27 juli 2019

190727 - ZOZ - Van zon en maan en hang

Het eerste dat me getoond werd toen ik Youtube opende, was een clip met een instrument dat ik fascinerend vind: de Hang drum (nl) en de variant daarop, de Handpan.
Twee sites met meer info over de hang vind je hier en hier.

Afbeeldingen Wikipedia: ©Michael Paschko en ©Chris Hooper.

Het was een video die me eerder opgevallen was, maar niet geplaatst heb omdat hij 8½ minuut duurt. Muziek met dit instrument had ik wel al geplaatst in blogs in 2014 en 2018.
Nu vind ik het een goed moment om 'm wel te plaatsen, omdat het toch te warm is om je in te spannen, en vanwege ons huidige weerbeeld vergeleken met de beelden in de clip, die is opgenomen in Ladakh (nl) in India, in de staat Jammu and Kashmir (nl).

Het duo bestaat uit Danny Cudd uit Engeland en Markus Offbeat uit Zweden, en ze noemen zich Hang Massive. Ze ontmoetten elkaar op reis in India in 2010, en konden het meteen goed met elkaar vinden. Ze waren onder de indruk van de cultuur daar, en besloten samen muziek te gaan maken. Lees hier hun "bio" op hun eigen site.
Hun muziek wordt gerubriceerd als World Music (nl) en als Ambient (nl).
Ik vind deze titel wel intrigerend, en om heerlijk mee aan het filosoferen te gaan.

Hang Massive - The Secret Kissing of the Sun and Moon:


Net toen ik dacht dat dit het dan wel was voor deze keer liep ik nog tegen iets anders aan, dat laat horen dat de Hang ook goed kan samengaan met andere instrumenten.
Het is nog langer (16:38), en dus geschikt om je er lekker ontspannen aan over te geven tijdens de siësta op zo'n overmatig warme dag.
De groep noemt zich - met een "opzettelijke typefout" - Bandgladesh. Ik vond een artikel over de bandleden op de site Moderne Hippies, en de band heeft een Facebookpagina.

Op hun Youtube-kanaal schrijven ze:
Mutual admiration and profound respect can be felt in the sessions of these musicians in an unusual quartet formation.
Their sound features instant compositions and intuitive improvisations that invites the listeners to enter an internal state of imagination; nothing is changing but everything changes.
In their concerts, a circular interplay is revealed by the on-going dialogue of two handpan players that build simple and long melodic progressions that evolve organically creating rhythmical series of signals and responses.
In the middle of this progressive atmosphere a trumpet in its subtle virtuosity gathers the oscillation enhancing it into a collective flow, while a N'goni (a kind of African harp) enlightens the rhythmical party with perfectly placed tunes and loops.
Now the four of them manage to create a pulse that continuously gets refreshed with invisible harmonies and secondary layers while maintaining the feeling of a never-ending voyage.

BANDGLADESH - Hang Drum @ AMSTERDAM 2015:




Wie mee wil doen met (of luisteren/kijken/lezen bij andere deelnemers) ZOZ: Zwijmelen op Zaterdag, vindt de links bij Melody.
Afleveringen t/m ZOZ347 vind je bij Trees, en de afleveringen t/m ZOZ260 vind je bij de oorspronkelijke initiatiefneemster Marja.


20 juli 2019

190720 - ZOZ - Van dromen en poffert

Bij het zien van een foto kunnen allerlei herinneringen opduiken. In dit geval had Marijke een nieuwe profielfoto geplaatst, en ik hoorde ineens regels uit een lied van jaren her:
High in the sky
goes a bird on its wings
please carry me with you...
Tja, het leek alsof ze naar de zwaluwen keek, die hier nogal eens hun acrobatische vliegkunsten demonstreren.


Het was een vrouwenstem, maar wie, klopt het, en wat was de titel? Daar helpen onze moderne voorzieningen.
Het is Island Of Dreams, veel gecovered, maar oorspronkelijk van The Springfields (nl).

