27 juli 2015

150727 - 6 woorden met beeld - Erfgoed

Mijn vader's schetsboek toont zijn vakmanschap

Toelichting: Mijn vader overleed aan darmkanker in 1944, een week voordat hij 28 zou worden. Hij had op de Ambachtsschool de opleiding gedaan tot timmerman, en had zich daarna verder bekwaamd tot bouwkundig opzichter door middel van schriftelijke cursussen. Ik koester (een van) zijn schetsboek(en).

Voor meer 6 woorden met beeld zie bij Marion!

25 juli 2015

150725 - ZOZ - Van een bruiloft met verrassing

Wie mee wil doen met (of luisteren bij de andere deelnemers) ZOZ: Zwijmelen op Zaterdag, kan terecht bij Marja.

We waren gisteren bij een heel bijzondere bruiloft. Een van de verrassingen was een doedelzakspeler. Ik heb met de man gesproken, maar kon hem niet zo gauw terugvinden.
Daarom maar Rapalje, Koninginnedag, Wilhelmus op doedelzak


Maar de solist op de bruiloft was zeker een Schot in de roos...


Aanvulling: De bruiloft werd gehouden in het Veenpark. Het bruidspaar leerde elkaar op latere leeftijd kennen. Elk met hun eigen "pittige" verhaal, wat het bijzonder maakt. Wij kennen die verhalen, maar we respecteren hun privacy.

Aanvulling 2: Dit is de website van de desbetreffende doedelzakspeler, Tjitte de Wolf. Humor is hem niet vreemd, had ik al gemerkt tijdens ons gesprek. Snuffel maar eens rond!

18 juli 2015

150718 – ZOZ140 – Van Zernike tot A Capella

Wie mee wil doen met (of luisteren bij de andere deelnemers) ZOZ: Zwijmelen op Zaterdag, kan terecht bij Marja.

Weer een paar gekke sprongen. Donderdag kwam ik, ik weet niet meer waarvoor, op Wikipedia om iets te gaan opzoeken.
De introductiepagina ging deze keer over de Nederlandse Nobelprijswinnaar professor Frits Zernike, een uitermate veelzijdige wetenschapper.
Zijn uitvinding van de fasecontrastmicroscoop had al 20 jaar eerder een heel belangrijke rol kunnen spelen in de medische wetenschap, maar de fabrikanten zagen niet in welke geniale uitvinding hij aanbood, en mogelijk was hij zelf te bescheiden om hard aan te dringen. (Deze week hoorde ik ook voor het eerst van het Dunning-Kruger effect, dat zou hier een rol gespeeld kunnen hebben1)...

Prof. Zernike is in maart 1966 overleden. Ik werkte van 1960 tot eind 1966 (eerst als manusje van alles, later als technisch assistent) bij het Natuurkundig Laboratorium van de Rijksuniversiteit Groningen, en ik heb prof. Zernike één keer in levende lijve gezien, zij het dat hij toen al in een rolstoel zat. Er was een feestje voor de instrumentmaker die prof. Zernike lang terzijde gestaan had, dhr, Oosterwijk, als ik me goed herinner kreeg die een Koninklijke onderscheiding.

In en rond Groningen is de naam Zernike verbonden aan meerdere complexen en instituten die met wetenschap en onderwijs te maken hebben, van academisch tot MBO-niveau.
Type voor de aardigheid de naam Zernike maar eens in op YouTube of Google.

Zo vond ik een clip van het Eindexamen Muziek 2015 van het Zernike College, met een uitvoering van Leonard Cohen's (nl) song Hallelujah (nl), A Capella gezongen door eindexamenkandidaten:


Nee, niet ter vergelijking, maar omdat het zo mooi is - de oude meester Leonard Cohen deed het zelf nog eens in oktober 2008 in Helsinki; klik hier voor de tekst.


1) Wie geïnteresseerd is in prof. Zernike kan meer lezen in een biografisch artikel van de hand van prof. Brinkman, in mijn tijd Hoogleraar-Directeur van het Natuurkundig Laboratorium van de Rijksuniversiteit Groningen, aan wie ik dankbare herinneringen heb.

