...en Niklas "logeert" hier ook. (v/h dwarsbongel.web-log.nl en niklas.web-log.nl)

zaterdag 27 december 2014

141227 - ZOZ - Kerstbalorigheid

Wie mee wil doen met (of luisteren naar) ZOZ: Zwijmelen op Zaterdag, kan terecht bij Marja.

Toen ik aan deze aflevering begon, was ik even genoodzaakt om alles zoveel mogelijk met één hand te doen, vanwege een ontsteking in mijn schouder. Door de medicijnen is het vrijwel genezen. Omdat de volgende ZOZ op "3e kerstdag" verschijnt en ik er de kerstdagen niet aan toe kom vanwege "full house", heb ik mijn bijdrage vantevoren gemaakt en minder uitgebreid dan anders (de songtekst had ik al).

Voor wie het helemaal gehad heeft met die kerstdagen (en ook voor andere geïnteresseerden, hoor), gooi ik het even over een andere boeg.
Ik heb een tijd gehad dat ik "dat kerstgedoe" ervoer als nep-gezelligheid en hypocrisie, terwijl in de wereld om ons heen gewoon dezelfde ellende doorging. Ik zou me het liefst verstoppen in mijn hok. Toegegeven, ik zat toen niet goed in mijn vel en droeg al het wereldleed op mijn schouders.

Nu zit ik anders in mijn vel en kan genieten van wat wij wèl hebben, en dat wordt me niet meer afgepakt door het wereldleed, dat inderdaad gewoon doorgaat.
Want tja, blindstaren op etnische en religieuze verschillen en uitbuiting daarvan door politieke en geestelijk leiders vind je overal en altijd. En waar dat toe kan leiden zien we in de geschiedenisboeken en in ons dagelijkse nieuws.
Echte vrede kan er pas komen als iedereen het eens is over het concrete doel waar de mensheid naartoe wil, en over een eenduidige manier waarop dat bereikt kan worden.

Toch is er iets van die balorigheid gebleven, en spreekt de christelijke verhaallijn van kerst mij niet meer aan, er hangen nog wel symbolen van bij ons in de kerstboom, en één ervan plaatste ik op Facebook:

Ook bij ons heeft het kribbige kindeke zijn hangplek weer ingenomen:


Voor vandaag heb ik een song gekozen, die door een Texaan van Joodse afkomst geschreven is. Het is een veelzijdig man, die niet bang is om af en toe op een paar tenen te gaan staan. Hij wordt muzikaal gerangschikt in de Country-hoek. Hij noemt zich Kinky Friedman.
Er is geen Nederlandse Wikipedia-pagina over hem, maar hij wordt er wel op een aantal pagina's genoemd. Hij heeft een eigen website, American style.

De Engelstalige Wikipedia noemt hem: Texas Country singer, songwriter, novelist, humorist, politician and columnist". Schrijvend beweegt hij zich vaak op het satirische vlak, zowel in songs als in proza.
Hij heeft psycholgie gestudeerd, en twee jaar als vrijwilliger gediend in het US Peace Corps (een soort ontwikkelingshulp).
Hij kreeg in 2006 als onafhankelijk kandidaat 12,6% van de stemmen bij de verkiezingen voor Gouverneur van Texas.

Ik heb twee boeken van hem: "The Kinky Friedman Crime Club", waarin gebundeld drie detectives: "A Case of Lone Star", "Greenwich Killing Time", en "When the Cat's Away". En in Nedelandse vertaling: "Elvis, Jezus & Coca-Cola". Sommige van zijn vehalen zijn half-autobiografish, maar zoals één van de recensies er van zegt: "De plots zijn ingenieus, de literaire zinspelingen oneerbiedig en de vertelstijl is consequent hilarisch."

En ik heb twee CD's met zijn muziek, "Kinky Friedman", en "Lasso From El Paso". Zijn songs variëren van gevoelig en betrokken tot pittig satirisch.
Hij is in zekere zin dus ook een soort Dwarsbongel, en is tegelijk ook betrokken bij de "Utopia Animal Rescue Ranch", waar oude, mishandelde en zwerfdieren worden opgevangen.

