170325 - ZOZ - Van kunstgebit en leeuwerik

Wie mee wil doen met (of luisteren/kijken/lezen bij andere deelnemers) ZOZ: Zwijmelen op Zaterdag, vindt de links bij Marja.

Ik ging naar de tandtechnieker om een barstje in mijn prothese te laten repareren. Het zou een half uurtje duren, dan kon ik 'm weer halen. 't Was prachtig weer, dus ik nam de gelegenheid te baat om op een plekje in het open veld de auto te parkeren en om me heen te kijken. Onderweg daar naartoe zette ik de radio aan en viel middenin een prachtig nummer dat ik al lang niet meer gehoord had: ELO oftewel Electric Light Orchestra (nl), met Mr. Blue Sky. Nou, de lucht was inderdaad prachtig blauw!

ELO vermengde "Beatlesque pop" met klassieke arrangementen en instrumenten, waardoor ze een heel eigen geluid hadden.
Mr. Blue Sky is geschreven door mede-oprichter Jeff Lynne (nl), tijdens een verblijf in Zwitserland, om nieuwe songs te schrijven. Het was al wekenlang miserabel weer, en hij kreeg niets "op papier", tot ineens de zon doorbrak.
Er is lang een misverstand geweest over Mr. Blue Sky (nl). Er wordt bij het zingen van de frase "Mr. Blue Sky" intensief gebruik gemaakt van een Vocoder (nl). Dat is een electronisch apparaat dat de stem mengt met het geluid van b.v. een muziekinstrument.
Men dacht dat aan het eind van de song nog een keer "Mr. Blue Sky" werd gezongen. Daar werd echter gezongen: "Please turn me over", omdat het het laatste nummer was van kant 3 van de dubbel-LP; een instructie om verder te gaan met kant 4 dus...

ELO (Electric Light Orchestra) - Mr. Blue Sky:


Op een mooie plek aangekomen zette ik de auto aan de kant en stapte uit. Nou heb ik altijd mijn verrekijker in de auto liggen, en daarmee zag ik dat het inderdaad een grote groep zwanen was in een stuk lentegroen grasland.
Ik dacht meteen aan de band waaruit ELO is voortgekomen, The Move (nl): The Move - I Can Hear The Grass Grow, maar dat gaat geloof ik over een psychedelisch soort gras...

Jammer dat ik niet mijn fototoestel met zoomlens bij me had.
Wel hoorde ik een jubelend welkom aan het voorjaar: een leeuwerik! Even later, op een kwartslag gedraaid, nog een.
Het lukte me even om er een te zien, tussen mijn eigen dwarrelende stippen door! Die beestjes zijn maar klein, en ze je kunt ze al vanaf een flinke afstand horen. Al stijgend, en ze kunnen behoorlijk hoog, zingen ze het hoogste lied. Dalend houden ze af en toe de vleugels even stil maar zingen ze door, tot ze dicht boven de grond zijn. Dan laten ze zich vallen als een baksteen.

Ik vertelde het aan Marijke, en vroeg haar of ze spontaan muziek over de leeuwerik wist, want ik was er van overtuigd dat er klassieke componisten mee bezig waren geweest. Nee, maar even later stuurde ze me een paar links. Een vaak (op Youtube) aangetroffen stuk is The Lark Ascending (nl: De Stijgende Leeuwerik) van Ralph Vaughan Williams (nl), gebaseerd op een gedicht van 122 regels geschreven door George Meredith (nl). Ik vond een site met het volledige gedicht.

Het muziekstuk werd oorspronkelijk, in 1914, geschreven voor viool en piano. Een uitvoering van deze versie werd door de BBC Radio uitgezonden in juli 2015, in een programma gepresenteerd door Dame Diana Rigg (nl), die de ouderen onder ons nog zullen herkennen als Emma Peel uit TV-serie "De Wrekers".
Het stuk wordt hier uitgevoerd door de pianist Charles Matthews en de (toen 15-jarige!) violiste Julia Hwang.