Island Of Dreams

I wandered the streets and the gay crowded places
Trying to forget you but somehow it seems
My thoughts ever stray to our last sweet embraces
Over the sea on the Island of Dreams

High in the sky is the bird on the wing
Please carry me with you
Far far away from the mad rushing crowd
Please carry me with you

Again I would wander where memories infold me
There on the beautiful Island of Dreams

High in the sky is the bird on the wing
Please carry me with you
Far far away from the mad rushing crowd
Please carry me with you

Again I would wander where memories infold me
There on the beautiful Island of Dreams
Far far away on the Island of Dreams

The Springfields - Island of Dreams 1962 (Stereo):


De karakteristieke stem die we horen, binnen de samenzang, is Mary Isobel Catherine Bernadette O'Brien (nl), beter bekend als Dusty Springfield, die voor haar verdiensten geridderd is met de Order of the British Empire (OBE). Na The Springfields had ze een mooie solocarriëre. In 1994 werd bij haar borstkanker vastgesteld, in 1999 overleed ze daaraan op 59-jarige leeftijd.
De song is geschreven door haar broer, Tom Springfield, geboren als Dionysius P. A. O'Brien.
Tom was oprichter van The Springfields; de groep bestond van 1960 tot 1963. Daarna ging hij verder als songschrijver en producer, onder andere voor de Australische groep The Seekers (nl). Samen hadden ze meerdere grote hits, en ook met andere composities, uitgevoerd door diverse artiesten, had hij succes. Ook The Seekers namen Island of Dreams op.

Bij het opzoeken van het origineel van Marijke's profielfoto ontdekte ik, dat ze die genomen had terwijl ik druk bezig was in de keuken met het bereiden van een "klassiek Gronings" gerecht. We noemen het poffert (niet te verwarren met poffertjes!), eidoch, met vrijwel hetzelfde recept wordt elders in den lande een dergelijk gerecht onder andere namen geplagieerd.
In Groningen is zelfs een gehucht dat er naar genoemd is, De Poffert. Het ligt op zo'n 20 minuten lopen van mijn geboortehuis.
Ik vond het vroeger heerlijk, maar ik trof het nergens meer aan. Al een tijdje geleden heb ik me voorgenomen om het dan zelf maar eens te maken, en een poffertpan aangeschaft.

Op internet zijn diverse recepten te vinden, ik heb van alles een beetje gepikt. Nou ja, er zijn heel veel overeenkomsten...
Ingrediënten: 500 gr zelfrijzend bakmeel; 3 eieren; 0,5 liter melk; krenten en rozijnen; boter; beetje zout; evt. een schep suiker.
Benodigdheden: Poffertpan (of tulbandvorm) en een pan om au bain marie te koken. En hulpmiddelen voor het bereiden van het deeg.
Werkwijze: Bakmeel in een kom of pan doen, dan al roerend melk en eieren beetje bij beetje toevoegen. Meng de krenten en rozijnen door het beslag, het zout en evt. suiker.
Poffertpan insmeren met boter en evt. paneermeel, dan het beslag in de poffertpan gieten. De "buitenpan" vullen met water, zodat het tot twee vingers onder rand van de poffertpan komt, en breng het aan de kook. Laat het zachtjes koken, en gaar zo de poffert in ca. 2 uur. Als je er dan een vork in steekt en die komt er schoon uit, dan is de poffert gaar.
Serveer de in plakken gesneden poffert met gesmolten boter en (bruine) suiker of stroop.


Als we dan toch nostalgisch aan het zwijmelen zijn, nog maar een romantische song die zich opdringt uit de tijd van mijn eerste buitenlandstalige muziekervaringen, toen bij ons de radio nog alleen afgestemd mocht worden op de Radionieuwsdienst ANP en de NCRV. En soms de RONO voor regionale programma's.
Tegenwoordig kan misschien het overgrote deel van ons volk het zich niet meer voorstellen, maar toen had nog maar een enkeling televisie in huis, en het aantal uitzenduren, nog op één zender, was gering.

Zo klonk, stiekem, uit de luidspreker (mono!) de donkerbruine stem van Jim Reeves (nl), die op 40-jarige leeftijd verongelukte, toen hij met zijn eenmotorige vliegtuig in een vreselijke onweersbui terechtkwam. Desondanks heeft hij een indrukwekkend oeuvre nagelaten!