Dat hij Joods is, steekt "the Kinkster" niet onder stoelen of banken.
Zijn bekendste song ken ik waarschijnlijk al uit de jaren 70, doordat Wim Bloemendaal die draaide in het roemruchte Country-programma van de VARA, Nashville: "They Ain't Makin Jews Like Jesus Anymore", en daar wil ik het nu over hebben.

We kennen begrippen als "Bible belt" en "Tea Party", uitdrukkingen die toen misschien nog niet gangbaar waren. We hebben waarschijnlijk allemaal wel eens nagedacht over het contrast dat we zien tussen hoogstaande technische en wetenschappelijke ontwikkelingen vanuit Amerika, en grote delen van de bevolking die oerconservatief zijn en waar dezer dagen het nieuws weer beheerst wordt door raciale confrontaties.

In zo'n sfeer speelt dit lied zich af. Kinky komt in een kroeg waar een "redneck nerd", zeg voor het gemak: een rechtse stamtafelgast (achter zijn zoveelste bier) zijn bijbehorende "wijsheden" uitkraamt over Joden, negers, Chinezen, Grieken, enzovoort: ik heb niet alle etnische scheldwoorden achterhaald...

Ik ontdekte een interessant verschijnsel rond deze song. Er komt een verwijzing in voor naar de Griekse scheepsmagnaat Aristoteles Onassis, die toen inmiddels getrouwd was met de weduwe van president John F. Kennedy.
De Amerikanen schrijven zijn naam als "Aristotle Onassis", maar in deze songtekst komt hij voor als "Aristitle Onassis". Voer je Google met die afwijkende naam, krijg je veel reultaten met de juiste naam, en de mogelijkheid om te zoeken naar "Aristitle Onassis". Als je dat aanklikt, verbaas je dan: zie eens hoe vaak op internet naar deze song verwezen wordt!

Even een passage er uit gelicht die mij (juist rond kerst), aanspreekt.
De stamgast zegt: "Jullie Joden hebben God's enige zoon vermoord". Kinky antwoordt: "Wij Joden geloven dat het Santa Claus was die Jezus Christus gedood heeft".

Tja, de commercie lijkt het kerstfeest inmiddels te domineren, en mijn indruk is, dat wij daarin Amerika braaf gevolgd hebben. Gezelligheid uitgebaat door de winkelketens, want iedereen is bang niet genoeg ingekocht te hebben: vreetzame kerst...

They ain't making Jews like Jesus anymore - Kinky Friedman

They Ain't Makin' Jews Like Jesus Anymore
Kinky Friedman

Well, a redneck nerd in a bowling shirt was a-guzzlin' Lone Star beer
Talking religion and-uh politics for all the world to hear.
they oughta send you back to Russia, boy, or New York City one
You just want to doodle a christian girl and you killed God's only son.

I said, has it occurred to you, you nerd, that that's not very nice,
We jews believe it was Santa Claus that killed Jesus Christ.
You know, you don't look jewish, he said, near as I could figger
I had you lamped for a slightly anemic, well-dressed country nigger.

No, they ain't makin' jews like Jesus anymore,
They don't turn the other cheek the way they done before.
He started in to shoutin' and a-spittin' on the floor,
Lord, they ain't makin' jews like Jesus anymore.

He says, i ain't a racist but aristitle onassis is one greek we don't need
And them niggers, jews and sigma nus, all they ever do is breed.
And wops n micks n slopes n spics n spooks are on my list
And there's one little hebe from the heart of Texas: is there anyone I missed ?

Well, I hits him with everything I had right square between the eyes.
I says, i'm gonna gitcha, you son of a bitch ya, for spoutin' that pack of lies.
If there's one thing I can't abide, it's an ethnocentric racist;
Now you take back that thing you said bout Aristitle Onassis.

No, they ain't makin' jews like Jesus anymore,
We don't turn the other cheek the way we done before.
You could hear that honky holler as he hit that hardwood floor
lord, they sho' ain't makin' jews like Jesus anymore!
All right!

