160227 - ZOZ - Van Fryslân en Indonesië

Wie mee wil doen met (of luisteren bij andere deelnemers) ZOZ: Zwijmelen op Zaterdag, vindt de links bij Marja.

Vorige zondag zat ik 's morgens wakker te worden met de TV aan, en geluidloos zappend kwam ik langs Omrop Fryslân. Mijn stamboom, in mannelijke lijn, is bekend vanaf ca. 1690, en ik ben daarin de tweede generatie die buiten Friesland geboren is. Ook aan mijn moeders kant stroomt Fries bloed.
Dat schept een band.

Op dat moment werd iemand geïnterviewd met uiterlijke kenmerken die je niet associeert met een stamboom die vergelijkbaar is met de mijne, eerder met die van twee van mijn zwagers, zeg maar: het voormalige "ons Indië".

Nieuwsgierig als ik ben, en wetend dat in de uitzendingen daar Fries de voertaal is, vroeg ik me af of deze jongeman Nederlands of Fries zou spreken. (Zoals ik me ooit verbaasde toen op TV een zeer donkergekleurde dame de interviewer te woord stond in innemend Vlaams.) Het was Fries, en hij zat speelklaar bij een piano.
Het programma was (de herhaling van?) Noardewyn Live (noordenwind), en hij zong in het Fries. Ik heb van het begin tot het eind geboeid zitten luisteren, verstond de tekst niet helemaal, maar dat het over een schip in de storm ging was duidelijk. Ongetwijfeld een metafoor, zeg ik dan als part-time dichter ;)
Sander Metz - Störm yn Noardewyn Live #omropfryslan:


Een ander lied, ook in Noardewyn Live, zingt hij in het Engels. Dat lied is gewijd aan zijn zoektocht naar zijn biologische familie. Sander is namelijk geadopteerd uit Indonesië (Ambarawa), kent zijn geboortenaam, en weet dat hij een broer heeft, maar zoekt al geruime tijd waar die is terechtgekomen. Hij is daarvoor ook naar Indeonesië geweest.
Over zijn zoektocht is het een en ander op YouTube te vinden, onder andere deze clip.
Budi Santoso (Sander Metz) is looking for Budi Rahayo or Budi Rahayu!:


Nu dan het Engelstalige lied waarin hij zijn gevoelens daarover vertolkt.
Sander Metz - Where are you, yn Noardewyn Live #omropfryslan:


Dat Sander muzikaal breed inzetbaar is, mag blijken uit de vele clips die van hem op YouTube staan. Had ik in ZOZ 169 het lied van Claudia de Breij in een bijzondere versie: Shaza Hayek Verband - Mag ik dan bij jou, in het Fries is er Sander Metz & Thea van der Laag - Kin ik dan by dy. Er is een korte rockende impressie (0:50), Johnny B Goode gespeeld door Sander Metz op gitaar, en in het streektaalprogramma Radio Froskepôle van Omrop Fryslân (waarin naast het Fries ook muziek in andere streektalen aan bod komt), vinden we Sander Metz & Thea van der Laag met een fraaie Friese versie van de Beatles-klassieker Let it be.
De titel Störm, met een andere tekst, vond ik bij de band "Van Geeft 'M", waarin Sander tot de kern behoort: Van Geeft 'M met Störm.

Ik sluit af met een sprookje, een mearke in het Fries; althans, dat is de titel.
De laatste tijd, ook vanavond bij EenVandaag is er volop aandacht voor dementie.

Uit de tekst onder de video: "Jan Calsbeek: In de naoorlogse jaren van woningnood, waren wij blij een woonschip te kunnen kopen. Zo konden wij gaan trouwen en ons sprookje (in het Fries een Mearke) beginnen. Een tijd van voor- en tegenspoed. We waren gelukkig en dachten dat te blijven, tot dementie tussenbeide kwam. Ik schreef er een eenvoudig Fries gedichtje over. Sander las het, zette het op muziek en nu zingt Thea “In Mearke”.

Eerst de Nederlandse vertaling van "In Mearke", zoals die op YouTube onder de clip staat, met veel andere informatie.

Een sprookje

Een sprookje, een sprookje,
Een vederlicht sprookje,
Begint soms wat nukkig,
Eindigt altijd gelukkig.
Zo staat het te lezen,
Dus is het bewezen.
Een sprookje, een sprookje,
Een vederlicht sprookje,

Wij stapten in’t sprookje,
Wilden varen als een sprookje,
We stoeiden we vrijden
Genoten wij beiden
Wilden stijgen naar toppen,
Ons worstelen door sloppen
In’t sprookje, in’t sprookje,
Dat vederlicht sprookje

Wij slaagden, wij slaagden,
Met wimpels en vlaggen.
Wij waren gelukkig,
Helemaal niet nukkig.
Hier naar was ons streven,
Tot het eind zo te leven,
Van ‘t sprookje, van ‘t sprookje,
Van ‘t vederlicht sprookje.

