140830 - ZOZ - Dichter bij de muziek

Wie mee wil doen met ZOZ: Zwijmelen op Zaterdag, kan terecht bij Marja.

Dit keer iets minder informatie dan de vorige keer, ofschoon ik zondag j.l. al wist waarover ik het zou hebben.
De laatste aflevering van Zomergasten van dit seizoen leverde de "trigger". Ik heb meestal niet de rust om zo'n hele uitzending van 3 uur te zitten kijken, ook al is het interessant genoeg, dus ik zie delen ervan.
David van ReyBrouck vond ik zeker een interessante gast, in de onderwerpen die ter tafel kwamen, maar mijn vonk voor de ZOZ sprong over, toen hij vanuit een emotioneel onderwerp uitkwam bij een muziekfragment.
Die hele uitzending staat een beperkte tijd online bij Uitzending gemist, Zomergasten, David van Reybrouck; dat fragment ging over Reggae en een opnamestudio in Jamaica, het begint op ca. 1:59:22. Enige informatie is te vinden op de Zomergasten-site van de VPRO.
Het komt uit de documentaire Roots, Rock, Reggae. A Documentary: dit is part1 op YouTube, en het gekozen fragment komt uit het gedeelte dat begint op ca. 9:00.
Die documentaire (serie?) is gemaakt door Jeremy Marre en veel bekende Jamaicaanse Reggae-artisten komen er in voor.

De associatie die ik meteen kreeg was een LP van Linton Kwesi Johnson (of lees de Nederlandse Wikipedia over hem).

Ik had destijds de gewoonte om elke maand een LP te kopen, maar "nooit" van een artiest of groep die ik al in huis had, omdat er zo ongelooflijk veel mooie muziek gemaakt wordt. Wat ik hoorde op de radio was meestal de inspiratie voor een aankoop, zo ook deze keer.
De LP die ik heb van "LKJ" is in 1979 verschenen en heet Forces of Victory. Het is een voorbeeld van wat Dub poetry wordt genoemd, naar de muziekvorm die ermee gepaard gaat.
Dub-poetry wordt beschouwd als een voorloper van Rap, maar ik ervaar het als muzikaler, poëtischer en minder agressief.

Linton Kwesi Johnson vertrok al jong vanuit Jamaica naar Engeland. Zijn "middle name" Kwesi, betekent dat hij op zondag geboren is, een zondagskind dus in ons idioom.

In Engeland kwam hij al snel tot de ontdekking dat gekleurde mensen moeilijk aan de bak kwamen, en op grond van hun uiterlijk bij voorbaat "verdacht" waren.
De politie legitimeerde dat vaak met een artikel uit de "Sus law", afkorting van "suspect", dat op "zich verdacht gedragende" personen gericht was.

Veel van de gedichten van Linton Kwesi Johnson belichten dat aspect, en met name het nummer Sonny's Lettah (Anti-Sus Poem), hier zonder muziek voorgedragen en met de tekst er bij. Let op de uitspraak van het Engels, min of meer fonetisch opgeschreven, bijvoorbeeld: lettah = letter = brief.

In de studio wordt bij Dub Poetry veel met samples en elektronische effecten gewerkt. Dat het live ook goed kan klinken, bewijst Linton Kwesi Johnson hier (wat ouder dan op de LP-hoes), ook met Sonny's Lettah, waarbij hij in de intro een korte situatieschets geeft:


In 1981 richtte hij zijn eigen platenlabel op, LKJ Records, om onafhankelijk te zijn van de bestaande (meest grote) maatschappijen.
Ik heb de indruk dat hij nog steeds actief is, gezien zijn website, met daarop zijn blog, waar hij overigens blijkbaar zelden iets publiceert.

Alle 8 nummer van Forces Of Victory staan op YouTube, maar daar staat nog veel meer van LKJ, en ik vond ook een site met veel van zijn teksten.

Ik vond het heerlijk om weer eens uitgebreid naar hem te luisteren. Ondanks de benoemde problematiek vind ik het min of meer hypnotiserend en rustgevend.

140823 - ZOZ - Bob Bear: Making the Best of a Bad Situation - Dick Feller

Wie mee wil doen met ZOZ: Zwijmelen op Zaterdag, kan terecht bij Marja.