No, they ain't makin' jews like Jesus anymore,
We don't turn the other cheek the way they done before.
You hear that honky holler as he hit that hardwood floor
Lord, they ain't makin' jews like Jesus anymore.

Everybody!
They ain't makin' jews like Jesus anymore,
They ain't makin' carpenters who know what nails are for.
Well, the whole damn place was singin' as I strolled right out the door
lord, they ain't makin' jews like Jesus anymore!

No, we ain't makin' jews like Jesus anymore,
We don't turn the other cheek the way they done before.
Well, the whole damn place was singin' as I strolled right out the door
lord, they ain't makin' jews like Jesus anymore!

Ik heb al eens eerder een blog gewijd aan een song van Kinky Friedman, voordat ik meedeed aan ZOZ. Dat is een song die niet door hem zelf geschreven is, maar die wel door hem bekend geworden is. Op een versie daarvan vertolkt Ringo Star (Beatles) een rol. Ik heb toen de originele tekst in het Drents vertaald: Kinky Friedman: een song over een prentje en dat vertaald - niet geschikt voor overgevoelige Christenen!.

donderdag 25 december 2014

141225 - Zes woorden met beeld: Vuur (2)

Het meervoud van vuur is vuren!

Uitdaging: een verhaal in 6 woorden met beeld, kijk voor meer bij Marion.

woensdag 24 december 2014

Kerst & Nieuwjaar

141224 - Zes woorden met beeld: Vuur

Ik vroeg: hoeveel vormen kent vuur?

Uitdaging: een verhaal in 6 woorden met beeld, kijk voor meer bij Marion.

("Hoeveel vormen kent vuur" is de titel van mijn in 1999 gepubliceerde dichtbundel, die niet meer in de originele kwaliteit verkrijgbaar is.)

zaterdag 20 december 2014

141220 - ZOZ - Van kloppenden op de Hemelpoort en Kelten

Wie mee wil doen met (of luisteren naar) ZOZ: Zwijmelen op Zaterdag, kan terecht bij Marja.

Doordat ik de laatste dagen een paar keer ben geconfronteerd met de Bob Dylan-song: Knockin On Heavens Door (EN), is dat mijn keuze voor deze aflevering. Als startpunt.
"Iedereen" kent natuurlijk de originele versie van Bob Dylan (EN).
Maar totdat ik hiermee bezig ging, besefte ik eigenlijk niet dat het onderdeel is van de soundtrack van de Western-film Pat Garrett and Billy the Kid van Sam Peckinpah. De sherif legt het loodje. Bob Dylan speelde een rol in de film, evenals een andere muzikale bekende, Kris_Kristofferson.
Ik ben niet zo'n filmfreak, maar hier is de filmversie van Knocking on Heavens Door, met wildwest-scene's:


De versie van Guns 'n Roses (EN) is bij sommige mensen zelfs bekender. Natasja plaatste die al eens (ZOZ 31, 15-6-13). Die link werkt niet meer, maar voor de liefhebers: Guns n' Roses - Knocking on heaven's door.
Guns 'n Roses speelde dit nummer onder andere tijdens het het afscheidsconcert voor Queen-frontman Freddy Mercury, die overleed aan Aids.

Ik denk dat de song veel van zijn populariteit heeft te danken aan de veelvuldig herhaalde titel-regel: Knocking on Heavens Door - deze song lijkt daardoor meer refrein te hebben dan tekst, en op sommige tekstsites zie ik bij Guns 'n Roses uitbreiding van de originele tekst van Bob Dylan.

Maar er zijn ontiegelijk veel meer covers! Warren Zevon (EN) nam het op nadat hij had gehoord dat hij zou sterven aan kanker:


Dat Warren Zevon veel "groter" was dan ik besefte, blijkt uit alle grootheden waarmee hij heeft samengewerkt en die hun waardering uitten, en zijn veelvuldig optreden als gast bij David Letterman, die ook een hele uitzending wijdde aan zijn afscheid. En dan denk ik even aan onze eigen Thé Lau...

Er is een bijzondere versie van Knocking on Heavens Door, naar aanleiding van een bloedbad in een school in Schotland, in het plaatsje Dunblane. Er werden 15 kinderen van 5 en 6 jaar doodgeschoten, evenals hun lerares, die probeerde ze te beschermen. Ook werden 11 kinderen gewond naar het ziekenhuis gebracht; één daarvan overleed alsnog.

