24 september 2013

Duivelsrooster, of: hoe simpel kan een geloof zijn?

Een voormalige woonplaats van mij was in het (regionale) nieuws: Zweeloo.
Nou ja, Ik heb 3 jaar in Aalden gewoond, en dat ligt al sinds mensenheugenis tegen Zweeloo aan, en die combinatie ("van A tot Z", zeg ik dan) wordt vaak aangeduid als Zweeloo, of in streektaal kortweg Zweel.
Dat ik er woonde was vanaf 1957, toen mijn moeder als weduwe trouwde met een weduwnaar, en ik ineens 9 broers en zussen kreeg. In 1960 vertrok ik naar mijn eerste baan in Groningen.
Wij gingen naar de Gereformeerde kerk in Aalden, een toen modern gebouw. In Zweeloo staat een heel oude Hervormde kerk (vrijzinnig), maar is vermoedelijk oorspronkelijk Rooms geweest.

Het terrein van deze Hervormde kerk was de bron van het nieuws. De 25-jarige Historische vereniging ontdekte namelijk dat enige jaren geleden het "duivelsrooster" in de toegang naar de kerk was verdwenen: een soort wildrooster dat het de duivel, met zijn bokkenpoten, onmogelijk moest maken om de kerk en het eromheen liggende kerkhof te betreden.
Voor mij ook nieuws, want ik heb dat rooster nooit opgemerkt. In die kerk ben ik, voor zover ik me herinner, nooit geweest. Op het kerkhof meermalen, daar liggen een aantal bekenden. Maar ik betrad het kerkhof meestal van de andere kant, de achteringang zogezegd, waar de parkeerplaats is.

Dat ze de duivel zo dom achtten, dat hij de achteringang niet zou kunnen vinden, of, als die toen nog niet bestond, dachten dat zo'n lepe gluiperd met bokkenpoten zich niet door een zwakke plek in de beukenhaag zou kunnen wurmen, zullen we maar toeschrijven aan een onwankelbaar geloof.
Of was het een gebrek aan vermogen tot rationele analyse?

Uit historische overwegingen wordt binnenkort weer een duivelsrooster geplaatst, gemaakt door de gepensioneerde dorpssmid, waar mijn één jaar oudere stiefbroer zaterdags toen nog wel eens zijn LTS-opleiding en zijn zakgeld aanvulde.

De huidige initiatiefnemers tot herplaatsing zijn blijkbaar realistischer: ze maken zich meer zorgen over hooggehakte dames dan over duivels.
Daarbij zou wel eens kunnen meetellen, dat er tegenwoordig meer historisch geïnteresseerde toeristen de kerk lijken te bezoeken dan gelovigen...

4 opmerkingen:

  1. Mooi stukje plaatselijke geschiedenis. Bijgeloof lijkt onuitroeibaar, hoort er gewoon bij. Zou er ook een rooster geweest zijn voor eigenzinnige hervormden?

    BeantwoordenVerwijderen
  2. @Nico: maar de duivel was toch een GEVALLEN engel...?
    @Wllm: zouden het de eigenzinnige hervormden zijn geweest die hoge hakken droegen...?

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Toch maar oppassen met die duivel. Hij zou zich ook als toerist kunnen vermommen. Laten ze alvast maar wat knoflook en wierook in die kerk hangen.

    BeantwoordenVerwijderen