191214 - ZOZ - Van buurvrouw, diamanten en indianen

Hoe je van nieuwe overburen, via buitenlandse geschiedenis bij actuele wereldpolitiek komt? Dat is een lang verhaal, waarbij we ook nog langs de plaatselijke geschiedenis van een jeugdsoos of koffiebar komen. Maar het begint met een bos bloemen.

Die nieuwe buren, die nog bezig zijn hun huis in te richten, zijn familie van andere buren, dat wisten we inmiddels. Ze waren niet thuis toen er bloemen voor hen bezorgd werden, en wij waren de eerste buren waar de bezorger gehoor vond. Een dag later stonden de bloemen nòg bij ons.
We brachten de bloemen toen maar bij de "familieburen", om zelf ook weg te kunnen.
Die buurvrouw draagt de naam die wereldwijd onlosmakelijk verbonden is met The Blue Diamonds (nl): Ramona.

Blue Diamonds - Ramona (1960, No.1 Hit Song):


Ik had nooit de tekst goed uitgeplozen, en er zat een zinnetje in dat ik niet kon rijmen met de overige context - verkeerd verstaan dus. Ik had de song altijd gekoppeld aan hun Indische afkomst. Klopt niet. We vroegen ons ineens af, of die song nou door onze Blue Diamonds zelf geschreven was of niet. Niet dus. Dat doet niks af aan de kwaliteit van hun wereldwijd succesvolle versie, maar mijn nieuwsgierigheid dwong me om nu dan eens verder te zoeken.

The Blue Diamonds begonnen met zich te presenteren als de Nederlandse Everley Brothers. Hun versie van de Everley's songs lag in Nederland en Duitsland vaak eerder in de winkel dan de originele, wat tot protest van de platenmaatschappij van de Everley's leidde, die zich daardoor aanzienlijke inkomsten door de neus geboord zag. Daarom werd ander materiaal voor de Diamonds gezocht, en Ramona gevonden. Ze vonden het eerst maar niks, een slome wals, ze wilden rock 'n roll spelen, dus maakten ze er een pittiger versie van.

En daar zat dus een verhaal aan vast, dat ik nu ook pas heb ontdekt. En door een Volkskrant interview met Riem de Wolff uit 2013 ontdekte ik dat de Blue Diamonds dat verhaal zelf ook niet kenden.

Een van de schrijvers van de song behoorde tot een Amerikaanse verzameling muziekuitgeverijen, componisten en schrijvers, gezamenlijk bekend als Tin Pan Alley (nl).
Nou is er hier in Emmen lang een koffiebar geweest, die Tin Pan Alley (FB) heette, en dat was mijn eerste kennismaking met die naam. In de roerige jaren 60 kreeg de Emmer jeugd de beschikking over de oude eierhal, een groot houten gebouw. Het had dienst gedaan als veiling of markt voor eieren: na het instorten van de turfmarkt startte de overheid een programma om armoede in deze contreien te bestrijden middels kippenhouderij.
De koffiebar werd een roemrucht trefpunt voor jongeren, waar livemuziek gebracht werd naast allerlei andere activiteiten. Ooit werd het wereldrecord ononderbroken platendraaien er gevestigd: Roel Blaauw bracht het op 336 uur.

De song Ramona (nl) werd in 1928 geschreven door L. Wolfe Gilbert (nl) en Mabel Wayne; de laatste stond bekend als een van de eerste vrouwen die een hitsong componeerde.
Ze schreven de song voor de romantische avonturenfilm Ramona uit 1928. Vanaf 1910 waren er al versie van deze film gemaakt zonder geluid, dit was de eerste versie waarbij een geluidsband meeliep, het was dus nog geen echte geluidsfilm.
De titelsong werd gezongen door Dolores del Rio (nl), een Mexicaanse actrice die naar Hollywood gegaan was. Ze weigerde in geluidsfilms te spelen, omdat ze bang was dat haar accent teveel zou opvallen.

