25 februari 2017

170225 - ZOZ - Van zingende zusjes en afscheid

Wie mee wil doen met (of luisteren/kijken/lezen bij andere deelnemers) ZOZ: Zwijmelen op Zaterdag, vindt de links bij Marja.

Een van onze zussen gaat, of heeft ons al verlaten. We zijn donderdag nog even bij haar geweest.
Ze ligt in coma en wordt in haar laatste dagen en uren omringd door haar kinderen. Haar lieve zorgzaamheid is ten einde gekomen.
Van mijn vier zussen zijn dan de oudste en de jongste er nog, beide ouder dan ik. Eén broer en één zus zijn al "oet de tied" (uit de tijd), zoals de mooie Drentse aanduiding luidt.

Hier een groepsfoto op een familiedag van een aantal decennia geleden. Ik denk dat ik als "zij-instromer" in dat gezin wel herkenbaar ben.
Ik herinner me hoe in dat nieuwe, grote gezin de afwas werd gedaan door de zussen. Daarbij werden vaak meerstemmig liedjes gezongen, het waren de jaren 1950/1960. De Selvera's waren populair en de Zingende Zusjes met hun stichtelijke liederen.

Ofschoon de christelijke inhoud niet meer tot mijn routeplanning behoort, herinner ik me die samenzang van de zussen als een warm lichtpunt in die periode, waarbij vrolijkheid bepaald niet taboe was. Daarom grijp ik er nu even op terug.
Ik begin met een koor, dat een populair lied uit de bundel van Johannes de Heer zingt.

Deo Dicatus o.l.v Ben Sloetjes - Er ruist langs de wolken:


Als het ouderlijk toezicht ontbrak, dan werd nog wel eens de apocriefe versie gezongen: "Er ruist langs de wolken / een boer op een fiets"...

Dan de Zingende Zusjes, die evangeliserend door het land trokken met de Maranatha-beweging, nadat ze uit de gereformeerde kerk waren gezet. Een veelgevraagd lied van hen was De Zingende Zusjes - Ik wandel in het licht met Jezus, maar om dichter bij mezelf te blijven, kies ik iets anders uit hun repertoire.

De Zingende Zusjes Verheij - Waarom zijn er zoveel vragen?:


Dan een óók populair lied dat, als je van zingen houdt, noopt tot uit volle borst meezingen. Ik hoor het de zussen nog zingen!
Hier in de uitvoering van Hommy en Emmy, waarover ik weinig samenhangende biografische info kon vinden. Ze zouden beide in de groep Country Square, uit Emmen en Groningen, gespeeld hebben, voordat ze "in de Heer" gingen.

Hommy en Emmy - Het ruw houten kruis:


Dan naar de Selvera's. Er staan al drie van hun toppers in het Zwijmeloverzicht: Ik voeg er nog een aan toe, als herinnering aan die lang vervlogen tijd.

De Selvera's - Zeg Kleine Ree:


Voor wie niet genoeg kan krijgen van De Selvera's heb ik een tip. Op YouTube staat De Selvera's - De Singles Collectie (1956 - 1962)...

18 februari 2017

170218 - ZOZ - Van Lonely Boys en Zoekers

Wie mee wil doen met (of luisteren/kijken/lezen bij andere deelnemers) ZOZ: Zwijmelen op Zaterdag, vindt de links bij Marja.

Ik werd even weer geconfronteerd met het verloop van mijn jeugd. Van 4 tot 14 jaar als enig kind in een 3-generaties gezin. Dat herinner ik me als een prettige tijd, ook al las ik later in een brief van opa, dat hij wel "wat moeite had" gehad met mij als druktemaker. Niet zo gek, het was van zijn 68e tot zijn 77e.
Oma, op de foto hiernaast, overleed toen ik 10 was, tante, links, trouwde omstreeks die tijd.

Toen kwamen de jaren in het "nieuwe" gezin, waar ik me moest aanpassen aan heel nieuwe omstandigheden en had ineens 9 broers en zussen, waarvan er nog 6 thuis woonden. En een stiefvader waarmee het al snel spaak liep. Daaraan ontleen ik mijn blognaam Dwarsbongel, als "Geuzennaam".
Dat heeft 3 jaar geduurd. Na mijn 17e kwam ik alleen nog om het andere weekend "thuis": ik was klaar met school en had een baan elders.

's Avonds op mijn kamer luisterde ik, terwijl ik schriftelijk studeerde, naar de Engelstalige uitzendingen van Radio Luxemburg. Bij sommige songs kon ik helemaal wegzwijmelen in zelfmedelijden, zoals (I'm_Just_A) Lonely Boy van Paul Anka (nl).