Mijn Facebook-vriendje Bob Bear had een nare ervaring, melde hij op zijn FB-pagina: zijn gezinsgenoten waren naar Duitsland afgereisd en hem vergeten. Gelukkig hadden de buren hem gehoord en onder hun hoede genomen. Dat was toch nog een prettig weekend geworden.
Dat bracht mij de titel in herinnering: "Making the Best of a Bad Situation", geschreven door een singer/songwriter die in Nederland niet direct naamsbekendheid geniet, maar als je zijn hele oeuvre opsomt zal er wellicht herkenning volgen.
Bob Bear behoort tot het ras van Furry Stuffed Animals, of op z'n Europees: Stofftiere.

Het zal waarschijnlijk het jaar 1974 zijn geweest, dat ik voor het eerst (van) deze artiest hoorde. De dinsdagavond was destijds VARA-radioavond, met achtereenvolgens Popreconstructie van Willem van Beusekom, dan Nashville en vervolgens Popdonder van Koos Zwart. Alledrie met veel informatie rond de heel verschillende muziek.

Ik was een fervent luisteraar van het roemruchte programma Nashville van Wim Bloemendaal. De naam van het programma geeft al aan dat het voornamelijk om Country & Western-muziek ging. Hij had vaak bijzondere platen van minder bekende artiesten.

Zo was ik op een avond aan het overwerken in onze barak achter de fabriek (het bedrijf heette NIRA en de CV was een keer kapotgevroren, vandaar de naam), toen mijn volle aandacht werd getrokken door de muziek en het verhaal er bij. De fragmenten uit de tekst die ik meekreeg, pakten me meteen. Ik heb wel de tekst, maar helaas heb ik hiervan geen videoclip of zelfs audio gevonden:

Just Short Of The Line

Sometimes I'm love
Sometimes I'm hate
Sometimes I go just in time to be late
Sometimes I get
Sometimes I'm got
Sometimes I swear I must be what I'm not

Chorus:
And it's a small thin line
Guarding my peace of mind
Sometimes my sanity lies on the edge, suspended in time
Just short of the line

Sometimes I feel
Sometimes I'm numb
I swear I know just enough to be dumb
Sometimes I huff
Sometimes I puff
And lately too much is never enough

Chorus

Sometimes I'm cold
Sometimes I burn
Sometimes I have to be taught what I've learned
Sometimes I'm good
Mostly I'm bad
And just when I think I have I get had

Chorus

Sometimes I'm love
Sometimes I'm hate
Sometimes I go just in time to be late
Sometimes I get
Sometimes I'm got
Sometimes I swear I must be what I'm not

Ik had de naam van de artiest en de titel van de song niet goed gehoord, dus ik schreef een brief naar Wim Bloemendaal en kreeg prompt antwoord. Ik heb de LP besteld, maar het duurde nog een maanden voordat ik hem had: hij moest apart besteld worden in de USA: de jaren 1970, vinyl... De naam van de artiest was Dick Feller en de LP was getiteld: "Dick Feller wrote..."
Voor mij was en is het een LP vol juweeltjes! Ik heb ooit gezegd: als het huis in de fik vliegt, is die LP het eerste ding dat ik wil redden!

Er was jarenlang een website over Dick Feller, opgezet door een Noorse fan, en door Dick bestempeld als zijn officiële website. Toen ik er naar zocht voor deze ZOZ was hij verdwenen, helaas... Daar stond ontzettend veel op, inclusief songteksten en wetenswaardigheden. Ik heb geprobeerd de webmaster te mailen, maar nog geen antwoord. Intussen heb ik wel bij een internetarchief, de "Wayback Machine", een kopie gevonden van de laatste update van de Dick Feller website.

Dat Dick Feller een heel creatieve geest is, kun je zien aan de enorme lijst van songs, die niet eens compleet is! Het meeste heeft hij niet eens zelf opgenomen.
Ik heb de gegevens van zijn songs die door anderen zijn vertolkt, even in een spreadsheet gezet. Daar staan 159 verschillende songs, en 132 artiesten of groepen in, die er iets van hebben opgenomen, waarvan 19 door Jerry Reed, die ook "co-writer" was van 7 songs.