Julia Hwang and Charles Matthews - The Lark Ascending (R.V. Williams):


Na de Eerste Wereldoorlog werd het stuk herschreven voor viool en orkest. We vinden o.a. "onze eigen" Janine Jansen ermee als solist in de Royal Albert Hall: Ralph Vaughan Williams: The Lark Ascending. Soloist, Janine Jansen @ Royal Abert Hall. Ook een mooie uitvoering is: Caroline Adomeit plays "The Lark Ascending".
Vanwege de mooie begeleidende beelden, en Marijke's associaties met Puccini kiezen we voor de versie met orkest voor die van de Academy of St. Martin in the Fields (n.), met solo op viool Iona Brown

Iona Brown & Academy of St. Martin in the Fields - The Lark Ascending:


Een niet onverdienstelijke benadering van de zang van de leeuwerik komt "van eigen bodem", vind ik. En nog wel op een instrument dat ik nog wel eens associeer met muziek waar ik niet zo van hou: de accordeon. Maar Harry Mooten ook bekend als de "Grote Grijze Geitenbreier" in het uiterst populaire TV-kinderprogramma De Film van Ome Willem was een echte muzikant! Zijn accordeonversie van de zang van de leeuwerik vind je gecovered door een keur aan acordeonisten! Ik denk dat hij echt in het veld heeft staan luisteren naar de leeuwerik!

Harry Mooten - De Leeuwerik:


Maar niets gaat boven de zang van de echte leeuwerik! (Vind ik!) Ik vond twee sites, de eerste met heel intieme beelden van het voeden van jongkies: Hans Hut fotografie - Een minuut Leeuwerik, en een site met veel goede info, maar overbodige achtergrondmuziek die ik ervoer als matig irritant, totdat er gezongen werd: Herken de Veldleeuwerik.
Maar ik kom toch terug bij de eerste clip met zang van een leeuwerik, zonder beeld van de leeuwerik zelf en ondanks de scheve horizon, maar met het weidse veld!

Leeuwerik - zang:

170318 - ZOZ - Van Volkskrant en gospelblues

Wie mee wil doen met (of luisteren/kijken/lezen bij andere deelnemers) ZOZ: Zwijmelen op Zaterdag, vindt de links bij Marja.

In de digitale Volkskrant las ik woensdag een recensie over de publicatie van een uitgebreid boek met CD over Washington Phillips (nl), een vroege zanger uit het genre blues en gospel. Als ik het goed heb begrepen was hij een soort autodidactische, rondreizende straatprediker, met een ongecompliceerd en toegewijd geloof. Het gaat om Washington Phillips and His Manzarene Dreams door Michael Corcoran op het label Dust-to-Digital. Ook was in de NRC een lyrische recensie te vinden.

Eerder had de Nederlandse blues- en gospelhistoricus Guido van Rijn (nl) al veel onderzoek gedaan naar Washington Phillips, en op zijn eigen label Agram in 1979 de LP Denomination Blues uitgebracht, die hij nog altijd beschouwt als een hoogtepunt.

Op internet vond ik een hoofdstuk over Washington Phillips in de Encyclopedia of Great Popular Song Recordings.

Er schijnen slechts 16 schellakplaten (zeer kwetsbaar materiaal) van hem bewaard gebleven te zijn, die in 1927 - 1929 zijn opgenomen.
De klank die hij voortbracht, was zó bijzonder, dat nooit is teruggevonden hoe hij dat gedaan heeft. Het moet een bijzonder instrument geweest zijn dat hij gebruikte. De klank lijkt wel iets op een citer, maar dat en vergelijkbare instrumenten komen volgens deskundigen niet in aanmerking qua speeltechniek en klank. Er bestaat een foto van Washington Phillips met twee citer-achtige instrumenten, maar die zou op uit een heel andere tijd stammen.
Een gangbare theorie is, dat hij een zelfgebouwd instrument bespeelde, dat hij Manzarene noemde. Er is echter geen enkel bewijs overgebleven hoe dat in elkaar zat en bespeeld werd. Er zouden een paar "ooggetuigen" zijn geweest die er over verteld hebben. Slechts één daarvan kon een aannemelijk verhaal vertellen, maar was niet deskundig genoeg om details te verduidelijken.