Paul Anka - Lonely Boy:


Over Paul Anka is een filmdocumentaire gemaakt in Cinéma Vérité stijl.
Als Canadees van oorsprong zal het voor hem niet zo moeilijk zijn geweest om het Franse chanson Comme d'habitude (nl) te vertalen naar My Way (nl), waarbij je natuurlijk allereerst aan Frank Sinatra denkt.

De tekst van Paul Anka's song Lonely Boy verschilt nogal van de tekst van Lonely Boy van Andrew Gold (nl). Die is dan ook 10 jaar later geboren.

Gold's song Lonely Boy (nl) beschrijft het leven van een kind dat zich verwaarloosd voelt door zijn ouders na de geboorte van een jongere zuster. Ondanks sterke overeenkomsten met zijn eigen leven, ontkent Gold stellig dat het autobiografisch is.
De single is een bewerkte versie van die op het album What's Wrong with This Picture, waaraan een keur van artiesten heeft meegewerkt, o.a. Linda Ronstadt als achtergrondzangeres.

Andrew Gold - Lonely Boy:


En ja, als "lonely boy" moet je het zelf uitzoeken, dus dacht ik: zoeken naar "The Seeker"!
Om te beginnen vond ik 3 verwijzingspagina's: The Seeker met songs en films etc., Seeker met betekenissen van religieus tot cartoons, en Seekers, van TV-series en animaties tot popgroepen.

Maar ik bedoelde uiteraard de song The Seeker (nl) van The Who (nl), van hun album Meaty Beaty Big and Bouncy (nl)! Ten tijde van het verschijnen verklaarde Townshend de betekenis in een interview met Rolling Stone:
Losjes gezegd, was "The Seeker" gewoon iets over wat ik noem "Goddelijke Wanhoop", of gewoon Wanhoop. En wat het met mensen doet. Het beslaat min of meer het hele gebied waar de jongen bikkelhard is en meedogenloos vals en hij ontzettend egoïstisch is en mensen kwetst, huizen vernielt, zijn helden beledigt, hij beschuldigt iedereen niets voor hem te doen, en tegelijkertijd geeft hij een tamelijk kloppende verklaring, hij komt nergens, hij doet niets en het enige waar hij niet echt zeker van kan zijn is zijn dood, en als hij tenslotte dood is, zal hij krijgen wat hij verlangt. Denkt hij!

Hier op NDR3 in 1970 in de originele bezetting met zanger Roger Daltrey, gitarist en zanger Pete Townshend, bassist John Entwistle, en drummer Keith Moon. Waarschijnlijk heb ik ze daar destijds ook gezien.
Klik om de tekst mee te lezen.

The Who - The Seeker:


Ach, als een mens klaar is met zoeken, wordt het leven saai...

11 februari 2017

170211 - ZOZ – Van blokhoofden en persoonsverwisseling

Wie mee wil doen met (of luisteren/kijken/lezen bij andere deelnemers) ZOZ: Zwijmelen op Zaterdag, vindt de links bij Marja.

Soms ontmoeten vage herinneringen elkaar in een donker hoekje van je grijze massa. Dan duurt het even voordat er wat schemerlicht ontstaat, en je ontdekt dat het twee verschillende herinneringen zijn. Zo ook deze week, waarin ik veel tijd moest spenderen aan het voor de tweede keer in korte tijd reanimeren van mijn laptop. Nu mag ik even een andere lenen.

Een naam en een titel - een zin uit een song -, die niet bij elkaar hoorden, en ook bij verschillende muziekgenre’s hoorden. "Hit Me with Your Rhythm Stick" was de zin, en "The Sensational Alex Harvey Band" was de naam.
Weliswaar worden beide omschreven als rock and roll, maar de titel wordt ingedeeld bij onderafdeling punk, en de naam hoort in de rubriek glam rock.

Bij de titel hoort de naam: Ian Dury (nl) and The Blockheads.
Ian Dury was gehandicapt door polio, als kind besmet via een zwembad tijdens een polio-epidemie. Hij kwam op een school voor gehandicapte kinderen, waar hij een harde opvoeding kreeg. Ook een volgende school bekwam hem niet goed: voor kleine vergrijpen werd hij mishandeld of moest lange gedichten uit het hoofd leren. Dat alles is in zijn muziek terug te vinden.