Omdat ik begon met Bob Bear, eerst een song die Dick geschreven had als kinderlied op verzoek van Johnny Cash, maar Johnny vond dit meer een song voor volwassenen. Dick heeft het toen zelf opgenomen op zijn LP "Dick Feller wrote..." : Biff, the Friendly Purple Bear. Op YouTube staat de tekst er onder, na "meer weergeven":


Johnny Cash heeft tenminste vier songs van Dick Feller opgenomen, waarvan ik deze ongeveer net zo mooi vind als de uitvoering van Dick zelf op die eerste LP: Any old wind that blows:


Bij Dick Feller wisselen humoristische en gevoelige teksten elkaar af. Zo heeft hij, via andere vertolkers, hilarische/satirische hits gescoord met Lord Mr. Ford en The Credit Card Song, maar er spreekt meestal sociale betrokkenheid uit.

Lord Mr. Ford is zeker door 13 artiesten opgenomen, waaronder in het Noors, Tsjechisch, en zelfs in het Nederlands: Henk Wijngaard, maar de versie van Dick Feller zelf vind ik het mooist.
Toch is de versie van Jerry Reed pas echt een USA-hit geweest (hier met tekst):


Jerry Reed acteerde in de bekende action comedy film Smokey and the Bandit; hij zong er ook in, door Dick alleen of met Jerry samen geschreven songs.

Een andere, zeer goede vriend van Dick Feller was schrijver en stand-up comedian Lewis Grizzard, waarmee hij jaren optrad: Lewis Grizzard - Alimony/I'm Gonna Cut A Big One.

Eén van de beroemdste nummers die Dick Feller schreef is "Some days are diamonds (some days are stone)". Er staan uitvoeringen van 26 artiesten in de lijst, waaronder in het Fins, Zweeds en Duits.
De eerste die het opnam, na Dick zelf, is Bobby Bare, maar het bekendst is het waarschijnlijk van John Denver, die het met miljoenen over de toonbank heeft doen gaan.
Ik heb overigens de CD "John Denver - Greatest Hits Volume 3", die een vervelend "foutje" bevat. De tekst van "Some days are diamonds" is afgedrukt in het boekje, maar daar staat bij: "Words and Music by John Denver"....!!! Het is toch echt de tekst en muziek van Dick Feller!

Daarom hier de originele versie, van zijn LP met dezelfde naam: Dick Feller "Some Days Are Diamonds (Some Days Are Stone)


Dit is zijn album-discografie:

Dick Feller Wrote...	1973
Dick Feller Wrote... (re-release)	1974
No Word On Me	1974
Some Days Are Diamonds	1975
Children In Their Wishes, Ladies In Their Dreams	1977
Audiograph Alive	1982
Centaur Of Attention	2001

De laatst eigen opnamen van Dick Feller (hij heeft ook heel veel gewerkt als sessie-muzikant) staan op de (enige) CD "Centaur of Attention", die ik online in de USA heb besteld. Ik heb dus zijn eerste en zijn laatste album in huis...

Tot slot (er zijn eigenlijk al teveel links, ondanks dat ik één van zijn mooiste songs, Daisy Hill, niet heb kunnen vinden): nog een karakteristieke song van een ouder geworden Dick Feller, die hij schreef samen met Sheb_Wooley, en om niet seksistisch over te komen, twee uitvoeringen: van JoAnn Warnke (vrouw) en van Stan Boreson (man).

140816 - ZOZ - Ede Staal en Ede's taal

Wie mee wil doen met ZOZ: Zwijmelen op Zaterdag, kan terecht bij Marja.

Bij het doornemen van de ZOZ-statistieken t/m 91 vond ik tot mijn verbazing NIETS over Ede Staal, de in 1986 op bijna 45-jarige leeftijd overleden Groninger streektaalzanger.
Ik heb Ede Staal ook pas na zijn overlijden ontdekt. Dat was ongeveer tegelijkertijd met mijn ontdekking hoe het Gronings in mijn onderbewustzijn verstopt zat, maar in alle hevigheid kwam bovendrijven.

Ik ben opgevoed in het huis van mijn grootouders van moeders kant. Hij was gepensioneerd hoofd ener School met den Bijbel, en dat betekende in die tijd dat hij me "netjes Nederlands" wou horen spreken. Opa was van Friese afkomst, oma was was afkomstig uit Noordoost Groningen en ook onderwijzeres geweest.

