12 september 2012

Afsluitdijk, en 20 jaar teruggefietst

Ik heb iets met de Afsluitdijk. Op de lagere school kon de meester boeiend vertellen over dit stuk vaderlandse trots. De foto's in het lesmateriaal spraken tot mijn verbeelding. De noeste arbeid die nodig was en de glorieuze sluiting van het laatste gat.

De eerste keer dat ik de dijk overstak moet geweest zijn toen ik -tig jaren geleden met de bus op bezoek ging ergens in Noord-Holland. Ik herinner mij daarvan slechts vaag dat het gebeurd moet zijn; alsof het het donker was, zoals in de openingsstrofe van het gedicht van M.Vasalis:

De bus rijdt als een kamer door de nacht
de weg is recht, de dijk is eindeloos,
links ligt de zee, getemd maar rusteloos,
wij kijken uit, een kleine maan schijnt zacht.



Nu ben ik de Afsluitdijk per fiets overgestoken. Telkens als we per auto over de Afsluitdijk reden zag ik fietsers, en dat intrigeerde me.
Daarom had ik me al een tijdje geleden ten doel gesteld om vóór mijn zeventigste verjaardag tenminste één keer de Afsluitdijk te fietsen.
We laten de zomer steeds verder achter ons en deze week waren de weersverwachtingen goed. Volgend jaar zou het vóór half april moeten gebeuren, en of ik dan al genoeg getraind ben?

Ik zag een paar opties: alleen naar de kop van de dijk rijden en dan heen en terug fietsen, of samen naar de kop van de dijk, ik de dijk doen en dan doorfietsen naar Schagen, waar Marijke bij haar dochter op mij zou wachten. Het werd de tweede optie, die ik sociaal veel leuker vond en die qua fysieke prestatie ongeveer gelijkwaardig zou zijn. Ik koos mijn route met behulp van de fietsknooppunten.

De datum waarop ik mijn voornemen uitgevoerd heb: donderdag 6 september 2012 - de donderdag paste het best in ieders organisatorische schema's.



Bijzonderheid is, dat ik exact 22 jaar geleden, ook op 6 september, begon aan een grote fietstoertocht langs de Nederlandse vestigingen van Ericsson. Dat was ter gelegenheid van de opening van de nieuwbouw van ons bedrijf. Op 8 september 1990 openden de Zweedse koning Carl Gustav en prins Claus dat gebouw, waarvan de naam Ericsson inmiddels alweer verdwenen is.

Die fietstoertocht werd georganiseerd door mijn collega Jan Wilting. We vormden samen een tweemans-afdeling. Hij vroeg mij als eerste of ik er iets in zag om mee te doen aan een toertocht langs alle vestigingen in ons land. Ik fietste altijd al veel (ik haalde mijn rijbewijs kort voor ik 60 werd), maar heb toen mijn eerste echte racefiets gekocht. Dezelfde waarmee ik nu de Afsluitdijk heb gefietst.
Ik ben toen "als een gek" gaan trainen. Tweemaal per week een flinke afstand fietsen en een keer hardlopen, of omgekeerd. En menig zondagmiddag even theedrinken bij mijn schoonmoeder in Groningen: zij bezoek en ik mijn kilometers.

We zijn op 6 september 1990 in Rijen met 44 mensen van start gegaan uit meerdere vestigingen van Ericsson, waaronder 5 uit Zweden. De route voerde langs Den Haag (waar een Zweedse manifestatie was), langs de vestigingen in Amsterdam en Utrecht naar overnachtingsplaats Amersfoort. De tweede dag dan langs de vestiging in Enschede naar de feestelijk te openen nieuwbouw in Emmen. Dat was 500 km in 2 dagen.

Jan toont ons tenue voor onderweg, de avond voor de start in Rijen.
Om 7:00 uur loste de burgemeester na enige haperingen het startschot.

Het pontje bij Puttershoek kon ons maar net in drie keer overzetten.
We fietsten voor de veiligheid in twee groepen.

De pont tussen Brummen en Bronkhorst nam ons allemaal tegelijk mee,
inclusief de volgwagen met bagage en reservemateriaal.
Zowel intern als extern kregen we publiciteit.
Rechtsboven mijn laatste koffie voor de start.

Ik heb nog even geprobeerd de route van die tocht te reconstrueren. Met Google Maps kom ik dan op 450 km., maar het was destijds echt ruim 500 km.



Voor de relatief korte tocht nu, was ik de hele week al ongedurig, werd onrustiger naarmate de dag naderde, want het is toch iets anders dan thuis op de fiets stappen, een rondje rijden en thuis weer afstappen. Ook heb ik niet al te veel kilometers in de benen.
Ik begon in Zurich, op de Carpoolplaats bij het wegrestaurant.

Fiets afladen, zakkenvullen en karren maar!



De FTC-Emmen (Fiets Toer Club) organiseert voor zijn leden elk jaar een "Rondje IJsselmeer", van ca.400 km op één dag. Uiteraard zit in die route ook de Afsluitdijk. Toen ik in 1999 mee wou doen, werd ik enige tijd daarvoor ziek, kon dus niet voldoende trainen en was ook niet op tijd genezen.
Aan die tocht zit voor mij evenwel toch een pittig verhaal vast.

Jan Wilting had ooit als afdelingschef mij binnengehaald toen ik problemen had met de chef van de afdeling waar ik toen werkte. Later werd Jan weggepromoveerd, en nog weer later werden wij een tweemansafdeling.

Jan had net als ik, in zijn jonge jaren dagelijks ca. 15 km (enkele reis) gefietst naar het voortgezet onderwijs.
Toen hij al voor zijn vijftigste hartproblemen kreeg, moest hij lichaamsbeweging doen. Hij koos fietsen. Werd lid van de FTC. Bijna vanzelf, gezien zijn persoonlijkheid, kreeg hij een actieve rol binnen de club. Zo zou hij in 1999 de "wegcaptain" zijn van het "Rondje IJsselmeer" van de FTC. Dat Rondje zou op een zaterdag in juni plaatsvinden.

Maandagavond trainde Jan nog even een flinke ronde. Dinsdagmorgen verscheen Jan niet op zijn werk. Het secretariaat constateerde dat er geen sprake was van geplande afwezigheid. De telefoon werd niet opgenomen en Jan's vrouw was op familiebezoek in het buitenland. Een zoon van Jan werkte ook bij ons. Hij ging kijken en vond zijn vader dood in bed.

We waren geen vrienden, we waren een goed team omdat we elkaar aanvulden met onze verschillen. Wel hadden we een goede verstandhouding, die zich tot buiten het bedrijf uitstrekte bij het fietsen. Die grote tweedaagse fietstocht is daarbij een hoogtepunt, waaraan ik met plezier en trots terugdenk. Dat was ook een nieuw beginpunt waarop nog veel mooie fietstochten volgden, solo en in club-verband.
De tocht over de Afsluitdijk, nu, was daarom ook een hommage aan mijn collega Jan.

Zelf heb ik ook een gedicht geschreven over de Afsluitdijk, geïnspireerd door een autorit over de dijk met mijn zoon, toen ik zelf nog geen rijbewijs had maar genoeg stof tot nadenken. Ik vind het hier ook wel passen:

Afsluitdijk

Links de dijk met de schapen
rechts oneindige verte van water en lucht
de kim vervaagt in pastelkleurige nevels

een schip vaart tussen verleden en toekomst
een bloedrode zweem hoog in de lucht
weerspiegelt dichtbij op het water

de sluizen zijn dicht.

©Gauke Zijlstra, 2002

Geen opmerkingen:

Een reactie posten