Dury had al een muzikaal verleden voor hij met The Blockheads begon. Het succes kwam toen het jonge label Stiff Records (nl) hun muziek uitbracht.
Hit Me With Your Rhythm Stick, Live at the Old Grey Whistle Test - 24 December 1980. En let op Wilko Johnson, die op ca. 1:50 laat merken hoe zo'n lange adem hij heeft, en op 2:10 twee saxofoons tegelijk bespeelt!

Ian Dury and the Blockheads - Hit Me With Your Rhythm Stick:


Een ander succesnummer van hen was Sex & Drugs & Rock 'n Roll, hier een link naar een opname uit TOPPOP: Ian Dury & The Blockheads - Sex & Drugs & Rock 'n' Roll.

De song Spasticus Autisticus is in 1981 geschreven door Dury, als protest tegen het door de VN uitgeroepen "International Year of Disabled Persons". Dat vond hij betuttelend.
Door zijn polio-handicap werd hij zó vaak gevraagd voor liefdadigheidsactiviteiten, dat hij daar spuugzat van was. Hij schreef een "anti liefdadigheids-lied".

N.B.: Mensen die zo goed weten dat vaccinaties hééél slecht zijn, moeten dat maar eens gaan uitleggen aan die honderdduizenden kinderen die wereldwijd getroffen zijn door de polio-epidemie, die nu vrijwel overwonnen is door vaccinaties…!!!

De songtext was tegelijk een strijdkreet en een oproep tot begrip:

Hello to you out there in Normal Land
You may not comprehend my tale or understand
As I crawl past your window give me lucky looks
You can be my body but you'll never read my books

en:

So place your hard-earned peanuts in my tin
And thank the Creator you're not in the state I'm in
So long have I been languished on the shelf
I must give all proceedings to myself

De tekst was met opzet provocerend, en het woord spasticus was taboe geworden in de UK vanwege het gebruik als denigrerende term. De BBC kwalificeerde de tekst als beledigend en draaide de plaat niet, daarin gevolgd door andere zenders. In Nederland was hij blijkbaar wel op de radio, anders had ik 'm niet in mijn geheugen gehad.

De inzichten zijn blijkbaar veranderd, want tijdens de openingsceremonie van de London 2012 Paralympic Games werd de song wereldwijd live op TV vertoond, uitgevoerd door Orbital en leden van de Graeae Theatre Company.

Ian Dury & The Blockheads - Spasticus Autisticus:


Toen ging ik zoeken naar Alex Harvey. Ik vond de Schotse muzikant Alex Harvey (nl) op Wikipedia, behorend tot de categorie Glam rock (nl).

Ik vond een song op Youtube die ik kende: "To Make My Life Beautiful", maar die viel volkomen uit de toon bij de rest van het repertoire onder de naam Alex Harvey...
We hebben via de Nederlandse Wikipedia ontdekt dat To Make My Life Beautiful was uitgebracht door de Amerikaanse singer-songwriter Alex Harvey:
"To Make My Life Beautiful" is een single van Alex Harvey. Het is een countrynummer en het was de grootste en in Nederland de enige hit van Harvey. Het nummer is uitgegeven in 1972.
Het nummer gaf aanleiding tot veel verwarring. Velen waren in de veronderstelling dat dit een vroege opname was van de Schotse rockmuzikant Alex Harvey.
Nou ja, daar was ik dus ook ingetuind...
Dat komt ook doordat over deze Alex Harvey veel moeilijker informatie te vinden is.

Op de site Allmusic vond ik een korte biografie:
A sometimes recording artist, songwriter Alex Harvey is responsible for penning such songs as "Delta Dawn" (by Tanya Tucker), "Reuben James" (by Kenny Rogers), and "Rings" (a country hit by the Glaser Brothers and a pop hit by Cymarron). The songs he has written have sold in excess of 50 million copies as recorded by other artists.
Onder de andere tabs op die pagina staan allerlei overzichten. Raar dat over iemand met zo'n staat van dienst zó moeizaam informatie te vinden is!
Hier nog een discografie die vermeldt dat hij op 10 maart 1947 geboren is.

Alex Harvey – To Make My Life Beautiful:


Het wordt "country" genoemd, maar het is toch ook helemaal pop…!?

04 februari 2017

170204 – ZOZ – Van Kasper tot Superman

Wie mee wil doen met (of luisteren/kijken/lezen bij andere deelnemers) ZOZ: Zwijmelen op Zaterdag, vindt de links bij Marja.