Dolores del Río - Ramona (1928):


Deze (reeks remakes van de) film Ramona was gebaseerd op de roman Ramona (nl) van Helen Hunt Jackson (nl). Het verscheen eerst als feuilleton in het magazine Christian Union, later herdoopt tot The Outlook.
Het verhaal speelt zich af in Zuid-Californië, kort na de Mexicaans-Amerikaanse oorlog (nl) van 1846-1848. (We lijken erg dicht te zitten bij een nieuw dergelijk conflict).
Ramona is een weesmeisje van gemengde, Schots-Indiaanse afkomst. Ze wordt opgevoed door de zus van haar overleden pleegmoeder, maar die houdt niet van haar vanwege haar Indiaanse afkomst. Dat ze haar toch opvoedt als lid van het gezin, is omdat ze dat beloofde aan haar zus op haar sterfbed.
Het werk op de ranch van de pleegmoeder wordt voornamelijk gedaan door Indiaanse arbeiders. Wie het langere verhaal wil lezen kan de links volgen, maar om kort te gaan: Ramona en de zoon van het Indiaanse opperhoofd worden verliefd, en gaan er samen vandoor omdat de pleegmoeder hun relatie niet wil omdat hij Indiaan is.

Overigens heb ik het over Indianen, omdat dat hier te lande nog gangbaar is. De benaming berust op een misverstand, omdat Columbus dacht "om de west" naar India gevaren te zijn. In de VS lijkt de term indigenous peoples of the Americas gangbaar geworden te zijn, voor de diverse volkeren die er vóór Columbus al woonden.

De schrijfster van Ramona, Helen Hunt Jackson, zal een heel erg dubbel gevoel gehad hebben over het commerciële succes van haar roman. Ze schreef Ramona drie jaar na A Century of Dishonor, haar onderzoek naar de slechte behandeling van indianen in de Verenigde Staten.
Door na dat onderzoek te komen met een roman, probeerde ze de ervaringen van de Indianen te schetsen "op een manier die de harten van mensen zou raken".
Ze wou de publieke opinie mobiliseren en aandacht trekken voor het verbeteren van hun situatie, zoals De negerhut van Oom Tom (nl) van Harriet Beecher Stowe (nl) had gedaan voor slaven.
Het liep anders: "Hollywood" ging er mee aan de haal, en de aanklacht tegen discriminatie van Indianen in de roman, werd hervormd tot een romantische avonturenfilm. Er zijn nog steeds toeristische trekpleiters gebaseerd op die film.
En discriminatie om etnische verschillen is er ook nu nog alom, in alle soorten en maten...

De benaming Indianen, of Native Americans, omvat een veelheid van volkeren, met verschillende culturele tradities en dus ook muziek. Ik heb even zitten lezen over Indigenous music of North America en Indiaanse muziek, maar het duizelt me. Tussen de Inuit (Eskimo's) tot de inheemse bevolking van Mexico zitten heel veel schakeringen. Er is natuurlijk vermenging met "westerse" muziekvormen, maar de traditionele Indiaanse muziek gebruikt vooral trommels, fluiten en vocalen. Onderwerpen staan dicht bij hun leefwijze en de natuur.
Ik besloot een video te kiezen met vogels waarvan de familie hier ook een bekende verschijning is. We horen de Black Lodge Singers, die voortkomen uit de Blackfeet Nation oftewel "Blackfeet Tribe of the Blackfeet Indian Reservation".
Ze hebben 20 albums uitgebracht, waaronder 2 albums met Pow wow songs (nl) voor kinderen.

De toelichting vermeldt: The Crow Hop is afkomstig van Westelijke Stammen. Het is ook een sociale dans bedoeld om de kraai na te bootsen terwijl hij over het veld stuitert. Een legende zegt dat de kraai vuur in ons land heeft gebracht om onze voorouders in leven te houden in de koude winter ... De zwarte kraai geldt ook als symbool van sluwheid, dood en oorlog, dus men gelooft dat als iemand een kraai ziet, dat dat een teken is dat er verandering komt. Deze verandering kan alles zijn: van een nieuw begin voor de persoon of een teken van een naderende dood voor iemand die de persoon kent. Wees voorzichtig.

Black Lodge Singers - Crow Hop:


Ach, en straks voor het slapen gaan is dit wiegeliedje wel fijn: My name is Tiana Anpo Win Spotted Thunder, I am a proud Lakota (nl) woman who loves this song, hope you enjoy listening :).

Tiana Spotted Thunder - Lakota Lullaby:

---

Wie mee wil doen met (of luisteren/kijken/lezen bij andere deelnemers) ZOZ: Zwijmelen op Zaterdag, vindt de links bij Melody.
Afleveringen t/m ZOZ347 vind je bij Trees, en de afleveringen t/m ZOZ260 vind je bij de oorspronkelijke initiatiefneemster Marja.