Ook over zijn leven waren misverstanden in omloop. Zo zou hij jong zijn gestorven in een inrichting, maar dat bleek een neef uit dezelfde regio met dezelfde naam.
Je krijgt veel zoekresultaten als je Washington Phillips zoekt op Youtube, doordat veel van zijn songs door anderen zijn gecovered, ook in afwijkende versies.
Ook opnamen van hemzelf zijn er. Sommige songs zijn in tweeën verdeeld, om op de voor- en achterkant van de 78-toeren schellakplaten te persen. Zoals de song Denomination Blues, waarin hij, als prediker, het dogmatische geneuzel van verschillende kerkgenootschappen over details in Bijbel-uitleg afwijst. Denomination kun je vertalen met kerkgenootschap of sekte.

Denomination Blues (Part 1)

I want to tell you the natural fact
Every man don't understand the Bible alike
{refrein} And that's all, I tell you that's all
But you better have Jesus, I tell you that's all

Well, denominations have no right to fight
They oughta just treat each other right
{refrein}

The primitve Baptists, they believe
You can't get to Heaven unless'n you wash your feet
{refrein}

The only primitive that has any part
Is the one that's at the washing with the pain at heart
{refrein}

Now the missionary Baptists they believe
Go under the water and not to wash his feet
{refrein}

Now the Indian Methodists they believe
Sprinkle the head and not to wash the feet
{refrein}

Now the African Methodists they believes the same
'Cause they know their denomination ain't a thing but a name
{refrein}

Now the Holiness people when they came in
They said, "Boys, we can make it by livin' above sin."
{refrein}

Now the Church of God has it in their mind
That they can get to Heaven without the sacrament wine
{refrein}

Washington Phillips - Denomination Blues, Pt. 1:

Denomination Blues (Part 2)

You're fighting each other and think you're doin' well
And the sinner's on the outside goin' to Hell
{refrein} And that's all, I tell you that's all
But you better have Jesus, I tell you that's all

Now, the preachers is preachin' and thinks they're doin' well
And all they want is your money and you can go to Hell
{refrein}

There's another class of preachers is high in speech
They had to go to college to learn how to preach
{refrein}

But you can go to the college and you can go to the school
But if you ain't got Jesus, you an educated fool
{refrein}

That kind of a man he's hard to convince
A man can't preach, sir, unless'n he's sinned
{refrein}

When people jump from church to church
You know the conversion don't amount to much.
{refrein}

When Jesus came in at Dividing Day
Gonna call the sheeps to Him and turn the goats away,
{refrein}

It's right to stand together and it's wrong to stand apart
'Cause none's gonna enter but the pure in heart
{refrein}

Washington Phillips - Denomination Blues, Pt. 2:


Een mooie oude, krakende en knetterende opname is ook: Washington Phillips: What Are They Doing in Heaven Today?.
En dan is er tenslotte het advies van een moeder die haar zoon de grote boze wereld in ziet gaan, en hem een laatste goede raad mee geeft.

Washington Phillips - Mother's Last Word To Her Son (1927)

I never can forget the day
When my dear mother did sweetly say
You are leaving, my darling boy,
You always have been your mother's joy.
Now as you leave this world to roam
You may not be able to get back home
But remember Jesus who lives on high
Is watching over you with a mighty eye.

The world is so full of old sin and woe
And many sorrows everywhere you go
But remember Jesus who's everywhere
If you get in trouble now, He'll meet you there
If you'll bow down before His face
And trust in Him for His saving grace
You have a burden He'll make then light
And He sure will guide you in the right

Now when I think of my mother dear
How often she did and try to cheer
My wondering mind was going astray
By saying, "Son, accept the way."

Washington Phillips - Mother's Last Word To Her Son:


Is dat nou allemaal aftandse, achterhaalde dinosauriërmuziek? Nou nee, ik vond de hedendaagse Nederlander Djurre de Haan die deze song op zijn repertoire heeft in verschillende versies, zoals solo met een citer-achtig instrument, die optreedt als Awkward I: Awkward I - A Mother's Last Words To Her Son (Washington Phillips). In andere versie is hij, in het kader van Amsterdam Acoustics, de zanger tussen gedreven instrumentalisten, die ik niet zo gauw heb kunnen thuisbrengen (maar dat kunnen ze waarschijnlijk zelf wel)!

Awkward I (Amsterdam Acoustics) - Mother's Last Words To Her Son:

170311 - ZOZ - Van de ezel en Cecilia

Wie mee wil doen met (of luisteren/kijken/lezen bij andere deelnemers) ZOZ: Zwijmelen op Zaterdag, vindt de links bij Marja.

Waar het vandaan kwam? Géén idee! Ineens was die zin er, uit een oud liedje. Onder de douche. In elk geval ging het over iemand die een ezel aan zijn hand had. En Sicilia ofzo...
Na het aankleden was de ezel al gauw gevonden. ZHij bleek aan de hand te lopen van een boer uit Zwitserland. En het was Cecilia. Bij die naam komt van alles bovendrijven.

Ik vond in eerste instantie één couplet, op verschillende plaatsen. Toen vond ik andere versies op SeniorPlaza en een site over Herman van Veen. Deze beide bronnen leverden 13 coupletten, met kleine tekstvariaties. Youtube heeft een leuke video, waarin het lied wordt gezongen en meegespeeld door een kinderkoor uit Wommelgem, een plaats en gemeente in de provincie Antwerpen. Niet ver van Marja dus.

Dat koor is onderdeel van een "korenfamilie", Caloroso, dat ook op Facebook zit. Voor het kinderkoor is de tekst ingekort tot acht coupletten. Tja, het kreeg bij mij nu al een beetje het Potje met vet-effect (een liedje dat we veel zongen tijdens de lange wandelingen op Schiermonnikoog, toen ik als "bleekneusje" in koloniehuis Elim verbleef) bij het vergelijken van de tekstvarianten.

Daar kwam een boer uit Zwitserland

Daar kwam een boer uit Zwitserland
Kadee, kadolleke kada
En die had een ezel aan zijn hand
Laberdi, laberda, laberdonia
En die had een ezel aan zijn hand
Cecilia

Waarop dat lei een witte doek
Kadee, kadolleke kada
Hij sprak: wat zal ik daarmee doen
Laberdi, laberda, laberdonia
Hij sprak: wat zal ik daarmee doen
Cecilia

Snijerke, sprak hij, snijerke fijn
Kadee, kadolleke kada
Wilt gij mij maken een kedelijn
Laberdi, laberda, laberdonia
Wilt gij mij maken een kedelijn
Cecilia

En toen die kedelijn was gedaan
Kadee, kadolleke kada
Toen ging hij voor zijn vrouwke staan
Laberdi, laberda, laberdonia
Toen ging hij voor zijn vrouwke staan
Cecilia

Vrouwke, sprak hij, vrouwke fijn
Kadee, kadolleke kada
Zeg mij: hoe staat die kedelijn
Laberdi, laberda, laberdonia
Zeg mij: hoe staat die kedelijn
Cecilia

Die kedelijn die staat jou niks goê
Kadee, kadolleke kada
Ge hebt een lijf gelijk een koe
Laberdi, laberda, laberdonia
Ge hebt een lijf gelijk een koe
Cecilia

Heb ik een lijf gelijk een koe
Kadee, kadolleke kada
Dan ga 'k weer naar die snijer toe
Laberdi, laberda, laberdonia
Dan ga 'k weer naar die snijder toe
Cecilia

De boer die pakt zijn stok al gauw
Kadee, kadolleke kada
En waar hij sloeg kwam niet zo nauw
Laberdi, laberda, laberdonia
En waar hij sloeg kwam niet zo nauw
Cecilia

Kinderkoor Caloroso - Daar kwam een boer uit Zwitserland:


Als ik de naam Cecilia hoor of lees, hoor ik onvermijdelijk Simon and Garfunkel., die song uit 1970, van dat "werelderfgoed"-album Bridge Over Troubled Water (nl).

Simon and Garfunkel - Cecilia (Live 2008):

Onder de Primaire heiligen, de eerste christelijke heiligen, bevond zich ook een Cecilia. Deze heiligen, allen vrouw, zijn op één na allemaal de marteldood gestorven omwille van de christenvervolgingen. Tja, zo leer je als protestants opgevoede knul op je oude dag nog wat via de Zwijmelarij...
Wikipedia: Volgens de legende kwam ze uit een Romeinse voorname familie. Ze zou zeer jong zijn gedwongen te huwen met iemand uit een andere Romeinse adellijke familie. Ze vond troost in de muziek en stierf de marteldood omstreeks 230.

