...en Niklas "logeert" hier ook. (v/h dwarsbongel.web-log.nl en niklas.web-log.nl)

15 oktober 2016

161015 - ZOZ - Van pogroms tot dynamiet

Wie mee wil doen met (of luisteren bij andere deelnemers) ZOZ: Zwijmelen op Zaterdag, kan terecht bij Marja.

Op 13 mei 1903 werd door koningin Wilhelmina een akte ondertekend ter erkenning van de Vereeniging voor Christelijk lager onderwijs te Nieuw-Amsterdam, Gemeente Emmen. Per 1 januari 1907 werd, uit 12 sollicitanten, benoemd als eerste hoofd der School met de Bijbel, de heer K.C. Eldering uit Leiden, voor een salaris van fl. 800,00 's jaars. Hij was in december 1906 gehuwd met mevrouw E.H. Burema, en samen waren zij de eerste twee leerkrachten.
Dat waren mijn grootouders, hun kinderen zijn allen overleden. Eind deze maand houden wij, hun nakomelingen een neven- en nichtendag. Onze generatie telt ca. 40 namen, maar is ook niet meer compleet.
Nieuw-Amsterdam was dezer dagen even in het nieuws, omdat Gouden Televizier-ring winnares Floortje Dessing er, met enkele vrienden Recreatiecentrum Zandpol heeft overgenomen.

Vanwaar deze inleiding? Om het tijdsverloop even voor mezelf te evalueren.
In 1905 emigreerde een echtpaar uit Oekraïne naar Amerika, vanwege de pogroms van de tsaar tegen de Joden. In 1902 was een echtpaar Litouwse Joden hen voorgegaan.
Een kleinzoon van deze twee echtparen, 2 jaren ouder dan ik, is momenteel in het nieuws, door het toegekend krijgen van de Nobelprijs (genoemd naar de uitvinder van o.a. dynamiet), Alfred Nobel: Robert Allen Zimmerman, beter bekend als Bob Dylan.

Zijn songs zijn daarmee, mijns inziens terecht, officieel tot literatuur verklaard.
Zelf wil hij zijn teksten blijkbaar niet los zien van zijn muziek, en schijnt ooit gezegd te hebben: "Als mijn muziek er niet toe doet, waarom heeft Duane Eddy dan een heel album opgenomen met instrumentale versies van mijn songs?" (Duane Eddy - Duane Does Dylan (Full Album) 1965).

Tot mijn verbazing staan uit het zeer omvangrijke oeuvre van Bob Dylan slechts vier (4) door hemzelf uitgevoerde songs in de statistiek ZOZ 204: It's all over now, baby blue (Vlasje, 098); Knocking on heavens door (Dwarsbongel, 110); Little drummer boy (Greet, 110) en Masters of war (Vlasje, 153).
Is dat toch een generatie-kwestie? Behoor ik dan tot de "nostalgische hippie's", zoals sommige critici deze toekenning van de Nobelprijs typeren?
Wat ik niet heb uitgezocht, hoeveel songs van hem in een uitvoering van iemand anders in de lijst staan: ik denk dat het er véél zijn!

Ik vroeg Marijke, die nog meer Dylan-fan is dan ik, welke Dylan-song het eerst bij haar opkwam. Dat was Sad Eyed Lady of the Lowlands, maar daarvan vonden we alleen een clip van ca. 12 minuten op Vimeo: Bob Dylan - Sad Eyed Lady of the Lowlands, (de tekst hier).

Het is onmogelijk om alle songs van Bob Dylan in één ZOZ de aandacht te geven die ze verdienen, daarom pik ik een paar krenten uit de pap. Hoewel Bob niet voldoet aan het ideaal van zoetgevooisdheid, en zijn stem in de loop der jaren het in dat opzicht niet meer is gaan benaderen, proef ik er als regel wel de betrokkenheid en de emotie in.
Ik begin met Mr. Tambourine Man, in een live-uitvoering op het Newport Folk Festival in 1964, door een jonge Bob Dylan met gitaar en mondharmonica (tekst hier). Hij wordt aangekondigd door Pete Seeger.

Bob Dylan - Mr. Tambourine Man (Live at the Newport Folk Festival. 1964):


Eén van de iconische songs van Bob Dylan vind ik Blowin' in the Wind dat ook veel covers kent (Tekst hier).
Ik koos een video van het optreden van Bob Dylan tijdens het benefietconcert voor de hongersnood in Ethiopië in 1985, Live Aid. Hij speelt samen met Ron Wood en Keith Richards van The Rolling Stones.

Bob Dylan, Ron Wood, Keith Richards - Blowin' in the Wind (Live Aid):


Een steeds actueel blijvende song uit ca. 1963 is The Times They Are A Changin (Tekst hier).
Zijn eerste optreden in The White House, bij "Celebration of Music from the Civil Rights Movement".

Bob Dylan - The Times They Are A Changin (@ White House):


In 2012 werd Bob Dylan door President Obama onderscheiden met de Medal Of Freedom, de hoogste burgerlijke onderscheiding, voor zijn bijdrage aan de burgerrechtenbeweging.