Jim Reeves - You're the Only Good Thing (That's Happened to Me):




Wie mee wil doen met (of luisteren/kijken/lezen bij andere deelnemers) ZOZ: Zwijmelen op Zaterdag, vindt de links bij Melody.
Afleveringen t/m ZOZ347 vind je bij Trees, en de afleveringen t/m ZOZ260 vind je bij de oorspronkelijke initiatiefneemster Marja.


17 juli 2019

190717 - Niklas - De schepping van de mens

Ieder denkend mens, in elke cultuur, vraagt zich wel eens af waar de mens vandaan komt, hoe de mensheid is ontstaan, en hoe het allemaal zo gekomen is tot de wereld van nu.
De een verdiept zich er meer in dan de ander. De een houdt zich vast aan wat er in vroeger tijden over is gezegd en vastgelegd en beredeneert het van daar uit, de ander hecht veel belang aan nieuw verworven wetenschappelijke kennis.

Ik ben opgevoed met het christendom, dus de Bijbel. Over de datering van Genesis, het Bijbelse scheppingsverhaal, en het ontstaan, lees ik op Lucepedia:
Over de datering van het boek Genesis bestaat nog geen consensus. Exegeten zijn het er nog niet over eens of het geschrift een samenvoeging van oudere fragmenten is, een document dat doorheen de eeuwen aangepast en uitgebreid is, of een enkel geschrift van een enkele auteur die verscheidene mondelinge tradities bij elkaar probeert te brengen. Mogelijke dateringen lopen uiteen van de twaalfde tot vijfde eeuw voor Christus.

Adam en Eva eten van de boom van de kennis van goed en kwaad,
Lucas Cranach de Oude (Wikipedia)

Doorheen de Bijbel staan teksten die de ondergeschiktheid van de vrouw aan de man benadrukken. Dat begint eigenlijk al in het scheppingsverhaal in het eerste Bijbelboek, Genesis.
Volgens hedendaags theologisch inzicht is aannemelijk dat de volgorde van de hoofdstukken 1 en 2 is verwisseld.
Ik citeer uit de Statenvertaling, waar God eerst de man boetseert, en vervolgens de vrouw "kloont" uit een rib van die man:
Genesis 2:7
7 En de HEERE God had den mens geformeerd uit het stof der aarde, en in zijn neusgaten geblazen den adem des levens; alzo werd de mens tot een levende ziel.

Genesis 2:18, 20-23
18 Ook had de HEERE God gesproken: Het is niet goed, dat de mens alleen zij; Ik zal hem een hulpe maken, die als tegen hem over zij.
[...]
20 Zo had Adam genoemd de namen van al het vee, en van het gevogelte des hemels, en van al het gedierte des velds; maar voor den mens vond hij geen hulpe, die als tegen hem over ware.
21 Toen deed de HEERE God een diepen slaap op Adam vallen, en hij sliep; en Hij nam een van zijn ribben, en sloot derzelver plaats toe met vlees.
22 En de HEERE God bouwde de ribbe, die Hij van Adam genomen had, tot een vrouw, en Hij bracht haar tot Adam.
23 Toen zeide Adam: Deze is ditmaal been van mijn benen, en vlees van mijn vlees! Men zal haar Manninne heten, omdat zij uit den man genomen is.

Heden ten dage staat de gelijkwaardigheid van mannen en vrouwen (niet de gelijkheid, dan zouden alle mensen toch homosexueeel zijn…?) in het brandpunt van de discussie.

Maar Eva dan, die geschapen zou zijn uit een rib van Adam, en later de zondeval veroorzaakte door, op aandringen van de slang, te eten van "de boom der kennis des goeds en des kwaads", en Adam daarin meesleepte?
Overigens: waar moet ik bij Adam, de oervader, het erfelijke litteken zoeken van de weggenomen rib?

Vorige week beleefde ik een verwonderingsmoment. Tijdens een fietstocht maakte ik een noodzakelijke stopt. Ik dronk wat en ik at wat, en keek om me heen. Toen zag ik hoe de natuur een litteken maakt als er een tak verwijderd wordt. Sindsdien twijfel ik aan het verhaal van die rib, die zou zijn weggenomen uit het lijf van de eerste man...