Nu laat je ‘t afweten,
Vergeten, vergeten,
Geen fut, geen verleden,
Wat bindt ons nog heden,
Memorie , verdorie,
Weg onze historie.
Het sprookje, het sprookje,
Dat vederlicht sprookje,
Het sprookje is niet meer,
Vloog weg als een veer.

Thea en Sander Metz en Marysa Dijkstra - In Mearke. (Een sprookje):


Als je Sander wilt inhuren kun je terecht op zijn website, als je iets wilt zien over zijn zoektocht, daarmee is hij te vinden op zijn Facebook pagina.

Het grappige is, dat ik dezer dagen, heel onverwacht, een reactie kreeg op een heel oud blog over de "zoektocht naar voetsporen van mijn vader", op de vervanger van mijn door Sanoma met verziekte exportbestanden om zeep geholpen blog met de verhalen daarover.
Sander op zoek naar een broer, ik op zoek naar sporen van mijn veel te jong overleden vader, die ik niet bewust gekend heb. Scheppen zoektochten, hoe verschillend ook, een band?

160220 - ZOZ - Van liggen en opstaan

Wie mee wil doen met (of luisteren bij andere deelnemers) ZOZ: Zwijmelen op Zaterdag, vindt de links bij Marja.

Vanmorgen onder de douche dacht ik er aan hoe ik gedurende mijn 40-jarige loopbaan meer dan eens gedacht heb: ik heb geen zin om op te staan. Nu was ik al opgestaan, en hoewel mijn loopbaan al ten einde is, ben ik nog niet van alle werkzaamheden vrij. Wel zijn nu de meeste daarvan vrijwillig, ofschoon deels noodzakelijk, zoals afwassen en het wekelijkse "corvee", waarbij de "natte" werkzaamheden, zoals het reinigen van het sanitair mij ten deel vallen, omdat Marijke niet met haar handen met sop, bleekwater of andere agressieve stoffen in aanraking dient te komen.
Daarmee had ik ook een suggestie voor mijn volgende ZOZ gevonden. Weliswaar had Vlasje het al eens in ZOZ 40 (17-8-'13), maar daar is de clip weg.

De destijds aandachttrekkende Popart-groep "Het" maakte in één klap furore met het thema waarmee iedereen weleens te maken heeft, maar liefst niet hardop naar de buitenwereld communiceert: Ik heb geen zin om op te staan.
Het was een nieuwe activiteit van Bob Bouber, (ps. Van Boris Blom) na de door hem begonnen beatband ZZ en de Maskers. ZZ en de Maskers wordt beschouwd als een pionier in de Nederlandse popcultuur. Overigens waren de instrumentalisten van "de Maskers" geen volstrekte beginnelingen.
Op de instrumentale nummers (die geloof ik steeds belangrijker werden omdat het nooit goed boterde tussen Boris/Bob en de rest; geldkwestie las ik ooit ergens) was Jan de Hont sologitarist, zoals op het fameuze La Comparsa, dat, zo lang ik er naar luisterde, vrijwel nooit ontbrak in de Arbeidsvitaminen!
Ik koos voor de reünie van de Maskers t.g.v. hun 40-jarig jubileum, omdat ik dit nog steeds een prachtig nummer vind. De virtuositeit ligt voor mij hier in de melodieuze compleetheid, die me een vergelijkbaar gevoel geeft als de nostalgie van veel muziek met "Indische" achtergrond.

De Maskers in Carré - La comparsa:


Overigens speelde in HET niet Jan de Hont, maar een van zijn broers, Adri de Hont. Dit fraaie lied is geschreven door Bob Bouber, maar staat op naam van T. (Tineke, Tinka) Bouber, zijn vrouw.

HET - Ik heb geen zin om op te staan:


Er is ook een Duitse versie (1966) van The Blizzards (niet die van Cuby!)
The Blizzards - Hab keine Lust heut aufzustehn:


Ik vond ook een versie met de (door mij) onvermoede samenwerking tussen Henk Westbroek en Daniël Lohues in zijn Skik-periode.
Henk Westbroek en Skik - Ik heb geen zin om op te staan


Dan een beetje slordige opname van een sexy optreden van Ellen ten Damme in Metropool Hengelo, wederom hetzelfde lied...
Ellen ten Damme - Ik heb geen zin om op te staan:


Ellen doet overigens ook promotie voor haar geboorteprovincie, dit is een deel uit een langer lied: Drenthe tv commercial met Ellen ten Damme: Ellen als kind.