In de vakanties was ik altijd bij de ouders van mijn vader, onder de rook van Groningen, in Hoogkerk. Die opa zat in de bouw en sprak zijn Nederlands met duidelijke invloeden van zowel het Fries als het Gronings, en oma had meer Gronings in haar achtergrond en taal. In die omgeving hoorde ik elke vakantie veel eerlijk Gronings.

Toen mijn moeder hertrouwde, kwam ik terecht in een gezin waar Drents de voertaal was. Ik heb me dat vrij gemakkelijk eigen gemaakt, in dat grote gezin en dat dorp.
Vervolgens ging ik werken bij de Rijksuniversiteit in Groningen. Uiteraard waren daar Groningers onder mijn collega's.
Ik realiseerde me eigenlijk nog steeds niet, dat mijn vader ook in het Gronings gecommuniceerd zal hebben met zijn leeftijdgenoten en collega's.

De eye-opener kwam door een artikel in onze ochtendkrant, toen ik nog halfslaperig de woonkamer binnenkwam. Er stond de Groningse tekst van het lied "Boetenkaant" van Wia Buze (zij komt wèl in de ZOZ-statistiek voor), over háár te jong overleden vader. Mijn vader overleed toen ik 1 jaar was, Wia was 4 of 5 jaar toen haar vader overleed.
Er drupte iets op die krant toen ik die tekst las en ik realiseerde me hoe ik die Groningse tekst voelde teruggrijpen op mijn eigen verhaal.

Daarna ontdekte ik de muziek van Ede Staal, het boegbeeld van de Groninger streektaalmuziek. Zijn bekendste lied was "Mien Toentje", de herkenningsmelodie van een programma van Radio Noord. Om hem alleen daarmee te vereenzelvigen zou hem ernstig tekort doen.
Het volgende is: "Het het nog nooit zo donker west, of het werd altied wel weer licht", dat vaak troost biedt bij begrafenissen en crematies in het Nedersaksisch taalgebied.

Het repertoire van Ede Staal reikt van humoristische liedjes via prachtige alledaagse observaties tot diepzinnige, maar ongekunstelde levensfilosofiën.
Zijn teksten werden volmaakt aangevuld door zijn prachtige stem en voordracht.
Bij leven heeft hij jammer genoeg slechts kunnen meewerken aan twee officiële albums; beide albumtitels zijn ook titels van liedjes. "Mien Toentje", en de voltooiing van "As vaaier Woorden" heeft hij niet meer kunnen meemaken.
Op de CD "Mien Toentje" staat een van mijn favoriete nummers; als je meeluistert is ondertiteling niet nodig denk ik, deze tekst ligt vrij dicht bij het Nederlands, geen echt bijzondere woorden:

Credo - Mien bestoan



Ik vroag de wind mor dij verstaait mie nait,
Ik vroag de zee dij zingt heur aigen laid,
Geef mie de nacht din heb ik onderdak,
Doarom, doarom zing ik.

Ik zai de vogels tegen d oavendlucht,
Ik denk mien leven in n vogelvlucht,
Geef mie de nacht din heb ik onderdak,
Doarom, doarom zing ik.

Ik wait, der is n tied van komen,
En ook n tied van goan,
En alles wat doar tussen ligt,
Ja, dat is mien bestoan.

Veur d ain duurt t leven veul te kört,
Veur d aander veul te laang,
d Ain is blied dat t zover is,
En d aander dij is baang.

Ik mis dij nait mer bie mie binnen,
t Wordt kolder om mie tou,
En in mien menselekhaid vroag ik mie of,
Woarom zo jong, zo gaauw?

Sums vuil ik mie gelukkig,
Din hang k aan mien bestoan,
Din zing ik mit de vogels met,
Din proat ik tegen de moan.

Din binnen we mit zien baaiden,
k Zet alle klokken stil,
En ik verneuk miezulf din weer
Want k wait dat dat nait wil.

t Geluk liekt sums zo hail dicht bie,
Din main ik dat t ter is,
En in mien aigenwiezeghaid,
Din griep ik altied mis, mis, mis...