11 juli 2015

150711- ZOZ139 – Van piano's, dates en klavecimbels

Wie mee wil doen met (of luisteren bij de andere deelnemers) ZOZ: Zwijmelen op Zaterdag, kan terecht bij Marja.

Deze keer weer een paar wilde sprongen door het muzikale landschap. Ik had ooit een notitie gemaakt dat de titel "Last Date" misschien wel iets kon zijn voor een ZOZ-bijdrage, en daar heb ik toen een heleboel links voor gevonden.
De melodie is blijkbaar bedacht door Floyd Cramer (nl), met zijn aparte manier ("slip note") van pianospelen. Hij heeft meerdere wereldberoemde artiesten begeleid en uiteindelijk zelf ook veel onderscheidingen gekregen.

In het volgende fragment wordt hij aangekondigd door iemand die niet wordt genoemd, maar hij doet mij sterk denken aan Johnny Cash, qua uiterlijk en stem. In die aankondiging wordt gezegd dat veel jongens een gitaar kregen, maar dat Floyd van zijn ouders een spinet kreeg om zijn muzikale talenten te ontwikkelen.
Floyd Cramer - Last Date:


Ik weet niet meer welke versie ik het eerst hoorde, die van Floyd Cramer of van The Spotnicks (nl)


Ze zijn wat ouder geworden, de gimmick met de ruimtepakken is voorbij en de bezetting is meermalen gewijzigd. Vergelijk deze versie: The Spotnicks - Last Date – 1963 met de verder ontwikkelde versie van Last Date die ze speelden op het Nordic Guitar Club Festival, Lerum, Zweden op 10 mei 2014:


Er zijn ook meerdere, verschillende, vocale uitvoeringen van Last Date. Een van de eerste en bekendste is die van Skeeter Davis: My Last Date (With You), die je wat mij betreft best in de rubriek "smartlappen" mag plaatsen:


Nog even terug naar dat muziekinstrument dat Floyd Cramer van zijn ouders gekregen zou hebben, een spinet (nl). In de crisisjaren rond 1930 was dat soms een betaalbare vervanger van de piano. Afgezien van de constructie en de mogelijkheden is een spinet vergelijkbaar met een klavecimbel (Engels: harpsichord). Bij beide instrumenten is de kleur van de toetsen precies andersom als op een piano of orgel.

Toen ik dit nazocht, vond ik nog een zeer vingervlugge dame. De begeleidende tekst vermeldt dat het gaat om een Harpsichord Performance door de Amerikaanse Elaine Comparone. "Harpsichordist Elaine plays Sonata in D minor, K. 517 by Domenico Scarlatti on her 2-manual harpsichord built in 1968 by William Dowd".

Elaine schijnt de omgekeerde route gevolgd te hebben van Floyd Cramer: zij speelde piano vanaf haar vierde, en concentreerde zich pas als jongvolwassene op klavecimbel / harpsichord.
Opvallend is ook, dat ze staande dit instrument bespeelt, dat speciaal voor haar gemaakt is.


De muziek van Scarlatti heb ik ontdekt door mijn interesse voor elektronische klankopwekking vergeleken met authentieke instrumenten. Ooit kwam er een LP uit met klassieke muziek, uitgevoerd door Wendy Carlos (toen nog Walter) op de destijds revolutionaire Moog synthesizer. Op die LP, The Well-Tempered Synthesizer stonden composities van Bach en Scarlatti.
Nog nooit had elektronische muziek de klank van originele instrumenten zó dicht benaderd! Een voorbeeld op een veel nieuwer type synthesizer: Synthesized Scarlatti in W. Carlos Style.

Wendy Carlos maakte later naam en faam met filmmuziek, zoals voor Stanley Kubrick's A Clockwork Orange en The Shining, en Walt Disney's Tron.