De Schotse zanger Ted Christopher schreef een gewijzigde tekst, en voorzover bekend is het de enige keer dat Bob Dylan officiëel toestemming heeft gegeven voor het wijzigen van zijn tekst. Het is een oproep om het vuurwapenbezit uit te bannen.

Ted Christopher maakte de opname met op gitaar Mark Knopfler, verder lokale musici, en het kinderkoor bestaat uit kinderen uit Dunblane. Het haalde de top van de hitlijsten en de opbrengst ging naar goede doelen voor kinderen. Het is aangrijpend om de foto's van de omgekomen kinderen te zien in deze clip:


Uit Dunblane zijn een aantal bekende mensen afkomstig. Zoals toptenisser Andy Murray, en de misschien iets minder bekende musicus Dougie MacLean (Niet te verwarren met Don McLean).
Dougie speelde in The Tannahill Weavers en korte tijd in Silly Wizard.

Een songtitel van Silly Wizard bracht me bij een Ierse zangeres, waarvan ik de CD Blackbirds and Thrushes (1999) kocht naar aanleiding van haar optreden bij Han Reiziger, met Fear An Bhata, en dat blijkt een Keltische traditional, waarvan veel versies bestaan, waarvan zowel de tekst als de muziek verschillen. Geen wonder, want de Keltische stammen zijn wijdverspreid over Europa en de Keltische talen navenant verschillend. Silly Wizard komt uit Schotland, en Niamh Parsons (EN) is Iers. (Klik voor de Ierse uitspraak van Niamh)

Hier volgt de Keltische (Ierse) tekst van Fear An Batha, met de Engelse vertaling uit het boekje bij het album:

FEAR AN BHATA  
(Irish version – from Rathlin Island) Engelse vertaling:
   
Théid mé suas ar an chnoc is airde, I went up to the highest hill to see
Féach an bhfeic mé fear an bháta; If I could see the man of the boat
An dtig thú anocht, nó an dtig thu amárach? Will you come tonight or come tomorrow?
Nó muna dtig thú idir is trua atá mé. If you don't com, it's sad and I'll be
   
[chorus] [chorus]
A fhir an bháta, is na hó-ro eile Man of the boat and no one else
A fhir an bháta, is na hó-ro eile Man of the boat and no one else
A fhir an bháta, is na hó-ro eile Man of the boat and no one else
Cead míla failte gach áit a té tú A hundred thousand welcomes everywhere you go
   
Tá mo chroí-se briste, brúite, My heart is bruised and broken
Is tric na deoir o mo mo shúile And tears flow from my eyes
An dtig thú inniu nó am bidh mé súil leat, Will you come today or will I expect you?
Nó an druid mé an doras le osna thuirseach?  Or will I close the door with a tired sigh?
   
[chorus] [chorus]
   
Gheall mo leanann domh gúna den tsioda My love promised me a dress of silk
Gheall é sin agus breacan riabhach He promised me that and a gray tartan
Fáinne oir anns a bhfeicfinn íomha A gold ring where I'd see my reflection
Ach is eagal liom go ndearn sé dearmad But I'm afraid he has forgotten
   
[chorus] [chorus]
   
Tá mo croíse ag dul in airde My heart is lifting
Chan don fidleir chan don clairsoir not for the fiddler or the harper
Ach do Stuirithoir an bhata But for the navigator of the boat
Is muna dtig tú abhaile is trua atá mé If you don't come, I'll be very sad
   
[chorus] [chorus]


En zo dwaalde ik deze keer langs kloppenden op de hemelpoort, naar een tevergeefs wachtende geliefde...

zaterdag 13 december 2014

141213 - ZOZ - Kruimkens van muziek aan 's Heren tafels

Wie mee wil doen met (of luisteren naar) ZOZ: Zwijmelen op Zaterdag, kan terecht bij Marja.