We zijn nu beland bij een bruggetje naar Neerlands Hoop In Bange Dagen, ook wel Neerlands Hoop, want die hebben dit nummer ook op de plaat gezet. Verbindende factor met de eerste clip in deze ZOZ is Jan de Hont, die na een poos los-vaste samenwerking, zich vast aansloot bij Neerlands Hoop. Dit komt van de LP "Hoezo Jeugdsentiment?".

Neerlands Hoop - Ik Heb Geen Zin Om Op Te Staan (1976):


De bezetting bij de opname van deze muziek wordt hier en daar anders gepresenteerd, maar ik kies voor de meest uitgebreide - al denk ik dat die voor het hele album is:

• Freek De Jonge (Zang)
• Bram Vermeulen (Zang/Piano/Gitaar/Clavinet)
• Jan De Hont (Gitaar)
• Jons Pistoor (Synthesizer/Piano/Orgel)
• Wim Essed (Bas)
• Jos Hermeler (Drums)
• Tom Barlage (Saxofoon)
• Frank Noya (Bas)
• The Cats (Koorzang)
• Patricia En Haar Zusje Paay(Koorzang)
• Bastina Arnold(Koorzang)

Best een indrukwekkende lijst namen uit de Nederlandse Popgeschiedenis, toch?!

160213 - ZOZ - Van boom en Veen

Wie mee wil doen met (of luisteren bij andere deelnemers) ZOZ: Zwijmelen op Zaterdag, vindt de links bij Marja.

Deze keer weer regionaal muzikaal. Gerrie van der Veen (Facebook) leerde ik kennen als medewerker van Bibliotheek Emmen, toen ik daar deelnam aan de voorronden van de "Taalronde", een wedstrijd in het schrijven van verhalen en/of gedichten, waarvan de finale plaatsvond tijdens de jaarlijkse "Taaltheaternacht" in het Emmer theater "de Muzeval". Er werden heel wat bomen opgezet over de kwaliteit van de verhalen en gedichten die waren genomineerd.
In 1997 werd ik met mijn gedichten verkozen tot winnaar van de Taalronde. Ik vond zelf de bijdrage van degene met de tweede plaats poëtischer...

De Taaltheaternacht (eigenlijk een avond) is al lang niet meer, de Muzeval staat op het punt vervangen te worden door het nieuwe Atlas Theater dat gekoppeld is aan de nieuwe, verpretparkiseerde versie van het Noorder Dierenpark, genaamd Wildlands Adventure Zoo. Probeer maar eens deze kretologie vlot en vlekkeloos je strot uit te krijgen! Pure gobbledygook! Afijn, gobbledygook is afgeleid van het geluid van een kalkoen, toch een dier dus.
Ach, zo hebben oude knarren zoals ik altijd wat te morren over hetgeen verloren gaat van datgene waaraan je gehecht bent, aan wat men "vooruitgang" wenst te noemen...

De Bibliotheek is er nog, in grote mate geautomatiseerd. Sinds ik het gezicht was van de organisatie van de eerste en tweede Gedichtendag in Emmen (waarbij de Bibliotheek een belangrijke rol speelde, Marijke kwam namens de Bieb in de jury van de gedichtenwedstrijd), in januari 2001 en 2002, is er veel veranderd, geautomatiseerd.
Gerrie was er toen al wel, deed de geluidstechniek, en al kom ik er niet vaak meer, Gerrie werkt er geloof ik nog steeds.

Naast dat werk is Gerrie intensief bezig met de geschiedenis van Emmen en omgeving. Voordat de gemeentelijke herindelingen zaligmakend werden om de gemeentelijke overheden verder van de burgers te verwijderen, was Emmen één van de grootste gemeenten qua oppervlak, ik weet niet hoe dat nu is. Maar ik geloof niet dat Gerrie zich daar zoveel aan gelegen liet liggen.
In plaatselijke weekbladen zijn zijn bijdragen geliefd en een bron van herinneringen, maar ook wordt daardoor de nieuwsgierigheid naar het verleden gewekt. De website Historisch Emmen presenteert veel van zijn materiaal.