Algemenere bekendheid kreeg Ede Staal door het gebruik van zijn lied "Mien Hogelaand" in de film De Poolse bruid


Behalve zijn muziek staat bij ons in de kast de set: "Zuzooien op ZundagMörn": streektaal-verhalen die hij meeslepend vertelde in het programma Sloaperstil op Radio Noord. Ik vond daarvan een aflevering: Ede Staal - d'Ol Boerderij, "Ede Stoal op Radio Noord mit wat gedichtjes en ander proaterij".

Ede's taalgevoel was heel breed. Hij begon met Engelse teksten (hij was leraar Engels), werd bekend door zijn Grunninger teksten, maar speelde met meerdere talen, zoals met name blijkt uit zijn postuum uitgebrachte dubbel-CD, "Hear my Song / As t Boeten Störmt".
Die collectie is, ter herdenking van zijn tiende sterfdag, samengesteld uit opnamen die Ede thuis had gemaakt en technisch kwalitatief aanvaardbaar waren.
De ene CD is Engelstalig. De andere bevat teksten in het Gronings, Duits, Ost-Fries (teksten van Wilhelmine Siefkes), Deens, Frans en Nederlands, en drie gedichten van Gerrit Achterberg door Ede op muziek gezet.

Ik vond een video met voorbeelden van zijn meertalige opnamen op de dubbel-CD, waarbij ik vooral opmerkzaam wil maken op het eerste lied, Koekoek. Dat is een van mijn favorieten, die ik helaas niet "los" kon vinden.
Ede Staal in 5 talen / dialecten (er staat 6, maar ik tel 5):

Nr.	Titel	Taal	Tot:
1.	Koekoek	Gronings	2:26
2.	Achter het einde	Gerrit Achterberg NL	3:28
3.	Der Bahnsteig	Duits	6:29
4.	Svendborg Blues	Deens	7:52
5.	La Mer	Frans	10:07

En wie na het beluisteren van de muziek van Ede Staal nog steeds het Grunnings een lompe, knauwerige taal vindt, die ongeschikt is voor poëzie, die veroordeel ik bij dezen tot een etmaal lang onafgebroken luisteren (koptelefoon, geblinddoekt, om niet te worden afgeleid) naar Amerikaanse soap-series...!

Dat Ede in zijn relatief korte carrière veel indruk heeft gemaakt, moge blijken uit de diverse uitvoeringen en vertalingen van zijn werk, ook lang na zijn overlijden.
Zo werd Ede Staal - t Het nog nooit zo donker west in taal en landschap vertaald naar Limburg: Paul van Loo & Ivo Rosbeek - `t Is nog noëts zoë donker geweës.
We vinden zelfs Ede Staal in het Japans! Helaas vond ik geen clip van het origineel: "Termunterziel".

In 2011 werd een Ode gebracht aan Ede Staal, 25 jaar na zijn overlijden, door een keur aan Noordelijke artiesten, met een aangepaste versie van "As vaaier woorden", een melancholiek lied waarin hij vlekkeloos zijn Gronings en zijn Engels mengt en de textuele details subtiel aanpast aan de taal: Diverse Groninger artiesten - As vaaier woorden (met o.a. Wia Buze en Imca Marina) en een soort "making of" bij RTV-Noord: Groningse artiesten brengen ode aan Ede Staal.

Op internet staat een documentaire van anderhalf uur, ter herdenking van de 25ste sterfdag van Ede Staal: Ede Staal, Credo - Zien bestoan [22-7-2011].

Meer informatie over Ede Staal is te vinden op de sites van RTV-Noord en Wikipedia, en op www.edestaal.nl.

Ooit is, op dubieuze gronden vind ik, muziek van Ede Staal geschrapt uit hitlijsten, gekozen door het publiek, zoals de Album Top 100, en de Top 2000 van de NOS: het zou mijns inziens immaterieel erfgoed moeten zijn!

In onze toenmalige dichtersgroep hadden we een keer als thema: "muziek die je boeit". Mijn invalshoek werd Ede Staal, maar ik kwam maar niet op gang. Totdat ik besefte, dat ik het niet in het Nederlands moest proberen. Ik schrijf heel weinig in streektaal, en dit was voor het eerst in het Gronings. Dat Groningse gedicht is gepubliceerd in het Drents literair tiedschrift Roet.
De redacteur heeft mij later verteld, dat hij al druk met het rode potlood bezig was om er correct Drents van te maken, totdat iemand hem er op attent maakte, dat het over de Groninger zanger Ede Staal ging...
Voor wie het lezen wil, dat gedicht is ook te vinden op onze website; de titel is Stem, en daar is ook een Nederlandse vertaling te vinden.

