27 december 2014

141227 - ZOZ - Kerstbalorigheid

Wie mee wil doen met (of luisteren naar) ZOZ: Zwijmelen op Zaterdag, kan terecht bij Marja.

Toen ik aan deze aflevering begon, was ik even genoodzaakt om alles zoveel mogelijk met één hand te doen, vanwege een ontsteking in mijn schouder. Door de medicijnen is het vrijwel genezen. Omdat de volgende ZOZ op "3e kerstdag" verschijnt en ik er de kerstdagen niet aan toe kom vanwege "full house", heb ik mijn bijdrage vantevoren gemaakt en minder uitgebreid dan anders (de songtekst had ik al).

Voor wie het helemaal gehad heeft met die kerstdagen (en ook voor andere geïnteresseerden, hoor), gooi ik het even over een andere boeg.
Ik heb een tijd gehad dat ik "dat kerstgedoe" ervoer als nep-gezelligheid en hypocrisie, terwijl in de wereld om ons heen gewoon dezelfde ellende doorging. Ik zou me het liefst verstoppen in mijn hok. Toegegeven, ik zat toen niet goed in mijn vel en droeg al het wereldleed op mijn schouders.

Nu zit ik anders in mijn vel en kan genieten van wat wij wèl hebben, en dat wordt me niet meer afgepakt door het wereldleed, dat inderdaad gewoon doorgaat.
Want tja, blindstaren op etnische en religieuze verschillen en uitbuiting daarvan door politieke en geestelijk leiders vind je overal en altijd. En waar dat toe kan leiden zien we in de geschiedenisboeken en in ons dagelijkse nieuws.
Echte vrede kan er pas komen als iedereen het eens is over het concrete doel waar de mensheid naartoe wil, en over een eenduidige manier waarop dat bereikt kan worden.

Toch is er iets van die balorigheid gebleven, en spreekt de christelijke verhaallijn van kerst mij niet meer aan, er hangen nog wel symbolen van bij ons in de kerstboom, en één ervan plaatste ik op Facebook:

Ook bij ons heeft het kribbige kindeke zijn hangplek weer ingenomen:


Voor vandaag heb ik een song gekozen, die door een Texaan van Joodse afkomst geschreven is. Het is een veelzijdig man, die niet bang is om af en toe op een paar tenen te gaan staan. Hij wordt muzikaal gerangschikt in de Country-hoek. Hij noemt zich Kinky Friedman.
Er is geen Nederlandse Wikipedia-pagina over hem, maar hij wordt er wel op een aantal pagina's genoemd. Hij heeft een eigen website, American style.

De Engelstalige Wikipedia noemt hem: Texas Country singer, songwriter, novelist, humorist, politician and columnist". Schrijvend beweegt hij zich vaak op het satirische vlak, zowel in songs als in proza.
Hij heeft psycholgie gestudeerd, en twee jaar als vrijwilliger gediend in het US Peace Corps (een soort ontwikkelingshulp).
Hij kreeg in 2006 als onafhankelijk kandidaat 12,6% van de stemmen bij de verkiezingen voor Gouverneur van Texas.

Ik heb twee boeken van hem: "The Kinky Friedman Crime Club", waarin gebundeld drie detectives: "A Case of Lone Star", "Greenwich Killing Time", en "When the Cat's Away". En in Nedelandse vertaling: "Elvis, Jezus & Coca-Cola". Sommige van zijn vehalen zijn half-autobiografish, maar zoals één van de recensies er van zegt: "De plots zijn ingenieus, de literaire zinspelingen oneerbiedig en de vertelstijl is consequent hilarisch."

En ik heb twee CD's met zijn muziek, "Kinky Friedman", en "Lasso From El Paso". Zijn songs variëren van gevoelig en betrokken tot pittig satirisch.
Hij is in zekere zin dus ook een soort Dwarsbongel, en is tegelijk ook betrokken bij de "Utopia Animal Rescue Ranch", waar oude, mishandelde en zwerfdieren worden opgevangen.

