07 mei 2013

Kanker en waardigheid

Ik maakte op zondag 5 mei, Bevrijdingsdag, al melding van het overlijden van Piet, "na een lange lijdensweg". Vandaag kwam de rouwkaart, beginnend met een gedicht:

Iedereen kent dat woordje
van zes letters groot
Voor de één een scheldwoord
voor de ander de dood
Het besef wat het met anderen doet
wanneer jij dat ene woordje
naar hem of haar roept
Wanneer je zelf de pijn hebt gevoeld
snap je pas wat er mee wordt bedoeld

Ik kende het niet en heb op internet gezocht of het een bekend gedicht was. De eerste zin leverde meteen 103.000 zoekresultaten. Daaronder langere versies van het bovenstaande, vaak in minder goed Nederlands.
Het eerste was een forum, met neerbuigende teksten over mensen die proberen gedichten of liedteksten te schrijven. Op die langere versie van bovenstaand gedicht werd daar niet of nauwelijks inhoudelijk gereageerd, maar wel geringschattend en spottend, de meeste zelf in slecht Nederlands.
Zijn die lui zulke wereldvreemde onbenullen dat ze niet weten wat kanker aanricht? Zijn ze verstoken van elk empathisch vermogen? Of zijn ze zó bang zelf kanker te krijgen dat ze het weg-ginnegappen?

Het overlijden van mijn vader aan darmkanker, een week voor zijn 28ste verjaardag, heb ik alleen van horen zeggen: ik was baby. Mijn moeder stierf op haar 71ste verjaardag aan beenmergkanker.
Familieleden heb ik langzaam zien wegkwijnen, soms pas 47 jaar. Collega's, vrienden en kennissen vielen ten prooi aan diverse vormen van kanker. Vaak een terugval na een hoopgevende opleving; slechts enkelen overleefden het.
En nu Piet, 68, ook na een lange reeks zware behandelingen en mensonterende aftakeling.

Wat heb ik dan een geluk gehad. Toen ik 11 was had ik een ongrijpbare ziekte. Een paar keer het ziekenhuis in, urgente bloedtransfusies, maar geen echte diagnose. Ik kwam terecht bij een professor, toen voorloper in de oncologie. Anderhalf jaar na het eerste symptoom, waagde hij een proefoperatie en verwijderde daarbij een tumor uit mijn darmen, voordat die kwaadaardig werd. Een gedurfde operatie toen, zei een specialist nu.

Ik gun iedereen om vrij te blijven van kanker, zelf of in de naaste omgeving. Maar heb dan tenminste de waardigheid, om jezelf niet als stompzinnige botterik neer te zetten door kanker als scheldwoord te gebruiken of iemand een dergelijke ziekte toe te wensen.

2 opmerkingen:

  1. Cynisme, geringschatting, allemaal voertuigen van de gemakkelijke weg. Los van het woord kanker (wie dat woord in een verwensing schrijft is niet alleen een empathische onbenul maar ook nog eens iemand die dat ene hersentje nooit heeft ontwikkeld)vind ik het dom om geringschatten te doen over zaken als gedichten. Mijn moeder schreef haar leven lang dingen op rijm. Ze had geen enkele opleiding en de gedichten waren niet goed. Maar in verhouding tot haar achtergrond waren ze prima en nog leuk ook.

    De meeste mensen kijken niet verder. Het is gewoon fijner om anderen fijntjes in stukjes te hakken dan te proberen ze te begrijpen.

    Maar jij had het over kanker. Ik denk dat iemand die ooit iemand verloren heeft aan die ziekte, het woord nooit ijdel zal gebruiken. Het is voor de onbenullen te hopen dat ze niet langs die zware weg te weten komen dat ze al die tijd onbenul zijn geweest.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Als ik het woord kanker hoor, denk ik meteen aan die verschrikkelijke ziekte want de dierbaren die ik erdoor verloren heb, zijn al lang niet meer op een hand te tellen.

    Mensen die zich niet in een ander kunnen inleven, of dat nou om (de) ziekte gaat of gedichten, zeggen eigenlijk veel meer over zichzelf dan over de schrijvers van de gedichten.
    Probeer je er niet al teveel door op te winden: ze zijn het absoluut niet waard.
    Sterkte, liefs en een fijn weekend.

    BeantwoordenVerwijderen