Over de precieze betekenis van Dylan's teksten wordt vaak gesteggeld, vooral ook omdat hij zelf geen uitleg of analyse's wil geven.
De laatste song hier wordt wel in verband gebracht met de dreigende Cuba-crisis in 1962, waaruit men vreesde dat een atoomoorlog zou kunnen ontstaan.
Ook al schijnt de timing daarmee niet te kloppen, is het wel een symbolische song geworden in het streven naar vrede en vrijheid.

Ik bedoel: A Hard Rain’s A-Gonna Fall (Tekst hier).
Mijn associaties gaan de hele wereld over, van oorlog naar het verpesten van het leefmilieu. Zagen we eerst die jongen met gitaar en mondharmonica, hier is hij met een compleet orkest. Degene die het plaatste noemt het "Best Version Ever", maar ik reageer op Bob's emotie. En dat Bob's songs zó lang overleven, rechtvaardigen volledig de toekenning van de Nobelprijs voor de schepper van teksten die nieuwe, intelligentere paden heeft gebaand voor de hedendaagse muziek

Bob Dylan - A Hard Rain's A-Gonna Fall:


Doordat Joodse mensen vluchtten voor Jodenvervolging aan het begin van de vorige eeuw (in de tijd dat mijn opa hoofd werd van een nieuwe school), brachten ze een kleinzoon voort die de wereld deze prachtige, filosofische en inspirerende teksten en muziek gaf.
De enige tijd daarvoor overleden Alfred Nobel bepaalde in zijn testament dat zijn erfenis gebruikt moest worden om mensen die een positieve bijdrage aan de wereld leverden, te stimuleren en belonen.
Mijn opa's en oma's maakten mogelijk dat ik dit alles kon waarnemen en deze ZOZ kon schrijven.

11 opmerkingen:

MelodyK zei

Wow.

Wat een verhaal waarbij ik niet de juiste superlatieven kan vinden.... degene die overheerst is die van mijn emotie... wat heb je dit ontroerend in elkaar gezet, en ja ik heb t vaker gezegd maar zeg t nu weer.... volop bewondering neem ik mijn petje weer voor je af.

Marijke van der Scheer zei

Die bewondering voel ik ook lieve Gauke. Dit is voor mij de meest aansprekende ZOZ van jou. Een ode aan de zeer terechte Nobelprijswinnaar voor de Literatuur Bob Dylan. En ook een beetje aan zijn grootouders en die van jou. Mooi en ontroerend die parallelle tijdslijn die je tussen die grootouders hebt aangegeven. Chapeau!

Anoniem zei

Een prachtige parallel en ontroerend mooi verwoord. Ik ben er stil van.
Geniet van jullie familiedag.
Dank voor deze geweldige bijdrage.

Ria zei

Stil, ontroerd en bewondering voor je ode aan Rob Dylan maar vooral ook aan de grootouders.TOP

Iris Papilio zei

Dylan is nu al een legende. En de nummers zijn stuk voor stuk prachtig.
Zijn stem verandert ook niet hè..
Verder ben het helemaal eens met de eerdere reacties.. Geen woorden meer aan toe te voegen! TOP!

Joanne zei

Net als mijn voorgangers ben ik stil van deze toch wel bijzondere ZOZ. En die van jou zijn eigenlijk altijd bijzonder. Omdat je ze met zoveel liefde en toewijding schrijft. Ons meeneemt in je verhaal en de muziek.
Dankjewel daar voor.

Liefs Frederique

Anoniem zei

Alexander Solschenizyn, ´Die russisch- jüdische Geschichte 1795- 1916, >> Zweihundert Jahre zusammen <<´, Moskau 2001, München 2002 legt uitstekend uit waarom die Russische pogroms er waren.
Sinds de laatste Poolse deling, rond 1800, woonde het merendeel van de joden in de wereld, in Rusland, een vijf miljoen.
Rond 1900 gaf de tiende Russische assimilatie commissie het op.
Rond die tijd zei de Russische minister van buitenlandse zaken, Von Plehve, tegen Herzl 'dat hij graag vijf miljoen joden in de Zwarte Zee wilde verdrinken, maar dat het niet uitvoerbaar was'.
Even later werd Von Plehve op het station van Warschau opgeblazen.

Nietzomaarzooo zei

Jouw keuzes zijn meestal een inkijkje in de geschiedenis en deze week uiteraard geen uitzondering.
Denk dat niet veel mensen heel bewust met hun of onze geschiedenis bezig zijn. Vond de uitzending van deze week van College Tour met Geert Mak mooi. Juist omdat hij aangaf dat de les van geschiedenis is dat we maar bar weinig leren van onze geschiedenis.
Zo is de geschiedenis van de familie van Bob Dylan er ook een.
Dank voor je muziek van deze Nobelprijswinnaar.

tagrijn zei

Wat breng je hier een schitterende en terechte ode aan Dylan. Leek ook wel literatuur...

natasja zei

Terecht dat je hier aandacht aan geeft!
Een mooie zwijmel weer!

Ariadnesdraad zei

Mooie Dylans heb je bijeengezet !