Naast zijn historische en archeologische "hobby" heeft Gerrie een andere passie: muziek! Marijke herinnert zich dat Gerrie dirigent was van het Biebkoor, en we zien in een lokaal weekblad, De Zuidoosthoeker artikelen over hoe hij deze twee passies combineert.

Gerrie van der Veen heeft samen met Trijntje van der Scheer (geen familie) uit Oosterhesselen al veel mooie muziek gemaakt en optredens verzorgd. Via hun website kun je daarvan de CD "Gewoon dichtbij" bestellen, waarvan je alvast fragmenten kunt beluisteren.

Nu heeft Gerrie een "solo-mini-CD" uitgebracht met de titel Tiedelijk, waarvan ik de omschrijving maar even kopiëer:
"Tiedelijk" met daarop 4 nummers, twee over de geschiedenis van Emmen en één over zijn huidige woonplaats Klazienaveen. Een vierde nummer gaat over ‘Gladde jongens met strakke pakken en mooie babbels’.
In één van de liedjes over Emmen bezingt hij hoe de oude kastanjeboom aan de Noorderstraat Emmen zag veranderen van dorp in een stad. Het andere nummer over Emmen is getiteld: ‘Balletje Bos’. Het beschrijft het uitgaansleven van de Emmense jeugd in de jaren zestig/zeventig. Over o.a. Funny-Castle, Play-Time, Wipkar en Grimme. Voor het naar huis gaan gingen velen even langs de automatiek van Bos, in de volksmond ‘Balletje Bos’.In het lied over Klazienaveen komt het ontstaan van het dorp aan de orde, genoemd worden verder de Dordsebrug, Hotel van Dijk en andere namen die veel Klazienaveners bekend in de oren zullen klinken.
(De CD-single kost €4,95 en is hier te bestellen.)
Het zijn niet de minste muzikanten die meewerkten aan de cd:

• Bernard Gepken (banjo, o.a. bij Daniel Lohues)
• Nico Outhuijse (drums, speelt bij De Kast)
• Arno Schlijper (toetsen, o.a. bij Marco Borsato)

Gerrie bezingt zijn woonplaats Klazienaveen (gemeente Emmen) prachtig. Het statische beeld in de clip is "Het Schip", een winkelcentrum op de plaats waar vroeger het dominerende Van Echtenskanaal door het centrum van Klazienaveen liep.
Zijn tekst gaat over de ontwikkeling van veengebied (moeras) tot modern dorp. De (Drentse) tekst staat in beeld, en ik denk dat samen met de goede articulatie van Gerrie's zang weinig mensen moeite zullen hebben de bedoeling van zijn lied te volgen.

Gerrie van der Veen - Klazienaveen:

En dan komt hij uit bij een oude kastanjeboom in Emmen, nabij de Bibliotheek, op zijn dagelijkse route naar de Bieb. Die laat hij vertellen over de veranderingen die die boom heeft zien gebeuren - een groot deel daarvan herken ik uit eigen waarneming en herinnering. We zien op de hoesafbeelding Gerrie zitten op een bankje aan de voet van die kastanje, en op de achtergrond de Bieb.

Gerrie van der Veen - Aole boom:


En ja, ik heb iets met bomen, en met de stijlfiguur om een verhaal te laten vertellen door een "statisch object"...

Ik neem nog even een aantal benamingen uit het lied onder de loep:

• Triboard - de eerste voorloper in Emmen van de moderne bouwmarkt.
• Gouden Pijl - jaarlijkse wielerronde in Emmen
• De speeltuin van Grimme - vroeger lag tegenover het NS-station hotel Grimme, dat een behoorlijk grote speeltuin had, ook toegankelijk voor niet-hotelgasten.
• De eerste tram en trein - ik heb de stoomlocs op het station nog op mijn netvlies, naast de toren voor waterinname. Evenzo de tramrails in de Hoofdstraat, en het bus/tramstation van de EDS.
• Jan van Peer - bestaat nog steeds, een Winkel van Sinkel of warenhuis avant la lettre.
• Vermeer - Lange tijd de belangrijkste boekhandel van Emmen, nu misschien nog de enige, maar nu verkocht en gaat verder als Read Shop XL, met ook tabak etc. in het assortiment...
• Burgemeester Gaarlandt - ik zie hem nog voor me, met zijn ooglap, gevolg van een bombardement, waarbij zijn dochter gehandicapt raakte. Zij werd bekend als gehandicapte zwemster. Zij was denk ik de eerste die ik in een rolstoel zag. Hij is in WOII opgepakt wegens verzetsdaden: het redden van Joden.
• De AKU - naar Emmen gehaald door burgemeester Gaarlandt. Is momenteel nog actief in Emmen (als Japans bedrijf) onder de naam Teijin_Aramid
• Zegering Hadders - Roelof_Zegering_Hadders was een markante politicus in en uit Emmen. Wethouder, waarnemend burgemeester, lid van Provinciale Staten, Eerste en Tweede Kamer. VVD-er en filantroop...