140809 - ZOZ - Boet'n Deure: stomend de bult af, internationaal

Wie mee wil doen met ZOZ: Zwijmelen op Zaterdag, kan terecht bij Marja.

Terwijl we een paar dagen een eind van huis waren, keek ik zomaar weer eens op de website van de Stichting Boet'n Deure:

"Boet'n Deure organiseert akoestische muziek: Bluegrass, Oldtime, Americana en aanverwanten...
van mei t/m september, natuurlijk buiten in het bos in Drenthe, gemeente Borger-Odoorn, bij Uitkijktoren Poolshoogte.
Midden in het bos, in een prachtige buiten-arena, die zich in alle eenvoud uitstekend leent voor Boet'n Deure concerten, ben je van harte welkom om de Boet'n Deuresfeer te komen proeven en te luisteren naar akoestische muziek. Neem indien mogelijk je eigen klapstoel mee. Er staan ook een paar stoelen klaar. Bezoekers van de concerten en het festival betalen geen entree, maar geven een vrije gift. Zo kun je in de pauze van het concert je waardering voor de live muziek laten blijken en geven wat je kunt missen.".

Het is alweer een tijd geleden dat we daar een concert hebben bijgewoond. Ons doel was een boswandeling, maar we hoorden muziek. In eerste instantie dachten we aan onverlaten die met ghettoblasters op hun nek het bos storend vulden met teringherie, maar steeds dichterbij ontdekten we dat het ambachtelijke, prettige live-muziek was. Er speelden toen twee Bluegrass bands, Steam uit Slowakije en Downhill uit Zweden. Dat komt nogal eens terug in onze herinnering. Allebei bands met prima muzikanten en mooi repertoire.
Waar ik nog steeds rillingen van krijg, zo mooi, dat was de jamsessie aan het eind, waarbij beide bands samen met een paar klassieke Bluegrass-songs aan de slag gingen - en dan met name de samensmelting van de Slowaakse zangeres met de Zweedse dobro... WOW...!
Uiteraard, maar helaas, staat die gelegenheidssessie niet op het internet.

Ik heb de sites van beide bands opgezocht. Of Steam nog actief is zie ik er niet aan af, de agenda op de site is niet aktueel, maar op 12 mei 2002 zijn ze in Odoorn geweest...
Oprichter en animator is banjoïst Ján Bratinka, die ook leraar is, en als ik de Slowaakse teksten op zijn site goed interpreteer, ook online advies en les geeft.
Een staaltje van hun kunnen is wel te vinden op YouTube, waarin de kwaliteiten van zangeres Barbora Streicherová goed tot hun recht komen. Op 1:50 en 2:40 zijn foto's te zien van hun optreden onder de partytent bij Poolshoogte!
Steam - Hearts Overflowing:


Downhill, of Downhill Bluegrass Band, is blijkens hun website nog steeds aktief. Een goed verzorgde website met veel informatie.
Ze doen gezamenlijke, muziekstijlvermengende projecten met andere artiesten, zoals Pelle Lindström, verhalenverteller en mondharmonicaspeler, geworteld in Zweedse folk en Amerikaanse Blues. Ik vond "Mr Cleanhead" - Downhill Bluegrass Band and Pelle Lindström wel grappig.

Downhill werkt ook met Maxida Märak, een artieste uit Lapland. Nederlandse informatie over haar volk, de Sami of Samen, bij ons vaak Lappen genoemd, wat door hen als belediging wordt ervaren.
Op de site van Downhill is uitgebreide informatie te vinden over Maxida Märak.

Ik heb bij Downhill voor onderstaande video gekozen, omdat a) dit dichtbij mijn gevoel komt van de jamsessie in 2002, b) dit laat zien dat verschillende muziekstijlen zich heel mooi kunnen mengen, en c) er zitten prachtige landschapsbeelden in.
"The Mountain" Maxida Märak & Downhill Bluegrass Band:


De locatie Poolshoogte maakt sfeervolle openluchtconcerten mogelijk, en de omgeving is ook uitstekend geschikt voor een mooie boswandeling.
Er is tegenwoordig een restaurant Poolshoogte, dat in de plaats is gekomen voor het Theehuis, dat door toedoen van een pyromane geheel afgebrand is in 2005.
Hier meer over de historie van Poolshoogte als uitkijkpunt voor de brandwacht, en info op Wikipedia.