Ik stuitte onlangs op artikelen over een Amerikaanse mevrouw, die ten strijde is getrokken tegen de voedingsindustrie. Ze noemt zich The Food Babe, en heeft inmiddels een behoorlijke aanhang opgebouwd en boeken uitgegeven, die goed verkocht worden. Kortom, ondanks dat ze haar baan heeft opgezegd, boert ze goed!
Een favoriete uitspraak van haar: Je moet geen dingen eten waarvan je de naam niet kunt uitspreken.
Het loopt eigenlijk parallel aan de angst die hier groeit over "E-nummers" in voedingsproducten. Ik zag op de markt alhier onlangs bijvoorbeeld een broodkraam, met het opschrift: GEEN E-NUMMERS!

Goed, dus geen voeding eten die als volgt is samengesteld - dat moet wel een dodelijke cocktail zijn:
Ingrediënten: Water (75%), Suikers (12%) (Glucose (48%), Fructose (40%), Sacharose (2%), Maltose (<1%))‚ Zetmeel (5%)‚ Cellulose E460 (3%)‚ Aminozuren (<1%) (Glutaminezuur (19%) Asparaginezuur (16%), Histidine (11%), Leucine (7%), Lysine (5%)‚ Fenylalanine (4%)‚ Arginine (4%)‚ Valine (4%)‚ Alanine (4%)‚ Serine (4%)‚ Glycine (3%)‚ Threonine (3%)‚ Isoleucine (3%)‚ Proline (3%)‚ Tryptofaan (1%), Cystine (1%), Tyrosine (1%), Methionine (1%))‚ Vetzuren (<1%) (Palmitinezuur (3%), Omega-6 Vetzuur: Linolzuur (14%). 0mega-3 Vetzuren: Linoleenzuur (8%) Oliezuur (7%), Palmitinezuur (3%)‚ Stearinezuur (2%)‚ Laurinezuur (1%), Myristinezuur (1%), Caprinezuur (<1%))‚ Ash (<1%)‚ Fytosterolen, E515, Oxaalzuur, E300, E306 (Tocopherol), Phylloquinone‚ Thiamine, Kleurstoffen (Geel-Oranje E101 (Riboflavine), Geel-Bruin E160a), Smaakstoffen (3-Methylbutyl Ethanoaat, 2-Methylpropaan-1-Ol. 3-Methylbutyl-1-Ol, 2-Hydroxy-3-Methylethyl Butanoaat, 3-Methylbutanal‚ Ethyl Hexanoaat, Ethyl-Butanoaat, Pentylacetaat), Natuurlijk Rijpingsmiddel (Etheengas).

Ik hoop dat ik dit recept correct heb overgenomen van het Engelse origineel en de vertaling (die niet helemaal klopte), maar het zal er zeker dichtbij zitten. Ik denk, dat in dit recept nog wel meer stoffen gekoppeld zijn aan een E-nummer, dan hier vermeld. Bovenstaand recept beschrijft echter niets meer of minder dan de samenstelling van... een geheel natuurlijke banaan!

Daarom nu maar het Bananen Lied van André van Duin


Ik ben helemaal onder de indruk, en dat heeft natuurlijk te maken met mijn gebrek aan kennis omtrent ingrediënten van voedingsmiddelen en van chemie in het algemeen.
Dat is ook het terrein waarop "Food Babe" zich beweegt. Ze heeft met haar campagnes voorelkaar gekregen dat fabrikanten traditionele hulpstoffen voor brood en bier niet meer gebruiken.
Niet omdat de ingrediënten ineens niet goed meer zijn, maar omdat de bedrijven schade lijden door het bewerken van de publieke opinie (onder gewone mensen, die net als ik weinig tot niets van chemie weten) door Food Babe. Dat is moeilijk, tot niet, te corrigeren: we zijn toch al bang dat in de processen die we niet zelf onder controle hebben, enge dingen gebeuren. Maar wie bakt er nog zijn eigen brood...?

