05 december 2015

151205 - ZOZ - Van Roet zonder Zwarte Piet

Wie mee wil doen met (of luisteren bij andere deelnemers) ZOZ: Zwijmelen op Zaterdag, kan terecht bij Marja.

Mijn vorige ZOZ was gebaseerd op een persoonlijk "succes", foto's die ik had gemaakt na de novemberstorm van 1972 die door Oud Emmen verwerkt waren tot een videoclip met muziek er onder. Ik ga voort op die weg, nu met een "literair succes": publicatie van mijn vertaling van een Amerikaanse songtekst in het Drents, in Drents Letterkundig Tiedschrift ROET, Herfst 2015.


Vóór publicatie mailde een van de redacteuren me om de vertaling onder mijn eigen naam te mogen plaatsen, in plaats van onder mijn Drentse pseudoniem, dat hij "een beetje flauw" vond. Ik wou er niet over in discussie gaan, ik vond plaatsing belangrijker, ook al heeft dat pseudoniem voor mij wel betekenis.
Ik heb het ooit gekozen, omdat mijn eigen naam erg Fries klinkt, voor mijn Drentstalige teksten. Het is o.a. gebruikt toen ik een Drentstalig gedicht had ingestuurd naar Radio Drenthe. De presentator van dat programma sprak destijds geen Drents, daarom werd het voorgelezen door een gast: deze zelfde redacteur...

Dat pseudoniem is afgeleid van een naam uit een hoorspel dat vroeger werd uitgezonden door de kort na WOII opgerichte regionale zender RON, Radio Omroep Noord, dat de vier noordelijke provincies bediende, later de RONO (Groningen en Drenthe).
Die hoorspelreeks, "Mans Tierelier löp met zien dweellocht deur Drenthe", werd geschreven door Max Douwes (Drents), die ook alle stemmen zelf deed!
Elders in het land was Douwes bekend als regisseur bij de NCRV, van o.a. de serie Stiefbeen en zoon. Douwes begon bij de RON, en bleef daar ook actief nadat hij in 1952 naar de NCRV was gehaald.

Bij het zoeken naar de juiste voornaam van mijn voorbeeld, stuitte ik op een aantal afleveringen van "Mans Tierelier". Mans is een zwervende harmonicaspeler, die vaak in de kroeg van Jans Druppien belandt, waar we Klein Rieksie, Zwiene Geert, Ol Domnee en Aorend van de Roege Bulten aantreffen, met alle dorpse gebeurtenissen en intriges - weliswaar alleen muziek van de trekharmonica bij de intro en de extro, maar voor de liefhebbers plaats ik de kortste (11 min.). Het melodietje lijkt nauw verwant aan een Sinterklaasdeuntje, dus wel passend vandaag!

Max Douwes - Mans Tierelier: De Pensiongasten, 14-4-1966

Voor de echte liefhebbers staan hier nog meer afleveringen! Ik las dat de straten leeg waren als Mans Tierelier op de radio was, en dat strookt wel met mijn herinnering.

Mijn Drentse pseudoniem is: Henderk van 't Kreienbossie. De dubbele bodem is, dat zo'n bosje waar kraaien zich ophouden, meestal wat buiten het dorp ligt: ik kwam van buiten het dorp. De andere associatie met kraaien is de begrafenisvereniging van het dorp. Ik zag mijn stiefvader wel eens plechtig (met van die doorbuigende stappen waarbij je verwachte dat de tweepuntige steek van z'n hoofd zou vallen) vooroplopen bij een begrafenisstoet, terwijl ik veel minder plechtigheid van hem nog zeer vers in het geheugen had, zoals driftbuien.

Terug naar het heden. Op Dwarsbongel had ik de vertaling van die songtekst al eens geplaatst, in een eerste versie met een vraag om suggesties, en een sterk verbeterde versie, die beter aansluit bij de oorspronkelijke, zingbare tekst, en een paar taalkundige verbeteringen.

Men's room L.A.Prentie in 't café
  
I saw a picture yesterdayIk zag een prentie in 't café
In a men's room near L.A.Gistern bij de herenplee
Lying on the floor beside the throne.Zomaor op de vloer daor naost de troon
Had I not recognized the crossEn har ik toen dat kruus niet zien
"I might have failed to know the boss,"Lichtkans ha’k dacht: wa's dat veur ien
And I thought:En ik zee zachies:
"Lord, you look neglected and alone.""Heer, ie liekt allennig en verraon"
  
"I picked it up with lovin' care,"Ik heb 't eerbiedig op epakt
"I wondered who had placed it there,"Beneid wel 't daor har hen ekwakt
When l saw there was no paper on the roll.Maor toen zag 'k opeens de lege rol pepier
  
I said:Ik zee:
"Lord, what would you do"Heer wat zulden ie doen
"If you were me and I was you,"As ie mij waren en ik was joe
"Take a chance, "Komp dit wel goed?
save your pants or your soul ?Spaar 'ie je boks of je gemoed?
  