13 juli 2019

190713 - ZOZ - Van QR-codes en wandelen

Deze keer een lied dat zich op een bijzondere manier aan mij presenteerde, en zelf zorgde dat ik het niet vergat. Het gaat wel gepaard met wat context.
Ik was uitgenodigd voor de presentatie / opening van het tweede deel van het project Ontmoetingsverhalen. Daarbij worden wandelroute's uitgezet door een dorp of woonwijk in de Gemeente Emmen, aan de hand van verhalen van de bewoners.
De wijk Emmerhout heeft twee routes: het zou te lang worden, en een deel gaat over (bos)paden. De wijk is als het ware deels in het bos gebouwd. Er is een boekje met de verhalen en de routekaart, maar je kunt de route ook volgen en de verhalen beluisteren middels je smartphone en QR-codes op bordjes langs de route.


Ik woon helemaal diagonaal aan de andere kant van Emmen, waarom ik was uitgenodigd? In het boekje is een foto geplaatst die ik gemaakt heb van de verwoestingen die de novemberstorm van 1972 had aangericht; ik woonde toen in de wijk naast Emmerhout. Ik had destijds een reeks foto's gemaakt en heb er later een aantal van geplaatst op sites over Emmen, en ook op mijn blog.
Je ziet daar nu niets meer van - na bijna 50 jaar is het aardig bijgekomen, en de wijk is verder ontwikkeld. Zoals Emmen zich "na de oorlog" in rap tempo heeft ontwikkeld van klein dorp tot stad, zie ook "Andere Tijden": Het wonder van Emmen.


Ik werd gebeld door een van de organisatoren van het project, kunstenares Ellen Kroeze, die getipt was door de beheerder van Historisch Emmen over mijn foto's. In 2009 hebben Marijke en ik gedichten gemaakt voor de opening van een samenwerking van vier ateliers, Kunstkwartier Waanderveld, vandaar dat Ellen ons kende. Bij twee bijzonder fraaie schilderijen van Ellen maakte Marijke dit en ik dit gedicht

De offciële opening werd gedaan door Gemeenteraadslid Ugbaad Hassen Kilinçci, met een korte toespraak en de onthulling van het paneel bij het startpunt van de route's.


Na de onthulling van het paneel liepen de aanwezigen een deel van de route. Ik liep een poosje samen op met Henk Jeurink. Ik ken hem vooral omdat zijn vrouw, de vorig jaar overleden schrijfster Minie Hofsteenge mij eens een uitgebreid interview heeft afgenomen voor de krant. Ze schreef veel in het Drents, en in ons enthousiaste gesprek over muziek in streektaal liet Henk me via zijn telefoon een lied horen van Gerard van Maasakkers. Het lied kende ik niet, maar een paar regels die ik zo opving vond ik prachtig!

Dat was vrijdagmiddag. Zondag aan het eind van de avond zat ik nog even te zappen en klikte meteen verder toen ik zag dat het programma "De Nachtzoen" op die zender was. In een flits dacht ik een bekend gezicht te hebben gezien: inderdaad, Gerard van Maasakkers. Dus de rest van dat programma blijven kijken. En wat dacht je waarmee hij die uitzending afsloot? Dat liedje, dat Henk me had laten horen!
Ik geef geen vertaling van de Brabantse tekst, ik denk dat iedereen met een beetje taalgevoel de strekking kan volgen.

'Is Aovond - Gerard van Maasakkers

't Is aovond en efkes nog denk ik terug
An hoe da den dag van vandaog is verlopen
En wa da 'k gedaon heb, wa 'k heb lopen hopen
't Is aovand en efkes nog denk ik terug

Misschien da ik vandoag wel te lui ben gewes
Misschien ha 'k wa mer kunnen werken vanmiddeg
Ma de zon scheen en 't leven da leek me zo handeg
Misschien da ik vandaog wel te lui ben gewest

Mar ik heb vanmergen den dauw al gezien
Ik ben me den hond in het veld wezen kerren
Ik ben in de bossen di lieke gaon heuren
En ik heb vanmergen den dauw al gezien