In Nederland koken de meeste gezinnen nog hun eigen warme maaltijd, liefst met verse, traditionele ingrediënten: Drs. P - Knolraap en Lof, Schorseneren en Prei:


Zo deed Food Babe voorkomen alsof materiaal, waar kunststof vloermatten voor atletiek van worden gemaakt, ook in brood van een keten broodjeswinkels werd verwerkt. De werkelijkheid is, dat in het productieproces van beide, dezelfde hulpstof wordt gebruikt. Na het productieproces is de hulpstof niet meer aanwezig, noch in de mat, noch in het brood, en er zit al helemaal geen mattenmateriaal in het brood.
Iemand stelde voor dat Food Babe in de campagne tegen die broodjesketen ook maar moest eisen om geen dihydrogeenmonoxide (DHMO) meer te gebruiken bij het bakproces, want dat is een oplosmiddel (kleurloos, geurloos, smaakloos!), dat in massale hoeveelheden wordt uitgestoten door industrie en voertuigen, en waaraan jaarlijks duizenden mensen doodgaan, vooral door inhaleren.
Het goedje met deze akelige chemische naam heet in het dagelijks leven: water, puur water...

Een ander voorbeeld is bier, waar volgens Food Babe antivries in zou zitten. Sommige soorten antivries bevatten inderdaad, zoals zij beweert, Propyleen glycol. Maar dat zit ook in cosmetica, en mag zelfs worden gebruikt in voeding en geneesmiddelen (E1520).
Wat bij het brouwen van dat bier gebruikt wordt, is echter (volgens een chemicus) een stof, waarvan alleen de naam overeenkomst vertoont: Propyleen glycol alginaat (E405). Ik zou ook denken dat het (bijna) hetzelfde is, maar dit laatste wordt gewonnen uit zeewier, dus volgens de standaarden van Food Babe nogal "natuurlijk"...

Ach, laten we maar een eenvoudig broodje ei nemen met Jaap Fisher:


Nou wil het geval dat Food Babe wel een vak heeft geleerd, maar dat heeft niets met voedsel te maken. Dat is computertechniek ofwel informatica. Je zou denken dat ze dan toch geleerd heeft hoe je tegenwoordig van alles kunt opzoeken op internet, en dat ze logisch heeft leren denken.
Nou, dat eerste lijkt ze te kunnen, aan het tweede twijfel ik - de informatie op internet is zo betrouwbaar als degene die het er op heeft gezet, en om dat te filteren is een kwestie van logica...

Bij de broodkraam alhier op de markt "zonder E-nummers", vroeg ik me af wat voor ongecontroleerde ingrediënten ze er dan instoppen, want E-nummers zijn de garantie dat de eigenschappen van die stof zorgvuldig zijn onderzocht! Op internet zijn de lijsten met E-nummers en hun indeling in categoriën gemakkelijk terug te vinden, en daar is ook terug te vinden welke stoffen voorkeur verdienen en welke afgeraden worden voor welke toepassing.

Oud-Nederlandse pot werd overigens klaargemaakt zonder kennis van E-nummers!
Sjef van Oekel: Zuurkool met vette jus:


Ik krijg wel eens de indruk dat voor sommige mensen de term "wetenschappelijk" blijkbaar een synoniem is van "hekserij", omdat het zo ver van ze af staat. Nou, ik begrijp het ook niet allemaal, maar ik heb er wel enig vertrouwen in. Ook omdat ik in mijn eerste baan als loopjongen en technisch assistent, 6 jaar lang helemaal tussen de wetenschappers zat. Een interesante en leerzame tijd, tussen harde werkers en soms geniale mafkezen.

Ach, laten we over onze grenzen kijken; ook daar is best veel muziek over voeding en eten.

Zo is er een meeslepend lied over een recept met één naam en meerdere varianten: Jambalaya (EN). Het is een rijstschotel die ontstaan is in de Creoolse en Cajun keuken in Louisiana (VS), met vermoedelijk Europese invloeden.

De song: Jambalaya (On the Bayou) is oorspronkelijk van Hank Williams (live with Drifting Cowboys 1951 - remastered).
Er zijn veel andere uitvoeringen van onder andere Creedence Clearwater Revival, Conjunto San Antonio, Fats Domino (vinyl single met krassen en ruis, zoals vroeger in de jukebox), Emmylou Harris (1980, from French TV), Sonny & Cher, en zelfs in de show van Hank Williams Jr. een toen 4-jarige Hunter Hayes!