140806 - Niklas - Wijzen uit het Oosten

Als we maar ver genoeg naar het oosten gaan,
komen we vanzelf weer bij onszelf terecht om
onszelf te raadplegen als wijzen uit het oosten.

Hondsbossche Zeewering

Vorige week waren we een paar dagen in Schagen. Ik ondekte al snel een artikel dat men de Hondsbossche Zeewering, in elk geval bekend van de aardrijkskunde op de Lagere- of Basisschool, aan het versterken is.
Oei, daar was ik wel nieuwsgierig naar, want buiten langs de dijk tussen Petten en Camperduin vind ik al jaren een heerlijk stuk om te fietsen, als onderdeel van mijn tochten in de omgeving. Als de gelegenheid zich voordoet. Zoals nu: ik had mijn racefiets en toebehoren meegenomen.

Samengesteld uit: © Beeldarchief Rijkswaterstaat

De Hondsbossche en Pettemer Zeewering, zoals de officiële benaming is volgens het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier, gaat straks schuil achter een nieuwe duinenrij. De dijk blijft wel bestaan, maar deze fietsroute verdwijnt. Er schijnt wel een nieuwe te komen, maar dat kan nooit hetzelfde effect zijn.
Het sinds 1921 "meest gefotografeerde scheepswrak van Nederland", de Prince George, zou dezer dagen onder het zand verdwijnen.
Later ontdekte ik dat ook in het Journaal aandacht aan dit project was besteed.

Woensdag, aan het begin van de middag was de eerste gelegenheid om te gaan. De wind was pal west, kracht 3. Zonnig weer met wolkenvelden. Ik was vlot bij de dijkovergang bij Petten. Daar keek ik, tevergeefs, nog even vanuit de hoogte over het strand of ik daar de bekende zag die zijn aanwezigheid aldaar had gemeld op Facebook.
Aan het begin van mijn afdaling zag ik een jongetje van een jaar of vijf onder aan de dijk staan met wat strandspullen, verdrietig zijn mooie rode zonnehoed na te kijken die weggewaaid was, tegen de dijk op. Met mijn voorwiel kon ik een verdere vlucht van de hoed voorkomen en het jongetje blij maken.

Op het "vlakke" deel van de dijk stond direct een groot bord, dat er geen doorgaand verkeer mogelijk was, maar dat de werkzaamheden wel bereikbaar waren. Richting Camperduin dus, lekker met de wind in m'n gezicht en uitzicht over zee.
Als ik ergens niet verder zou kunnen, dan kon ik altijd nog terug naar de laatste trap tegen de dijk op. Blij dat ik nog per racefiets ben en niet met een elektrische...

De eerste afzetting over de volle breedte was gemakkelijk te passeren, maar ik zag daar veel mensen bovenop de dijk fietsen. Er was daar ook een weg tegen de dijk op. Even het kleinste verzet gekozen en naar boven gefietst, maar daarboven bleek het een graspad te zijn. Terug naar beneden dus en maar kijken hoever ik kwam.
Een paar honderd meter voor het wrak van de Prince George was een dichtere afzetting. Ik zag erachter nog wel mensen fietsen, dus ik ben nog wat dichter naar het wrak gegaan, dat nog wel met een paar dingen boven het water uitstak.
Ik had geen goede camera mee, met mijn telefoon kan ik alleen foto's maken met heel lage resolutie. Toen ik een paar foto's had gemaakt kwam een meneer met een geel hesje en een veiligheidshelm naar me toe fietsen, en vroeg me vriendelijk om terug te gaan, achter de afzetting.
Er volgde nog een aardig gesprekje, waarin hij me nog wat wetenswaardigheden verteld over het wrak en het werk. Ik beklom de eerste trap naar boven en vervolgde daar mijn weg, tussen de vele kijkers door.