Mijn vroegere collega en FB-vriend Kasper is bezig zijn levensverhaal te schrijven. Onlangs verscheen het tweede deel over zijn schooltijd, de lagere school, met alle ups en downs, van prettige en akelige onderwijzer(es)s(en).
Daarin noemde hij een lied dat ze zongen in de zesde klas van de lagere school, en dat ik me ook herinnerde. Delen van de melodie waren onmiddellijk terug in mijn geheugen bij het lezen van de tekst, ook na zo’n 60 jaar!
Hij schreef er over op Facebook, en één van de reacties was: hoe kwam men er op om op de Nederlandse scholen zo’n puur Vlaams lied te laten instuderen?

Zelf kreeg ik in mijn schooltijd een boek, dat ik heel spannend en interessant vond, over torens en molens. Waarschijnlijk was ik toen al minstens een keer op de Martinitoren in Groningen geweest met mijn moeder. Ik ben het boek kwijtgeraakt in de turbulente periode dat ik van enig kind, via een een groot gezin, daarna het huis uit ging naar mijn eerste baan. "Van zingende torens en malende molens", heette het. Ik zag het veel later op een rommelmarkt liggen en kocht het voor 5 gulden. Het bleek een promotionele uitgave geweest te zijn van de Rijks Post Spaarbank.

Ik heb, denk ik, het antwoord gevonden: het stond o.a. in de befaamde liederenbundel Kun je nog zingen, zing dan mee, die voor het eerst verscheen in 1906. Wikipedia: "De bundel bleef lange tijd populair en werd de hele twintigste eeuw herdrukt, in 1986 verscheen de 41e druk. In datzelfde jaar verscheen de jubileumuitgave Lang leve Kun je nog zingen, zing dan mee!, de mooiste liedjes uit tachtig jaar, die tot en met 2012, ruim honderd jaar na de eerste publicatie, verkrijgbaar was."

Het lied, Klokke Roeland, gaat over een klok (eigenlijk een reeks klokken) in Gent.
Wikipedia: "Het is een van de bekendste Vlaamse liederen, naast De Vlaamse Leeuw. Het is het officiële lied van de stad Gent. Vooral de openingszin, "Boven Gent rijst...", is bij vrijwel iedere Vlaming bekend. Dichter Albrecht Rodenbach verwijst in de tekst naar de Gentse volkshelden; Jan Hyoens en Jacob van Artevelde en roemt de wijze waarop de klok in het verleden de stad voor brand gewaarschuwd heeft."

Hoeveel Nederlandse kinderen, die uit volle borst meezongen met deze meeslepende, bombastische melodie, zouden beseft hebben wie of wat "Gij Jan Hyoens, gij Artevelde" waren?

Er zijn her en der diverse kleine variaties op de tekst; ik heb de tekst van de site Schrijversgewijs.be, de pagina over Rodenbach.

KLOKKE ROELAND (1877)

Boven Gent rijst, eenzaam en grijst
‘t Oud Belfort, zinbeeld van het verleden
Somber en groots, steeds stom en doods
Treurt d’ oude Reus op het Gent van heden
Maar soms hij rilt, en eensklaps gilt
Zijn bronzen stemme door de stede

Tril in uw graf, tril Gentse helden
Gij, Jan Hyoens, gij, Artevelden
Mijn naam is Roeland, ik kleppe 1) brand
En luide 2) storm in Vlaanderland

Een bont verschiet schept het bronzen lied
Prachtig weer tovert mij voor de ogen
Mijn ziel erkent het oude Gent
Het volk komt gewapend toegevlogen
Het land is in nood: Vrijheid of dood
De gilden komen aangetogen

Ik zie Jan Hyoens, ik zie De Artevelde
En stormend roept Roeland de helden
Mijn naam is Roeland, ik kleppe brand
En luide storm in Vlaanderland

O heldentolk, o reuzenvolk
O pracht en macht van vroeger dagen
O bronzen lied, ik weet uw bedied
En ik versta het verwijtend klagen
Doch wees getroost: Zie, ‘t oosten bloost
En Vlaanderens zonne gaat aan het dagen

Vlaanderen die leeuw, tril, oude toren
En paar uw lied met onze koren
Zing: ik ben Roeland, ik kleppe brand
Luide triomf in Vlaanderland

1) Kleppen: de klepel wordt tegen de stilstaande klok geslagen.
2) Luiden: de klok wordt heen en weer gezwaaid.

Kasper had een video van het Zangfeest 2013, met een koor dat Klokke Roeland - Albrecht Rodenbach zingt met instrumentale begeleiding, maar ik koos hier voor de uitvoering door een solozanger, met beiaardklanken in de begeleiding.