Maar ik plaats Jambalaya hier als clip van The Carpenters, omdat de tekst in beeld meeloopt.
Karen Carpenter bezweek uiteindelijk aan anorexia nervosa; ze had dus ook een probleem met voedsel, terwijl ze er zo prachtig over kon zingen:


N.B.: Ik maakte gebruik van de volgende links over "Food Babe":
1) Is The Food Babe A Fearmonger? Scientists Are Speaking Out
2) Vani Hari, a.k.a. “The Food Babe,” finally responds to critics

Sites met (links naar) muziek over voeding:
a) Zingen over eten: onze favorieten!
b) Liedjes over eten
c) Foodie Songs

Op internet veel verschillende recepten voor Jambalay; hier een paar links:
W) Met chorizo en kip (AH)
X) Creoolse Jambalaya (Koffietijd)
Y) Jambalaya met vis (24kitchen.nl)
Z) En tenslotte Smulweb met een reeks Jambalaya-recepten.

Ik zou zeggen: "Enjoy your Food, Babe!" Oftewel: geniet van je eten, en laat je niet afleiden...

donderdag 11 december 2014

141211 - Zes woorden met beeld: Water

Dag of nacht, de rivier stroomt
Foto: ©Chrisje Staal, met welwillende toestemming.

Uitdaging: een verhaal in 6 woorden met beeld, kijk voor meer bij Marion

vrijdag 5 december 2014

141206 - ZOZ - Chips en Popcorn

Wie mee wil doen met (of luisteren naar) ZOZ: Zwijmelen op Zaterdag, kan terecht bij Marja.

Bij het winkelen namen we weer eens chips en popcorn mee, en dat gaf me een idee voor mijn ZOZ-keuze. Die keuze heeft te maken met elektronica. Daarom vooraf even een kort overzicht van mijn beleving van dat vakgebied.
In 1960 kwam ik van de LTS als, zeg maar, Leerling Elektriciën. Mijn eerste baan was bij het Natuurkundig Laboratorium der Rijksuniversiteit te Groningen, als Leerling Bediende, wat een andere naam was voor een meer gangbare functienaam: Loopjongen.
Toch is dat misschien wel de leukste baan geweest die ik gehad heb: ik zette collegeproeven klaar, en kwam met allerlei wetenschappers en hun werk in aanraking.

Tegelijk kreeg ik de gelegenheid om me te ontwikkelen in de elektronica, een functie waarin ik daarna Technisch Assistent werd. De eerste apparaten die ik bouwde waren met "Radiobuizen", maar al spoedig werkte ik met de in opkomst zijnde, en veel handzamer, halfgeleiders, zoals transistoren. Ook (toen) geavanceerde halfgeleiders als de tunneldiode heb ik verwerkt in schakelingen voor wetenschappelijke experimenten.

Daarna ging ik het bedrijfsleven in. Waar ik ging werken, werden al transistoren gebruikt, maar ook heel veel relais, elektrisch bediende schakelaars kun je zeggen. Mijn ontwerpen werden later voorzien van geïntegreerde schakelingen waarin een aantal transistoren functioneel samengebracht waren, en aan het eind van mijn loopbaan heb ik "ASIC's (chips)" ontworpen en microprocessors geprogrammeerd.
Dat beschrijft enigszins de stormachtige ontwikkeling die de elektronica in de 40 jaar van mijn loopbaan heeft doorgemaakt, en in de ruim 10 jaar daarna volop is doorgegaan.

V.l.n.r.: een "radiobuis", een vroege transistor, een portable voor een bewakingssysteem met rood omrand "mijn" eerste ASIC. Alle drie ongeveer op dezelfde schaal. Geheel rechts een "plot" van de inhoud van de chip in die ASIC, 70 x 70 cm - de chip zelf is ca. 4 x 4 mm, de rest is nodig voor aansluitingen.