Vanaf mijn illegale locatie het wrak in het midden, rechts het zandschip.
Foto 140730 met de lage resolutiecamera in mijn "antieke" telefoon

Donderdag zijn we samen gaan kijken, nu met de auto. Nu wel een goede camera mee, maar de zon was zo hel, dat het LCD-scherm moeilijk af te lezen was.
Dezelfde man met het gele hesje stond nu boven aan het talud, en gaf geduldig uitleg aan het ruim aanwezige publiek en antwoord op vragen over de werkzaamheden en het wrak.

Thuis ontdekte ik, dat ik het wrak telkens gemist had, dus we zijn 's avonds nog even gaan kijken en hebben dat verholpen. Ook nog mooie opnamen tegen zonsondergang gemaakt, en als slotstuk een filmpje van het opspuiten van zand, dichtbij het wrak.

De pijpleiding om het zand op te spuiten wordt steeds verplaatst.
140731, Nu foto's met betere camera.

Het proces begint met losse zandsuppletie als basis voor de op te spuiten duinenrij

Deze meneer stuurde mij de ene dag terug, was de hier prachtige infobron.
Achter hem het begin van het nieuwe duinlichaam bij Camperduin.

Dit schip haalt 20km uit de kust zand, spuit het via een onderwaterleiding naar het nieuwe duin

De fiets van de bewaker. Waarschuwing voor drijfzand, waarop bulldozers rijden...(!)

Midden het zandschip, links het verplaatsen van de pijpleiding, rechts nog de Prince George

Camera stabiliseren op het gaas

De avond valt, zandschepen spuiten of halen of brengen nieuwe lading

Het zand komt vermengd met zeewater van het schip aan land via eerst een onderwaterleiding en daarna naar zijn plaats geleid via lossen pijpen

Ik denk dat ik mijn laatste fietstocht langs de Hondsbossche zeewering heb gemaakt, althans "oude stijl"...

140802 - Niklas - Betutteling

Het heet "betutteling", maar het wordt toch niet altijd door een tut gedaan?
Vaker toch door een nul achter een bureau, zonder relevante levenservaring,
die op de opleiding bedrijfs- of bestuurskunde leerde: X + Y = QQleQ ?

140802 - Wandkleed Wajangpop bij familiefoto

In mijn ZOZ-blog In memoriam op zaterdag noemde ik het, goudkleurig op zwart, gebatikte wandkleed met de Wajangpop van mijn grootouders.
Ik heb er geen aparte foto van, maar wel een familiefoto waar het wandkleed gedeeltelijk op te zien is. Voor dat blog wou ik die foto niet gebruiken, omdat daar mijn familie niet het onderwerp was.
Een neef vroeg zich af of ik wel aan deze foto gedacht had. Omdat het wandkleed niet zichtbaar gemaakt kan worden zonder twee familieleden, heb ik besloten alsnog de gehele foto te plaatsen.
Hij is gemaakt ter gelegenheid van het 40-jarig huwelijksjubileum van mijn grootouders in 1946. Helemaal links een glimp van de Wajangpop.

Het jongetje in de gestreepte trui middenvoor ben ik, 3 jaar jong. Opa en oma hadden 10 kinderen, oma heeft het op dat moment jongste kleinkind op schoot.
In de lijst op de achtergrond zijn de toen reeds overledenen gemonteerd: links mijn vader, rechts een broer van mijn moeder. Op twee aangetrouwde tantes na, zijn inmiddels alle volwassenen op deze foto overleden.

140802 - ZOZ - Hangen en flessentinkelarij

Wie mee wil doen met ZOZ: Zwijmelen op Zaterdag, kan terecht bij Marja.

We passen een paar dagen op de huizen van de kinderen. Deze keer dus wat minder werk van de ZOZ, met hergebruik van een ouder blog.

Een Facebook-vriendin plaatste iets over de vervaardiging van een bijzonder instrument, dat ik al kende als Hang of Hang-drum, soms ook Space-drum.
Ik had ooit een blog geschreven over bijzondere instrumenten en uitvoeringen, waarin onder andere de Hang werd bespeeld door Daniel Waples, gewoon in de keuken:


In datzelfde blog had ik ook een link geplaatst naar een wel heel bijzondere "muziekuitvoering" door Michel Lauzière, die zich gespecialieerd zou hebben in muzikale curiosa:


Dat oude blog was getiteld Muziek uit het ongerijmde, en het staat er nog steeds.