Walter Capiau - Klokke Roeland:


Nou zouden die klokken van Walter best wel eens gemaakt kunnen zijn op een synthesizer, want ik vond ook een puur instrumentale versie, gespeeld op een synthesizer: Boven Gent rijst eenzaam en grijs Het Oud Belfort, zinbeeld van het verleden op KORG M1 Ex...

Nu wou ik Klokke Roeland (of het daaraan gelieerde carillon) zelf wel eens horen, en ik vond: Klokke Roeland en Het Ros Beiaard, maar de omschrijving daarvan is: "Boudewijn Zwart speelt Vlaamse liederen op de beiaard van de Zuiderkerk te Amsterdam, 10 juni 2014.

Ja! Heel mooi (wel wat lang: 9:37), een concert met het Trompettenensemble o.l.v.Wilfried Theunissen en Stadsbeiaardier Kenneth Theunissen!

Brass and Bells - Belfort Gent:


Marijke en ik hebben van jongs af allebei iets met torens en carillons. Ik heb er al eens over geschreven in een blog, dat door Sanoma rampzalig "geëxporteerd" is toen ze er de brui aan gaven met web-log.nl.

Als ik nu met Marijke in haar geboortestad Nijmegen ben, word ik ongeveer net zo blij als zij van de klanken van het carillon van de Sint Steven. Inmiddels ben ik wel eens in de Sint Stevenskerk geweest, maar op de toren ben ik nooit geweest.
Mijn lief vertelt graag het verhaal hoe zij als jong meisje met haar vriendin (curieus: met dezelfde familienaam als ik) op grote hoogte halsbrekende toeren heeft uitgehaald, terwijl ze stiekem de toren van de Sint Steven hadden beklommen.
Nijmegen heeft een Stadsbeiaardier, die ook concerten speelt.

Malgosia Fiebig – Beiaardconcert Stevenskerk, 24-8-2015:


Het was een bijzondere belevenis, toen ik, in mijn kinderjaren een keer in Groningen was, en met eigen voeten de Martinitoren beklommen had onder toezicht van mijn moeder. Ik zag met eigen ogen de beiaardier aan het werk!
Ook zag ik de grote trommel, waar de melodieën op geprogrammeerd werden die het carillon moest spelen, zonder dat de beiaardier elk kwartier alle 311 traptreden beklimmen en met het klavier op de vuist moest.
Sinds dat jeugdige bezoek aan de Martinitoren kijk en luister ik anders naar (alle) torens, ingeleid door dat boekje over "Zingende torens en malende molens" (zou de bedenker van die titel geknipoogd hebben naar Don Quichotte?).
Destijds kon je op de Martini bij helder weer Schiermonnikoog zien liggen, maar je mag niet meer zo hoog als vroeger, vanwege enkele dubieuze valpartijen.

Ook de Stadsbeiaardier van Groningen, Auke de Boer, verzorgt regelmatig concerten, en heeft, net als veel collega's, een breed repertoire, waarvoor ook het Martini Carillon zich prima leent. Een mooie klassieke melodie, Für Elise van Beethoven.

Auke de Boer, Martinitoren – Für Elise:


Soms wordt het repertoire bepaald door gebeurtenissen die verwant zijn met de stad. Zo werd op het Martini-carillon gespeeld David Bowie – Space Oddity ter gelegenheid van zijn tentoonstelling in het Groninger Museum.
En in 2008 was Lou Reed (nl) in Groningen voor een concert van zijn vrouw, Laurie Anderson (nl), in de Oosterpoort.
In elk geval ik, ken Laurie van een "alternatieve hit", O Superman (nl)!
Ze werkt voor het label Nonesuch Records, dat vooral bijzondere muziek uitbrengt.

Laurie Anderson - O Superman [Official Music Video]:


Lou en Laurie bezochten, op uitnodiging, ook de Martinitoren. Stadsbeiaardier Auke gaf een rondleiding, waarbij Lou en Laurie het carillon bespeelden. Lou was erg geïnteresseerd in dat historische instrument, en gaf later zijn toestemming om zijn song "Perfect Day" op het carillon te spelen voor een evenement.
Vijf jaar na hun bezoek aan de Martinitoren werd Perfect Day gespeeld door Auke de Boer op het carillon als eerbetoon aan Lou Reed, die toen net overleden was.

Auke de Boer, Martinitoren – Perfect Day (Lou Reed):


Ik denk dat alle beiaardiers (m/v) supermensen zijn, die steeds maar weer al die trappen op klimmen en dan met hun vuisten zulke prachtige, virtuose muziek over ons uitspreiden!