Toen ik begon te werken, waren er veel mensen bezig een elektronisch orgel te bouwen. Sommigen met een compleet zelfbouwpakket, anderen vanaf schema's en bouwtekeningen uit elektronica-tijdschriften. Ik was vastbesloten uit de vele ideeën zelf een super-instrument te ontwikkelen.
Nou, zó vastbesloten ook weer niet: de techniek haalde me telkens in, en ik kon toch alleen een beetje mondharmonica spelen.

Desalniettemin heeft de muziek die met elektronische instrumenten gemaakt kon worden, mij altijd geboeid. In mijn ZOZ van 7 juni 2014 noemde ik al eens Silver apples of the Moon van Morton Subotnick.
De insteek was in die tijd, om een compleet nieuw idioom te scheppen in de muziek; het was de tijd van abstracte en avant-garde kunsten!
Voor veel "gewone" muziekliefhebbers zal dit misschien irritant zijn, ik vond het vooral interessant, omdat ik bij de geluiden de golfvormen van de signalen herkende, zoals ik die op een oscilloscoop had gezien.


In Nederland zat men ook niet stil. In het Philips NatLab was Dick Raaijmakers, alias Kid Baltan druk bezig met elektronische muziek (nog steeds verkrijgbaar). Het daaruit voortgekomen Instituut voor Sonologie is gevestigd in Den Haag, als afdeling van het Koninklijk Conservatorium: serieus te nemen dus!

In mijn beleving was de uitvinding van de Moog-synthesizer een kantelpunt. Bij de doorlopende ontwikkeling van de Moog (en andere) synthesizers werden de duidelijk kunstmatige klanken verdrongen door klanken die de natuurlijke klankkleur van "klassieke" muziekinstrumenten steeds beter benaderden.

Vandaag focus ik op Gershon Kingsley, een Amerikaanse componist van Duits/Joodse afkomst. Hij was een pionier in de populaire elektronische muziek en werkte al in de 60-er jaren met een Moog-synthesizer.
Om te beginnen een opname waarin hij aan het stoeien geslagen is met Für Elise:
Gershon Kingsley - For Alisse Beethoven:


In een interview in 2005 legde Kingsley uit, dat hij in 1969 stond te luisteren naar een popcorn-machine, en dacht: "Hé, daar kan ik vast wel een melodietje van maken", en maakte in zijn studio, met alleen het gebruik van zijn Moog, de melodie "Popcorn" (NL), die hij uitbracht op het album "Music To Moog By". Het werd weldra de eerste internationale elektronische dance-hit.
"Popcorn" is sindsdien vele malen gecovered, door een groot scala aan artiesten, en is zelfs gebruikt in een animatie-serie in de Sovjetunie!

Mijn speurtocht leverde een website op, die geheel is gewijd aan Popcorn en probeert bij te houden welke versies er allemaal van zijn.
Grappig genoeg vond ik op die site een clip uit de "Top 2000 á gogo", uitgezonden op 30 december 2011, met daarin een interview met de dan 90-jarige Gershon Kingsley over Popcorn:


De hele LP "Music To Moog By" staat in 2 versies op YouTube, met 11 nummers en met 10 nummers

Anarchic System heeft een vocale versie gemaakt van Popcorn:


Pop Corn (vocale versie)

Like a pop-corn in your hand
is your castle made of sand
life goes up and life goes down
and life goes round and round and round.

Like a pop-corn bouncing high
you can reach out for the sky
you can try and you can lie
and you can fly and wonder why.

Like a pop-corn bouncing low
you can fall down in the snow
you can sigh and you can cry
and you can die till you let go.

Time...Time...Time to stay
Time...Time...come what may
Time...Time...night or day
Time...Time...Time flies away.

When the sun is shining blue
when the sun is shining blue
take a ride and follow the ride
until you're inside...my pop poppy-corn.

When the sun is shining grey
when the sun is shining grey
close your eyes and you'll realise
that time only flies... my pop poppy-corn.


Curieus vind ik een versie, die gespeeld werd op Middeleeuwse instrumenten. De video werd in 2006 opgenomen met een mobieltje, op het reizende Middeleeuws Cultuurfestival Spectaculum:


Tenslotte zijn er The Muppets met Pöpcørn, natuurlijk bereid door de Swedish Chef: