07 september 2018

180902 - Van brand en herinneringen

Ons zondagse uitstapje bracht ons deze keer naar het Dwingelderveld. Geen onbekend reisdoel, dat herinneren mijn vaste lezers zich waarschijnlijk wel. We hebben iets met dat Natuurmonument.
De ca. 45 km. er naartoe heb ik een aantal keren gefietst, en soms ook teruggefietst, andere keren mee teruggereden in de auto. Heerlijk!

Maar de band is nauwer. In het Bezoekerscentrum van Natuurmonumenten, bij de manifestatie "Wandelen voor de natuur" in februari 2011 heb ik gedichten voorgedragen, muzikaal begeleid door Jan de Wilde en Ger Vandewall.


Al eerder, in 2006, was er in het bezoekerscentrum een tentoonstelling, gewijd aan de van oorsprong Drentse schrijver Anne de Vries, vooral bekend van zijn boeken over Bartje, ook vertaald in het Duits, Zweeds, Fins, Deens, Noors, Tsjechisch en Hongaars. En in 1972 verschenen als TV-serie.
Overigens schreef hij véél meer, ook onder pseudoniem, zie de bibliografie op Schrijversinfo!

Waarom die tentoonstelling dáár? Anne de Vries heeft een tijdje gewoond in het keuterijtje (kleine boerderij) midden op het Dwingelderveld, de Benderse Berg. Hij heeft daar inspiratie opgedaan voor zijn boeken.


Voor de opening van die tentoonstelling was de dichtersgroep, waarin Marijke en ik toen zaten, uitgenodigd om gedichten te schrijven over dat "Hutje op de hei". We zijn er toen, ter voorbereiding voor de groep, foto's wezen maken. Er scheen een prachtig zonnetje, maar er stond een harde, gure wind. Gelukkig bleek onze kleding goed genoeg gekozen.



De opening van de Anne de Vries-tentoonstelling op 31 maart 2006, met de presentatie van onze gedichten, was in het bezoekerscentrum. Er waren kinderen van Anne de Vries aanwezig bij die opening.
Onze gedichten waren groot geprint en gelamineerd. Een paar waren opgehangen, de rest was gebundeld in een grote houtenklapper, waarin later alle gedichten bewaard werden. Ieder droeg zijn/haar eigen gedicht voor. Geen van ons had het onderwerp van onze gedichten, dat keuterijtje, van binnen gezien.
Marijke poseerde met Anne de Vries Jr., zoon van, en ook schrijver.


Voorin die klapper met onze gedichten stond deze tekst:
Benderse Berg, een hutje op de hei, inspireerde velen tot het schrijven van verhalen, liedjes en gedichten. Anderen maakten foto's, aquarellen of pentekeningen. Zo beschreef Jac. P. Thijsse de Benderse Berg in zijn reisverhalen. Anne de Vries verbleef er jarenlang en inspireerde een aantal boeken op het verblijf in zijn jachthut. Het Drentse duo Tiny Klomp en Janke Bulthuis bezong 'de barg' in een liedje. Ruinens vrijetijdskunstenaar Harm Echten maakte diverse etsen van het huisje. Daarnaast zullen vele passerende fietsers en wandelaars een foto hebben genomen of misschien geïnspireerd zijn geraakt om 'het hutje op de hei' vast te leggen.

In het kader van de wisselexpositie over de Benderse Berg is aan de schrijverskamer de Clique uit Emmen gevraagd een aantal gedichten te maken over de Benderse Berg. De leden van de Clique hebben zich laten inspireren door de plek, het huisje, de historie en de omringende heide. In dit boek leest u de geschreven gedichten.

Later werd de klapper met onze gedichten verplaatst naar het onderwerp, het hutje op de hei, en daar opgeborgen. Daar hebben we hem nog eens teruggezien, op bezoek bij de tijdelijke bewoner van dat moment. Ik schreef er al eens uitgebreid over in mijn blog: Dwingelderveld, Benderse Berg, actueel en herinneringen. Het was een prettige ontmoeting, waarbij we nu eindelijk dat huisje van binnen konden bekijken. Het was wel gespeend van comfort: alleen een ouderwetse pomp voor water, geen elektriciteit en geen verwarming.
Marijke poseerde met de klapper, die nu voor ons even toegankelijk was. En het werd nog een lang gesprek met koffie en al!


In mei 2017 beschreef ik in mijn blog Van jachthut en hemelriek hoe we aan het boek "De man in de jachthut" van Anne de Vries kwamen. Dat was geïnspireerd door zijn verblijf op de Benderse Berg. Zo bleven we er mee bezig, en tussendoor gingen we nog wel eens spontaan naar het Dwingelderveld.

Toen kwam dit voorjaar het bericht dat het huisje afgebrand was, op 9 april 2018.
Anne de Vries huisje afgebrand op Dwingelderveld:


Dat was slikken! Een vast rustpunt in onze gedachtenwereld vernield… Ik had er direct wel willen gaan kijken, maar Marijke vond het te emotioneel. En daar kon ik me eigenlijk ook wel bij aansluiten: wat zouden we daar aantreffen? Tja, alleen een puinhoop; geen schijn van kans dat er van onze klapper met gedichten nog iets terug te vinden is. Maar goed, van de originele teksten hebben een back-up.

Van het Anne de Vries huisje is niet veel meer over. Foto: RTV Drenthe

De regionale media hebben er veel aandacht aan besteed, dat toont de betekenis van dit huisje voor veel mensen.
Anne de Vries Jr. is op nieuwjaarsdag 2018 overleden , hij heeft de brand niet meer hoeven meemaken.

Nu is er alleen een kale "vloerplaat" over van het huisje, en de vraag is of het nog weer wordt opgebouwd. Het weidse uitzicht over het grootste natte heidegebied van Europa is gebleven, maar toch ontbreekt er voor ons nu iets. Terwijl Marijke weemoedig toekijkt (met de gerestaureerde radiotelescoop op de achtergrond), geef ik met mijn hand aan waar onze klapper ongeveer lag, op een plank of een kastje tegen de muur die daar op de vloer rustte...


2 opmerkingen:

  1. Wat ontzettend zonde. Was het brandstichting?
    Ik kan me voorstellen dat het voor velen een heel groot gemis is. Misschien plaatsen ze ooit nog iets moois terug, maar het wordt nooit meer als vanouds.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. @Marja: De oorzaak van de brand was niet vast te stellen, er doen meerdere theorieën de ronde. Sommige gaan uit van een verband met werkzaamheden - er waren kort voor de brand zonnepanelen geplaatst. Er wordt ook gesuggereerd dat er een accu ontploft is die daar mee te maken heeft.

    BeantwoordenVerwijderen