Then a voice said:Toen zee een stem:
"Man, I'm Jesus, I ain't square.""Man, 'k bin Jezus, 'k bin niet halfmal"
I got these pictures everywhereMien prenties ligt ja overal
From Florida on out to Frisco Bay.Van Zwartemeer tot Potjewol
"So if you're hung op on the pot,"Dus as ie vastzit op die plee
Feel free to use my favorite shot....Help je met mien prent oet de puree
  
I saw this picture yesterday Ik zag dat prentie in 't café
In a mens' room near L.A.Gistern bij de herenplee

Origineel: © LeeRoy "Buck" Fowler
Vertaling: © Henderk van 't Kreienbossie, alias Gauke Zijlstra, 2014.

Wie de Drentse woorden wil opzoeken, kan gebruik maken van het Woordenboek van de Drentse dialecten.

Mocht er iemand zijn die aanstoot neemt aan bovenstaande tekst, laat die zich dan afvragen of een drukwerkje met symbolen en een prentje (dat geenszins een foto van de bedoelde persoon kan zijn) werkelijk zo belangrijk is...

Ik ken deze song alleen als uitgevoerd door Kinky Friedman. Desgevraagd kon ook hij me niet helpen aan meer informatie over de auteur, LeeRoy "Buck Owens", maar ik heb nog een nieuwe poging lopen om meer over hem te vinden dan dat ene artikel...
Kinky Friedman - Men's room L.A., (live, solo):


Op de CD staat een versie met pittiger begeleiding, en boertiger nog door de inbreng van ex-Beatle Ringo Starr (nl); deze versie staat met een fotocollage als video op YouTube. De tekst wijkt iets af van het origineel.
Kinky Friedman (met Ringo Starr) - Men's Room L.A.:


Nu nog iemand die mijn vertaling kan en wil zingen...

Gaandeweg werd ik opgezocht door de gedachte aan een ander lied waarin Jezus een rol speelt, van "onze eigen" Robert Long. Luister echt tot het laatste woord, geef dan pas een mening.
Robert Long - Jezus Redt:


11 opmerkingen:

  1. Wat weer een uitgebreide en informatieve bijdrage...wow!

    Je muziek is dan wel niet helemaal mijn smaak maar eigenlijk doet dat er niet toe. De wijze waarop jij iets aankondigt wekt altijd nieuwsgierigheid op.

    En ja Robert Long... wat ik vind van dit lied tja... weet ik op dit moment even niet eigenlijk, mixed emotions, sak mar segguh ;-)

    Wil en kan zingen.... ik wel hoor maar ja dat levert, denk ik, niets bijzonders op meer tegenwoordig, wat dat betreft zijn we een aantal jaren te laat ;-) Ondanks scholing (en het dialect kunnen spreken) is mijn zangstem niet meer wat het ooit was door een 'ongelukje' bij een operatie.

    Fijn weekend

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Knappe vertaling. Ik kan helaas niet zingen en zeker niet in het Drents. Je hebt weer lekker dwars gedaan met je keuzes. Dat pas goed bij je. Bedankt.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Zo Gauke wat een info weer!
    En de muziek... hmmm, de muziek in de 2e video staat me wel aan.
    Wat goed die vertaling, neem tenminste wel aan dat ie goed is want ik weet ook niks van Drents af ;-).
    Wie zou je daar nou eens voor kunnen benaderen?
    En Robert Long natuurlijk, tja. Hij had nog veel meer moois moeten kunnen maken!
    Fijne zaterdag..

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Tja mijn smaak is het niet.

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Wat een heerlijke song en knappe vertaling.

    De essentie van de tekst staat namelijk nog geheel overeind. En inderdaad. Het papier is niet heilig door wat erop staat. Helaas is die insteek tegenwoordig alweer (of nog steeds) moeilijk te verteren voor menigeen.

    Denk dat dit hetzelfde geldt voor de tekst van Robert Long.

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Dwarsbongel, ik ben in het café van Jans Druppie blijven steken. Wat heb je me daar een plezier mee gedaan. Terug naar mijn jeugd en elke zaterdagavond aan de radio gekluisterd voor Mans Tierelier. Je vertaling kon ik probleemloos lezen. Met Twents/Sallandse roots ligt het Drents om de hoek. Dank voor dit blog, ik ga nog even op pad met Mans.

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Dit is echt Dwarsbongel :-D

    groetjes, Ria

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Toen Robert Long met Jezus redt een hit had in de 70's sprak met daar schande over op de Veluwse 'biblebelt'. Daarom werd het vaak gedraaid en luid meegezongen op feestjes van niet-gristelijken. Ik blijf problemen houden met streekdialekt, behalve Ede Staal.

    BeantwoordenVerwijderen
  9. Poeh... ik heb braaf Robert Long afgeluisterd... maar het was een hele opgave...

    BeantwoordenVerwijderen
  10. Ik vind dit echt een ijzersterke vertaling. Noch het begrijpen van de vertaling noch inhoudelijk kostte het me moeite.

    BeantwoordenVerwijderen
  11. Precies de reden waarom ik de kerk weer uit wandelde. Ik wist niet dat men in deze tijd nog steeds zo bekrompen kon wezen. En dat terwijl Robert Long het lied al in de jaren 70 zong :(

    BeantwoordenVerwijderen