Dat hij Joods is, steekt "the Kinkster" niet onder stoelen of banken.
Zijn bekendste song ken ik waarschijnlijk al uit de jaren 70, doordat Wim Bloemendaal die draaide in het roemruchte Country-programma van de VARA, Nashville: "They Ain't Makin Jews Like Jesus Anymore", en daar wil ik het nu over hebben.

We kennen begrippen als "Bible belt" en "Tea Party", uitdrukkingen die toen misschien nog niet gangbaar waren. We hebben waarschijnlijk allemaal wel eens nagedacht over het contrast dat we zien tussen hoogstaande technische en wetenschappelijke ontwikkelingen vanuit Amerika, en grote delen van de bevolking die oerconservatief zijn en waar dezer dagen het nieuws weer beheerst wordt door raciale confrontaties.

In zo'n sfeer speelt dit lied zich af. Kinky komt in een kroeg waar een "redneck nerd", zeg voor het gemak: een rechtse stamtafelgast (achter zijn zoveelste bier) zijn bijbehorende "wijsheden" uitkraamt over Joden, negers, Chinezen, Grieken, enzovoort: ik heb niet alle etnische scheldwoorden achterhaald...

Ik ontdekte een interessant verschijnsel rond deze song. Er komt een verwijzing in voor naar de Griekse scheepsmagnaat Aristoteles Onassis, die toen inmiddels getrouwd was met de weduwe van president John F. Kennedy.
De Amerikanen schrijven zijn naam als "Aristotle Onassis", maar in deze songtekst komt hij voor als "Aristitle Onassis". Voer je Google met die afwijkende naam, krijg je veel reultaten met de juiste naam, en de mogelijkheid om te zoeken naar "Aristitle Onassis". Als je dat aanklikt, verbaas je dan: zie eens hoe vaak op internet naar deze song verwezen wordt!

Even een passage er uit gelicht die mij (juist rond kerst), aanspreekt.
De stamgast zegt: "Jullie Joden hebben God's enige zoon vermoord". Kinky antwoordt: "Wij Joden geloven dat het Santa Claus was die Jezus Christus gedood heeft".

Tja, de commercie lijkt het kerstfeest inmiddels te domineren, en mijn indruk is, dat wij daarin Amerika braaf gevolgd hebben. Gezelligheid uitgebaat door de winkelketens, want iedereen is bang niet genoeg ingekocht te hebben: vreetzame kerst...

They ain't making Jews like Jesus anymore - Kinky Friedman

They Ain't Makin' Jews Like Jesus Anymore
Kinky Friedman

Well, a redneck nerd in a bowling shirt was a-guzzlin' Lone Star beer
Talking religion and-uh politics for all the world to hear.
they oughta send you back to Russia, boy, or New York City one
You just want to doodle a christian girl and you killed God's only son.

I said, has it occurred to you, you nerd, that that's not very nice,
We jews believe it was Santa Claus that killed Jesus Christ.
You know, you don't look jewish, he said, near as I could figger
I had you lamped for a slightly anemic, well-dressed country nigger.

No, they ain't makin' jews like Jesus anymore,
They don't turn the other cheek the way they done before.
He started in to shoutin' and a-spittin' on the floor,
Lord, they ain't makin' jews like Jesus anymore.

He says, i ain't a racist but aristitle onassis is one greek we don't need
And them niggers, jews and sigma nus, all they ever do is breed.
And wops n micks n slopes n spics n spooks are on my list
And there's one little hebe from the heart of Texas: is there anyone I missed ?

Well, I hits him with everything I had right square between the eyes.
I says, i'm gonna gitcha, you son of a bitch ya, for spoutin' that pack of lies.
If there's one thing I can't abide, it's an ethnocentric racist;
Now you take back that thing you said bout Aristitle Onassis.

No, they ain't makin' jews like Jesus anymore,
We don't turn the other cheek the way we done before.
You could hear that honky holler as he hit that hardwood floor
lord, they sho' ain't makin' jews like Jesus anymore!
All right!