03 juli 2015

150704 – ZOZ – Van countrystars en huiskamermuziek

Wie mee wil doen met (of luisteren bij de andere deelnemers) ZOZ: Zwijmelen op Zaterdag, kan terecht bij Marja.

Voordat ik de "Zaterdagse Zwijmel-club" ontdekte in mei 2014, schreef ik op mijn blog ook wel eens over muziek. In april 2013 bijvoorbeeld over bijzondere instrumenten en manieren om muziek te maken, onder de titel: Muziek uit het ongerijmde.
Vandaag grijp ik terug op een fragment uit dat blog, dat me bijblijft:

Een instrument waar ik vaak helemaal van smelt, dat is de dobro. Als jongetje was ik al onder de indruk van de exotische klanken (uit de luidspreker van de draadomroep) van de Kilima Hawaïans met hun steelguitar, maar de dobro heeft een warmere klank.
De dobro is een soort gitaar met een heel eigen klank, door de geheel of gedeeltelijk metalen klankkast. De Dobro wordt gewoonlijk gespeeld als slide-guitar. Een voorbeeld: Oswald's Dobro Chimes, een melodie van Bashful Brother Oswald (bashful = verlegen, bescheiden).
Pete "Oswald" Kirby, zoals hij ook genoemd wordt, ken ik van het project "Will the circle be unbroken", van The Nitty Gritty Dirt Band. Hij was een deel van de ruggegraat achter de beroemde countrymuzikant Roy Acuff, die vaak optrad bij de Grand Ole Opry in Nashville, de langstlopende radioshow.
Op het podium van het Ryman Auditorium, vanwaar de Grand Ole Opry werd uitgezonden van 1943 tot 1974, heb ik ook ooit mogen staan. Weliswaar in een lege zaal, maar indrukwekkend!


Oswald's Dobro Chimes wordt hier gespeeld door Mary Ann op dobro, gewoon thuis, begeleid door haar partner Mark Vaccaro op fiddle, guitar, bass en mandolin, dus er is het een en ander overgedubd. Let ook even op de hond die na ca. 2:45 minuten in beeld komt:


Verder snuffelend op het kanaal van Mark Vaccaro vond ik nog een mooie, Evelina, met als begeleidende tekst: "Bekah is at school so we thought it would be fun to add a song of our own. All back up instruments are played by Mary Ann And Myself":


Als Bekah dan weer thuis is, spelen en zingen ze met vrienden "Live from the livin room" Wayfaring Stranger met Bekah in de vocale hoofdrol:


Mark doet blijkbaar ook professioneel iets aan muziek, want te eniger tijd heeft hij deel uitgemaakt van een Bluegrassband, Midnight Flight, hier spelen ze Draggin The Bow met Mark op fiddle:


Mark heeft op zijn kanaal ook een video geplaatst van Real Good Man – Bekah at Belmont University. Of het studiegenoten zijn van deze University in Nashville, die ook een muziekopleiding heeft, of een band waarmee ze werkt, wordt niet vermeld:


Tenslotte kom ik terug bij de naam waarmee ik begon: Bashful Brother Oswald, in een setting waarin ook een grote groep gelauwerde Country-sterren Will The Circle Be Unbroken speelt en zingt!
In de vorige ZOZ had Trees de Selvera's, met een nostalgische terugblik.
Ik had daar ook een nostalgische terugblik bij, van mijn stiefzussen die soms zo mooi zongen als ze samen afwasten.

Diezelfde nostalgie heb ik bij mijn laatste keus vandaag. Veel countrysterren zijn nogal gelovig, en ook als je hun inzichten niet (meer) deelt, maken vandaaruit prachtige muziek. In de gezinnen waarin ik ben opgegroeid gold ongeveer dezelfde overtuiging als bij veel countrysterren, denk ik, en ik beschouw dit als eerbetoon aan mijn moeder en al die andere gezinsleden, en als compensatie voor ZOZ-deelnemers die geschokt waren door de teksten van Bob Dylan en Motörhead in mijn ZOZ van 20 juni.
Brother Oswald - What A Friend We Have In Jesus: