmother van de Duitse Punk, maar zo heb ik het niet ervaren, vergeleken met b.v. de "echte" rauwe Punkbands uit die tijd die ik kende. Dit was melodieus en een zangeres met een geschoolde stem.
En ja, een tegendraadse meid, die een prachtig gedragen "aria" met een kippen-imitatie eindigde, maar dat paste mijns inziens wel bij het thema: Naturträne.
Hier een live opname uit 1978 van de Nina Hagen Band, waarbij haar mimiek en de uitvoering misschien al gekleurd worden door de spanning die kort daarna leidde tot het afscheid tussen haar en de band. In elk geval laat ze horen wat haar stem kan:


Het tegendraadse had ze misschien ook wel deels van haar stiefvader, Wolf Biermann, de politieke dichter en zanger die, wegens zijn kritiek, door het regime de DDR uit werd gezet.
Nina verklaarde zich vierkant solidair en haar werd "dus" ook het werken onmogelijk gemaakt.

Nina's moeder, Eva Maria Hagen (geboren Buchholz), is actrice, zangeres, schilderes en schrijfster (website). Ook zij werd op dood spoor gezet in de DDR.
Ze trad ook op met Wolf Biermann, waarvan hier een voorbeeld, uiteraard met
maatschappijkritische inslag: "Ach die erste Liebe", door Wolf Biermann en Eva Maria Hagen:


Alledrie een soort "Dwarsbongels" dus, alhoewel: moet je het feminisme scharen onder dwarsigheid? Misschien iets meer "punk", maar toch wel degelijk feministisch mag je het lied "Unbeschreiblich weiblich" toch wel noemen? Een live opname uit Toppop, 1979:


Er waren ooit berichten dat Nina geheel "in De Heer" was gegaan, maar als dat zo is, heeft dat haar blijkbaar niet tot een saai leven gebracht. Er is teveel over haar te vinden om alles te lezen, maar hier is nog een live-video uit 2010 in Zurich, waar ze eerst, op de grond op het podium zittend, anderhalve minuut voorleest uit haar bijbel, en dan haar versie van Ave Maria zingt:



donderdag 9 oktober 2014

Niklas - 141009 - Kohl en de herinnering

Maandag meldde de NOS dat Der Spiegel "sappige" citaten had gepubliceerd uit interviews met de vroegere Bundeskanzler Helmut Kohl. De desbetreffende interviews werden gemaakt nadat Kohl was uitgerangeerd vanwege enkele schandalen o.a. over illegale partijfinanciering. Angela Merkel was toen door de partij op het schild gehesen.
Hij zou over de huidige Bundeskanzler Merkel (eerst zijn "kroonprinses"!) destijds gezegd hebben dat ze niet eens met mes en vork kon eten.
Kohl wordt wel gezien als de architect van de Duitse hereniging en van de Europese Unie, maar na zijn val rekende hij in die interviews zeer rancuneus af met zijn partijgenoten.
Na vele uren opnamen met ghostwriter/biograaf Heribert Schwan verbrak Kohl de samenwerking, en Schwan wil nu een boek schrijven op basis van de interviews.

Ik had meteen een flashback naar een TV-uitzending met Kohl, waarin hij aan de tand gevoeld werd door Nederlandse studenten van de Volksuniversiteit. Dat liep behoorlijk uit de hand. Kohl nam toen een aanloop voor de verkiezing tot Bondskanselier, en was geen kritische vragen gewend.
Ik vond een artikel over die uitzending (die blijkt in 1979 te zijn geweest), een beschouwing 25 jaar later, in het Historisch Nieuwsblad.
De uitzending was alleen op de Duitse TV vertoond, maar in het oosten keken we ook Duitse TV: Nederland was nog niet bekabeld en er waren veel minder kanalen.
Politici van CDU/CSU waren woedend en eisten ontslag van de presentator.
De kritische vragen van het publiek gingen vooral over de heksenjacht op alles wat maar een beetje "links" rook, terwijl Kohl vergevingsgezindheid tegenover de Nazi's predikte.
Ja, daar moest je [toen] in Nederland mee aankomen...!

zaterdag 4 oktober 2014

141004 - ZOZ 99 - Geloof, kerk en Fonspatiënten

Wie mee wil doen met (of luisteren naar) ZOZ: Zwijmelen op Zaterdag, kan terecht bij Marja.

Fonspatiënten, zo noemde cabaretier Fons Jansen zijn fans. (We hadden toen nog het verschil tussen de verplichte, inkomensafhankelijke ziektekostenverzekering, het Ziekenfonds, en de vrijwillige verzekering voor de hoger betaalden. De "Fondspatiënten" werden minder luxueus behandeld.)

Ik had in eerste instantie gedacht om eens een ZOZ te wijden aan Jules de Corte, maar die is in ZOZ 7 al aan bod geweest met zijn bekendste lied, "Ik zou wel eens willen weten...".
Overigens was dat niet mijn trigger naar Jules, want ik had plotseling dat liedje in mijn hoofd: "Hallo, koning onbenul" (tekst). Dat lied schreef hij uit frustratie en "vanuit mijn klem zitten met het mensdom", zoals hij het bij een interview aan Het Parool noemde. Die single was zijn enige grote hit.

Wat Jules de Corte en Fons Jansen gemeenschappelijk hebben, is hun strenge Rooms-Katholieke opvoeding, en de tijd waarin ze leefden.
In die tijd viel ook de na-oorlogse periode van wederopbouw en vervolgens de zestiger jaren, waarin afgerekend werd met veel heilige huisjes. Het automatisme waarmee gezagsdragers per definitie altijd gelijk hadden, verdween (en daarmee als veelgebruikt "argument" de gummistok).
Daaraan hebben deze twee heren mijns inziens ook een bescheiden bijdrage geleverd. Jules door zijn tot nadenken stemmende liederen, door sommigen betiteld als wrang of cynisch. Hij had soms heibel met zijn werkgever, de KRO, door de kritische manier waarop hij over het geloof zong. Hij noemde zichzelf gelovig, maar vond dat "kerk en God niets met elkaar te maken hadden".
In dit licht vond ik nog een apart item op Youtube, waarin vanuit EO-kringen wordt beweerd: Jules de Corte bekeerd door Henk Binnendijk (1993). Maar je moet wel véél fantasie hebben en héél erg graag die bekering willen zien: Jules blijft gewoon zijn kritische zelf in dit interview...
Ik vond op Seniorplaza nog veel info over en teksten van Jules de Corte

En wie Fons Jansen zegt, zegt: "De lachende kerk". Ook de geestelijken van de diverse kerken stonden boven het gewone volk en hadden veel gezag. Ze bepaalden wat goed en fout was, en hadden ook altijd gelijk. En bij de meeste stromingen, zowel de Roomse als protestantse, diende het leven zeer serieus te worden opgevat.

Dat het gevaarlijk was om bijdehandte vragen te stellen, leerde de moeder van mijn lief op ca. 9-jarige leeftijd. Ze zat op de lagere school, een nonnenschool. Ze lette goed op tijdens de godsdienstles, en dacht er ook bij na. Reeds in Genesis 4 doodt Kaïn zijn broer Abel, en wordt dan door God de wereld in gestuurd met een merkteken, dat andere mensen zal weerhouden hem te straffen voor die moord.
Toen kleine Greetje vroeg hoe dat zat: Adam en Eva en hun twee zonen waren toch de eerste mensen op aarde - waar kwamen die andere mensen dan vandaan, waartegen Kaïn beschermd moest worden? Ze was trots op haar weldoordachte vraag, maar voordat ze er op verdacht was, kreeg ze een keiharde pets in haar gezicht van de non die godsdienstles gaf...


In zo'n sfeer kwam Fons Jansen, na een veelzijdige loopbaan als nieuwslezer en legerofficier, in 1962 met cabaret dat de (Roomse) kerk tot onderwerp van humor maakte. Zelf kwam ik uit de gereformeerde hoek, maar de humor van Fons sprak mij en mijn toenmalige collega's evengoed aan. Onze afdeling was een tijdlang ondergebracht in een barak achter het bedrijf. Daar heerste een vrijgevochten sfeer, en de radio gaf steevast populaire muziek en cabaret ertussendoor. Losse kreten uit conferences werden menigmaal in de onderlinge conversatie gebruikt.

Blijkbaar spreken de conferences van Fons nog steeds veel mensen aan. Er staan hele LP's van hem op Youtube. Nu zijn conferences geen muziek, maar ik vind het wel toonkunst: het kiezen van het juiste stemgeluid en de juiste timing en intonatie: ik kan er nu nog steeds op zwijmelen!
Ik heb twee losse fragmenten van enigszins beperkte lengte gekozen van "De Lachende Kerk". Jammer genoeg heb ik niets gevonden met live-beelden.
"Fons Jansen - De lachende kerk: 13. Kerkberichten" koos ik vanwege een aantal prachtige woordspelingen:


Het bekende lied van Louis Davids - Weet je nog wel oudje (1928) (tekst) werd door Fons Jansen met een aangepaste tekst gezongen in "De Lachende Kerk: 3. Weet Je Nog Wel Oudje?


Fons Jansen - Weet je dat nog oudje

Als kind dronk ik een beetje water
Weet je dat nog oudje
En ging ter hoogtij even later
Weet je dat nog oudje
Ik dacht tot mijn tiende: je moet naar de hel
Nou staat er in de krant: iets drinken mag wel
Weet je dat al oudje

Neef Jan heeft van een vrouw gehouden
Weet je dat nog oudje
Ze was niet rooms, hij mocht niet trouwen
Weet je dat nog oudje
Nou is 't 'ie een bittere, eenzame heer
Nou lees ik: 't was nu heus geen doodzonde meer
Weet je dat al oudje

Wij hebben jaar op jaar een kind gekregen
Weet je dat nog oudje
De dokter had er wel eens wat op tegen
Weet je dat nog oudje
Toch zeiden we toen: het is de wil van de Heer
Nu schrijft hier 'n bisschop: dat hoeft nu niet meer
Weet je dat al oudje

Juist deze week las ik in Trouw een artikel over de nog steeds toenemende ontkerkelijking.
Dat kan toch niet alleen op het strafblad van Jules de Corte en Fons Jansen geschreven worden. In de jaren zestig heb ik zelf ook nog meegedaan aan een cabaretgroepje, uitgaande van een kerkelijke jeugdvereniging. Er zijn wel eens een paar mensen de zaal uit gelopen.
Die kerk is overigens inmiddels afgebroken. We hadden in een achterzaaltje zelf snel verwisselbare decors gebouwd. Van de cabaretgroep heb ik niets overgehouden, behalve deze twee knullige foto'tjes van ons enige optreden "in de provincie" waar ik nog bij was. Alle teksten zijn kwijt, ook contact onlangs met een paar via internet teruggevonden ex-leden leverde niets op.