Voor wie geïnteresseerd is in de geschiedenis van Emmen, de site Historisch Emmen met een schat aan informatie, lijkt gered. De oorspronkelijke maker heeft steun gevonden om zijn werk voort te zetten!

160216 - ZOZ - Van taallessen en schuilen

Wie mee wil doen met (of luisteren bij andere deelnemers) ZOZ: Zwijmelen op Zaterdag, kan terecht bij Marja.

Van de week had ik het nogal druk: maandag is onze “corveedag”, dinsdag moest Marijke voor controle naar de dermatoloog in het UMCG (het gaat redelijk goed), dan drie dagen vriendendiensten, daarom heb ik deze keer niet de tijd gehad om veel na te zoeken.

De suggestie voor mijn ZOZ-bijdrage kwam evenwel terwijl ik in de keuken met de afwas doende was. Marijke was in de kamer met haar smartphone bezig, en daarvandaan kwam muziek. Dat gebeurt wel vaker, maar al gauw had ik mijn oren gespitst. Het klonk zo bekend, maar toch ook met een Arabische klankkleur. Wij kunnen sommige Arabische muziek wel waarderen, maar dit klonk dan toch weer vrij westers. De melodie kwam me ook bekend voor. De stem leek onmiskenbaar bij dat Arabische te horen, maar hoorde ik nou goed, dat de tekst Nederlands was?
Jawel, een bijzondere versie van Claudia de Breij - Mag ik dan bij jou!

Shaza Hayek Verband - Mag ik dan bij jou:


De Syrische zangeres Shaza Hayek zingt Mag Ik Dan Bij Jou met haar landgenoten Badi Rafea (percussie), Nader Issa (tenorsax) en Nazeer Abdulhai (ud - verwant aan de luit) en BJ Baartmans op gitaar en Rob Geboers op piano. Jeroen Kurpershoek maakte de prachtige videoclip.

Ik neem de vrijheid om uitgebreid te citeren uit een artikel van 23 december 2015 in De Gelderlander, Syrische zangeres leert Nederlands met Claudia de Breij en Frank Boeijen:

De Syrische zangeres Shaza Hayek, die inmiddels ruim 1 jaar in Nijmegen (Marijke's geboortestad, GZ) woont, heeft Arabische versies opgenomen van nummers van Frank Boeijen en Claudia de Breij. Hiermee hoopt de Syrische beter Nederlands te leren.
In haar thuisland is ze al jaren beroemd met haar klassieke Arabische muziek. Zo trad ze op in het nationale Opera House, in de Syrische hoofdstad Damascus.
Haar taalcoach Sjax de Bekker ontdekte het muzikale talent van de Syrische vluchteling een paar maanden geleden. "Al snel begonnen we met het instuderen van Nederlandstalige liedjes. Rustige luisterliedjes, die ik voor haar vertaal en uitleg."

Vooral Mag ik dan bij jou van Claudia de Breij viel meteen in de smaak bij Hayek. "De tekst over de oorlog grijpt me enorm aan. Het is precies de reden waarom ik Syrië ben ontvlucht.", vertelt ze.

Ik vond via-via deze clip met een beeld van haar vorig leven, prominent op het toneel met een groot koor achter haar en een groot orkest in de orkestbak: شذى حايك - قصيدة عروس المجد / دار الأوبرا دمشق 2014 , waarvan de automatische vertaling beweert dat het betekent: "Shatha Hayek - een gedicht bruid glorie / Opera House Damascus". Bij ons zal de zinsbouw ongetwijfeld anders zijn, maar oké, het komt niet van een beëdigde tolk. De clip werkt een beetje vreemd, maar ze begint te zingen op 2:48.

En nu treedt ze op in bijvoorbeeld zalen als BREBL in de voormalige HONIG-fabriek in Nijmegen, en straalt dankbaarheid uit.

Natuurlijk heb ik toch wat rondgeneusd en zag alweer van die negatieve reaguuders, en tegen hen zeg ik: onthou nou eens dat die mensen niet ergens NAARTOE vluchten, maar ze vluchten ergens VANDAAN, waar JIJ tot niets anders zou komen dan héél hard om je moeder roepen om je poepbroek te verschonen...