Als beschermheilige van muziek, instrumentenmakers en zangers, zal Sint Cecilia (22 november) best wat incasseringsvermogen moeten hebben, want het is niet alleen kerkmuziek wat er klinkt, het kan er behoorlijk pittig aan toe gaan!

Foo Fighters - Saint Cecilia:


Als je zoekt op Youtube met de naam Cecilia vind je heel veel artiesten met die naam. Ik hou me bij iemand die ook over ene Cecilia zingt, een oude bekende. In Nederland, zijn geboorteland, is hij minder bekend dan in Zweden, waarheen het gezin emigreerde toen hij 12 was.
Cornelis Vreeswijk (en) wordt in Zweden beschouwd als een van de belangrijkste troubadours. Ook 30 jaar na zijn dood leeft zijn muziek nog voort. In Stockholm is een Cornelis Vreeswijk Museum. Er is daar een Cornelis Vreeswijk Stichting, een jaarlijks muziekfestival, een Vreeswijk cultuurprijs en een Nationale Cornelisdag.

In Zweden kwam zijn eerste plaat uit in 1964. In Nederland in 1966, maar zijn doorbraak kwam hier pas in 1972. In Nederland is er een Cornelis Vreeswijk Genootschap, met ook een aantal relevante weblinks. Op Youtube heeft het Cornelis Vreeswijk Genootschap een eigen kanaal.
In IJmuiden, zijn geboorteplaats, staat een borstbeeld van Vreeswijk.

In 1987 overleed Cornelis Vreeswijk aan leverkanker op 50 jarige leeftijd. Hij hield van de liefde, een pijpje en veel drank. Hij liet een omvangrijk oeuvre na.
Zijn teksten zijn maatschappijkritisch, doorspekt met de nodige dosis sarcasme en humor. Dat leverde hem een trouwe schare fans op, maar ook stevige kritiek. In Nederland werd hij vooral bekend van liedjes als "Veronica" en "De Nozem En De Non".
"Veronica" is in ZOZ-94 geplaatst door Albert en Mara, en dat is het enige nummer van Cornelis Vreeswijk in het Zwijmeloverzicht...! Dat moet anders!

Cornelis Vreeswijk - De nozem en de non (originele versie; 1966):

Terug naar Cecilia, nu door Cornelis Vreeswijk. Het gaat niet over een heilige, en niet over een gedwongen huwelijk. Ter ere van Cornelis Vreeswijk heeft de stad Stockholm een park naar hem genoemd, waar de Katarinavägen overgaat in de Renstiernas gata in het stadsdeel Södermalm. Daar staat het beeld Cornelis and Cecilia, gemaakt door Bitte Jonason Åkerlund.

De oorspronkelijke uitvoering van het lied is in het Zweeds: Cornelis Vreeswijk - Sv orginalversion av Cecilia Lind, Balladen om Fredrik Åkare och den söta fröken Cecilia Lind, met een Engelse vertaling onder "Meer weergeven".
Ik vond een Nederlandse uitvoering, wie dat wil kan hier meelezen.

Cornelis Vreeswijk - Cecilia Lind:


1Vandaag maakte in 2013 een reportage over Cornelis Vreeswijk en Cornelisdagen in Stockholm. Met optredens van De Andersons en Jack Vreeswijk en een interview met Rutger Vahl in IJmuiden.

170304 - ZOZ - Van bananenschil tot verzonken continent

Wie mee wil doen met (of luisteren/kijken/lezen bij andere deelnemers) ZOZ: Zwijmelen op Zaterdag, vindt de links bij Marja.

Marijke vroeg me deze week: "Mellow Yellow ofzo, uit welke song komt dat ook alweer?" Daar hoefden we niet lang over na te denken, het is de titel van een song van Donovan. "Maar hoe kom je daar zo ineens op?" vroeg ik. "O, dat gele autootje dat daar geparkeerd staat..."