En gij as ge 't aovond an men nog es denkt
Dan moete nie kwaod of verdrietig of stil zijn
Ik hoop da ge wet da ik al te gèr bij jou ben
Bij jou as ge te aovond an men nog es denkt

En mergen dan ga ik 't gelijk anders doen
Dan zal ik proberen de schaai in te halen
Dan kom ik nar jou, ja dan kom ik oe halen
Ja, mergen dan ga ik 't gelijk anders doen

't Is aovond en efkes nog denk ik terug
An hoe da den dag van vandaog is verlopen
En wa da 'k gedaon heb, wa 'k heb lopen hopen
't Is aovand en efkes nog denk ik terug.

Gerard van Maasakkers - 't Is Aovond (live):


De uitzending zag ik op zondag 7 jul 00:15: De nachtzoen: Gerard van Maasakkers.

In de bijeenkomst werd mijn aardrijkskunde nog even opgefrist, want vaak wordt gezegd dat Ugbaad afkomstig is uit Somalië, maar ze komt uit Somaliland; "de facto een onafhankelijk land op het territorium van Somalië en volgt de grenzen van het vroegere protectoraat Brits-Somaliland". Daarin speelt de vroegere Britse en Italiaanse koloniale bemoeienis mee.



Ter info: Ugbaad Kilinçci kreeg enige landelijke bekendheid doordat ze tijdens het campagnevoeren werd uitgescholden op straat waarbij het vocabulaire onvermijdelijk doet denken aan Geert Wilders.
De toenmalige fractievoorzitter van de plaatselijke PVV wou een hoofddoekverbod tijdens raadsvergaderingen, terwijl Ugbaad de enige is die een hoofddoek draagt. Op zijn eigen eerste pr-foto had hij een Hitler-achtig kapsel. Inmiddels is hij een eigen partij begonnen.
Een ander lokaal PVV-fractielid is vorige week veroordeeld wegens valse aangifte van bedreiging.

In tegenstelling tot deze types zet Ugbaad Kilinçci zich op meerdere manieren in voor de samenleving; daaraan kunnen zij een voorbeeld nemen.




Wie mee wil doen met (of luisteren/kijken/lezen bij andere deelnemers) ZOZ: Zwijmelen op Zaterdag, vindt de links bij Melody.
Afleveringen t/m ZOZ347 vind je bij Trees, en de afleveringen t/m ZOZ260 vind je bij de oorspronkelijke initiatiefneemster Marja.


07 juli 2019

190707 - Niklas - Douchen en Werelderfgoed

De klokkenluider trok flink aan het touw, waarvan de knoop aan het eind wel de kop van een slang leek. Het gebeier van de grote klok deed de omgeving schudden. De appel viel niet ver van de kerktoren. Eva ving hem op, nam een hap en gaf hem door aan Adam. Toen die ook een hap nam kraaide de torenhaan driemaal.

Een warrig ZKV dat door het warme douchewater mijn hoofd binnenstroomde, nadat ik las:
De archeologische stad Babylon in Irak heeft de status van werelderfgoed gekregen van de VN-organisatie Unesco. De stad, die onder de naam Babel voorkomt in de Bijbel als goddeloze stad, werd al genoemd op een kleitablet uit de 23ste eeuw voor Christus. […] Babylon, ooit de grootste stad van de wereld, was het middelpunt van verschillende beschavingen.
Tja, de mens wordt goddeloos geboren, en veel ouders nemen kordaat de paplepel ter hand om die leemte in te vullen met een god naar keuze, gewoonlijk een plaatselijk gangbare.
Logisch doordravend, bedacht ik, dat goddeloosheid nu blijkbaar officieel is toegevoegd aan het Werelderfgoed.

06 juli 2019

190706 - ZOZ - Van diepe hel en Col du VAM

Zoals ook in mijn vorige bijdrage te lezen was, heb ik mijn racefiets van stal gehaald. Vorige keer reed ik de langste afstand tot nu toe van dit jaar, iets meer dan 100 km. Vergeleken bij de afstanden die ik 20 jaar geleden gewend was, stelt het niet zoveel voor. Dit gaat me nog goed af, na wat training. Toch, hoe ouder je wordt, hoe moeilijker het wordt om meer kilometers te fietsen dan de jaren van je leeftijd.
Maar als ik dan kijk naar Robert Marchand kan ik nog wel even verder. Die begon pas met wielrennen toen hij 78 was, en heeft inmiddels het wereld-uur-record voor 105+ jarigen op zijn naam staan: hij reed in 2017 in een uur 22,547 kilometer!