No, they ain't makin' jews like Jesus anymore,
We don't turn the other cheek the way they done before.
You hear that honky holler as he hit that hardwood floor
Lord, they ain't makin' jews like Jesus anymore.

Everybody!
They ain't makin' jews like Jesus anymore,
They ain't makin' carpenters who know what nails are for.
Well, the whole damn place was singin' as I strolled right out the door
lord, they ain't makin' jews like Jesus anymore!

No, we ain't makin' jews like Jesus anymore,
We don't turn the other cheek the way they done before.
Well, the whole damn place was singin' as I strolled right out the door
lord, they ain't makin' jews like Jesus anymore!

Ik heb al eens eerder een blog gewijd aan een song van Kinky Friedman, voordat ik meedeed aan ZOZ. Dat is een song die niet door hem zelf geschreven is, maar die wel door hem bekend geworden is. Op een versie daarvan vertolkt Ringo Star (Beatles) een rol. Ik heb toen de originele tekst in het Drents vertaald: Kinky Friedman: een song over een prentje en dat vertaald - niet geschikt voor overgevoelige Christenen!.

9 opmerkingen:

  1. Mij stoot je niet voor het hoofd. Ik vind het wel grappig. Inderdaad een soort dwarsbongel.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. ik ben nergens overgevoelig voor wat geloven betreft.Hij kan het leuk vertellen.

    groetjes, Ria

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Niet dat het me niet interesseert maar mijn hoofd zit momenteel even 'te' vol om alles dat je hebt geschreven goed op te nemen.

    Je 2e alinea is mijn 'nu'. Me daardoor niet te al zeer laten beïnvloeden vergt meer energie dan ik momenteel heb.

    Hoe dan ook...je hebt wel helemaal gelijk. Dat einddoel is, zo vrees ik, een utopie en dat zal het ook wel blijven. Maar heej, dat betekent niet dat we de moed moeten opgeven of wel dan ;-)

    Ik wens jullie een heel fijn laatste deel van 2014 en voor het nieuwe jaar de vervulling van al jullie wensen.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. "Minder uitgebreid dan anders", is toch een heel verhaal geworden. En zoals altijd boeiend om te lezen. Even gekeken naar je vertaling van exact elf maanden geleden. En zo start mijn 'vierde kerstdag' op een prettige manier. "De hangplek van het kribbige kindje", fantastisch gevonden!
    Ik wens je een mooi dwars en balorig jaar!

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Ik schoot in de lach bij Santa Claus die Jezus om zeep heeft gebracht. En die hangplek in de boom vind ik ook leuk gevonden. Spetterende jaarwisseling gewenst.

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Wat zou de wereld er veel mooier uitzien als zulke joden nog wel werden gemaakt.

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Goed, ik kan dus nooit meer naar een kerststal kijken zonder aan een "kribbig kindje" te denken. Dank je wel. De muziek en de songtekst moet ik nog even voor terugkomen. Teveel Engels voor me op de late avond.

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Ik kende Kinky totaal niet maar inderdaad... een echte countryzanger qua stijl en behoorlijk uniek qua tekst. Ik was blij de geschreven tekst anders had ik het veel minder kunnen volgen. Maar ook daarin stonden dingen die kennelijk puur Amerikaans of Texaans zijn en die ik niet herken. Maar toch... geweldig lied en ik ga zeker meer van hem beluisteren.

    Mooie, aparte Zwijmelbijdrage. De rubriek krijgt door jouw bijdragen toch al een extra dimensie.

    BeantwoordenVerwijderen
  9. @Plato: De "onbekende woorden" uit het Amerikaans / Texaans die je bedoelt zijn denk ik "platte" spreektaalwoorden, bijvoorbeeld zoals je hier van "jongens onder elkaar" kunt verwachten; noem het "slang". Daarnaast zitten er een paar etnische en sociale scheldwoorden in, die je voor een deel moeilijk kunt "vertalen" naar de sociale context hier.

    BeantwoordenVerwijderen