Vandaag dus Donovan (nl). Bij het zoeken naar info ontdekte ik dat ook Donovan getroffen is door polio, net als Ian Dury uit mijn ZOZ van 170211, en mijn oudste stiefbroer.
Mellow Yellow is de titel van een song op single (nl) en van het bijbehorende album. Het nummer werd in de jaren '80 door Coca Cola gebruikt in de reclame hun citrusdrankje Mello Yello.

Het nummer gaat over gedroogde bananenschillen, waarover het gerucht ging dat die een hallucinogene werking zouden hebben. Na onderzoek bleek dat zeer onwaarschijnlijk. (Ach, sommige mensen krijgen al visioenen van een paar woorden tekst...) Later gaf Donovan toe dat het nummer ook refereert aan het gebruik van een vibrator ("electrical banana is gonna be a sudden craze").
Destijds werd het nummer ook wel toegedicht aan The Beatles. Donovan werkte toen met ze samen, en Paul McCartney zong mee op Mellow yellow en zou ook meegespeeld hebben op andere nummers van Donovan's LP. Daartegenover staat dat Donovan een kleine bijdrage leverde aan Yellow Submarine.

Donovan - Mellow Yellow (Single versie, met tekst):


"Wij oudjes" kennen Donovan het best van zijn lieve folk- en flower-power songs, maar hij heeft zich toch vrij breed ontwikkeld, en zich gestort in vele muzikale idiomen. Na de folk kwam voor hem de flower-power en nog veel andere stromingen.
Daarvoor, en voor zijn invloed op de muziekwereld is hij in 2012 opgenomen in de Rock and Roll Hall of Fame (nl) en in 2014 in de Songwriters Hall of Fame (nl).

Een song die direct bij me opkwam bij de naam Donovan was over de Hurdy-Gurdy man, oftewel iemand met een Draailier.

Donovan - Hurdy Gurdy Man (1968):


Zijn stap op het pad van de "psychedelische" muziek wordt gezien als zijn meest creatieve periode. Een voorbeeld is het nummer Sunshine Superman (nl).

Donovan - Sunshine Superman (met tekst):


En dan is er de song Season Of The Witch. In belangrijke mate medegecomponeerd door Shawn Phillips, die wel wordt omschreven als: "The best kept secret in the music business".
Ik vond een versie door Julie Driscoll (nl) met Brian Auger ( nl) en The Trinity, waarvan ik meer heerlijke muziek ken. De band komt voort uit Steampacket, evenals meer zeer bekende namen!
Probeer even méér te letten op de muziek en neem de TV-sfeer van 1968 voor lief...

Julie Driscoll, Brian Auger & The Trinity - Season Of The Witch:


Ik vind Atlantis (nl) een van Donovan's mooiste songs.
Het zou een landstreek zijn geweest die door natuurrampen plotseling geheel is verdwenen. Ongeveer zoals het Oud-Testamentische verhaal van de zondvloed, maar dergelijke verhalen vind je over de hele wereld in allerlei verschillende culturen.
De naam Atlantis (nl) werd voor het eerst benoemd door de Griekse filosoof Plato. Door de eeuwen heen deden veel mythische verhalen de ronde over Atlantis. De naam is vind je terug in plaatsnamen, hotels, culturele uitingen enzovoort, zodat zowel in de Engelse als de Nederlandse versie van Wikipedia een hele lijst verwijzingen voorkomt.
Met enige regelmaat duiken artikelen op, dat men Atlantis wel eens gevonden zou kunnen hebben; vooral in de Atlantische Oceaan is er naar gezocht, maar die is er naar vernoemd.

Ik vond een "live" versie uit 1992 van de song, en wie de tekst wil meelezen moet even doorklikken naar Youtube en dan onder de clip naar "Meer weergeven". Hij volgt de geschreven tekst overigens niet exact, misschien zijn zijn inzichten veranderd sinds hij het in 1968 schreef. De mystieke sfeer die hij oproept, is er nog steeds, bij mij althans.

Donovan - Atlantis (Live 1992):

170303 - Niklas - Neanderwilders

Verscholen achter de hoge dijken van een geïsoleerde
polder is een uitgestorven gewaande stam gevonden.