Blijkbaar heb ik het niet van een vreemde, want op maandag 29 september 1941 schreef mijn vader (vanuit Hardegarijp, waar hij toen werkte) een brief aan zijn broer, die in het midden des lands werkte. Hun ouderlijk huis was in Hoogkerk, bij Groningen:

Ja, ik ben naar Emmen geweest. Dat was ook weer mooi: Zaterdagmiddag Bab in de stad en ik op weg naar Emmen. Ze was op een betrekking uit en wist dat ik naar haar toe zou. Daarom ging ze ook even naar Hoogkerk, dan kon ik altijd nog thuisblijven. Maar ja, ik was al weg.
's Morgens om kwart over 9 al opgehouden en half 12 thuis, dus kwart na 1 op de fiets. Even in de stad ruïnes bekijken enzo, onderweg eens rusten, 't was een harde tegenwind en eindelijk om half 7 in Emmen. Direct achter me aan, Bab, met de bus heen en weer natuurlijk.
[...]
Waarschijnlijk zal die betrekking in de stad wel lukken. Anders ook angstig met die bommerij.

Mijn moeder (Bab) zag ook niet op tegen een flink eind fietsen: deze foto moet begin jaren '50 gemaakt zijn, toen ze klaar stond om van Hoogkerk naar Emmen te fietsen, met haar koffer achterop. Ik heb een vage herinnering dat ik die foto gemaakt heb; ik was meestal bij opa en oma, de ouders van mijn vader, op vakantie.


Ik begin nu met het opzoeken van wat steilere hellingen om tegenop te fietsen. Daarvoor heb ik mijn bergverzet (aangepast setje tandwielen achter) weer gemonteerd, waarmee ik zo'n 20 jaar geleden de roemruchte hellingen in Zuid-Limburg heb bedwongen.
Daarbij kwam een toepasselijke titel bovendrijven: Climb Every Mountain, waarvan ik een uitvoering kies door een koor. Mijn moeder heeft in koren gezongen zolang ze dat kon, dat was haar lust en haar leven. Dit komt uit de musical The Sound of Music, gesitueerd in de periode vlak voor de Tweede Wereldoorlog, die zo bepalend is geweest in het leven van mijn ouders.

United Singaporean Choirs - Climb Every Mountain:


Een paar dagen geleden heb ik op een deel van de Sallandse Heuvelrug getest of ik het nog een beetje kon, van Nijverdal naar Holten en weer terug. Ik ken de omgeving van vroegere vakanties: een fantastisch mooie omgeving. Voor sportieve fietsers komt daar de uitdaging bij. Onze in Nijverdal geboren vriendin friste nog even weer op, dat een deel van die route bij de Holterberg de diepe helgenoemd wordt - een helling met een stijgingspercentage van 10%. Het ging redelijk.

Donderdagmiddag ben ik op verkenning geweest op de Drentse wieleruitdaging, de VAM-berg. Het afval uit de Randstad is hier jarenlang hier naartoe afgevoerd door de Vuilnis Afvoer Maatschappij (VAM), en die berg is afgedekt met schone grond en gras, waarop nu schapen grazen. Er zijn in 2018 klimroutes aangelegd met een gemiddeld stijgingspercentage van 10%, en het steilste stuk is 15% en bovendien geplaveid met veldkeien… Zoiets wordt ook wel een kuitenbijter genoemd.


Bij zere kuiten, spierpijn dus, hoor ik in de verte toch weer een mooi stuk muziek aankomen, van R.E.M.!
R.E.M. - Everybody Hurts:




Wie mee wil doen met (of luisteren/kijken/lezen bij andere deelnemers) ZOZ: Zwijmelen op Zaterdag, vindt de links bij Trees.
Afleveringen t/m ZOZ260 vind je bij Marja.