...en Niklas "logeert" hier ook. (v/h dwarsbongel.web-log.nl en niklas.web-log.nl)

31 mei 2012

Niklas - 120531 - Hard achteruit!


Een voorbeeld van een incompleet bericht: het record is 6 minuut 57 seconden, maar wat is de afstand?

Het is ook niet gewoon achteruitlopen, maar hardlopen of rennen.
Backwards Running, ook bekend als Reverse Running en als Retro Running, lijkt een populaire sport te zijn/worden; of is het een modegril?
Recordhouder Garret Doherty vertelt hoe het moet.

Intussen zie ik weer voor me hoe mijn volwassen zoon, spelend met zijn neefje, achteruit liep en door een klein obstakel hard met zijn achterhoofd tegen de tegels klapte en eerst een poos bleef liggen...

28 mei 2012

28 mei 1942

Dat is vandaag exact 70 jaar geleden. Het is de dag dat mijn ouders trouwden.
Daaraan is een lange verkering aan voorafgegaan, die in eerste instantie niet door iedereen werd toegejuicht, zoals blijkt uit een bewaard gebleven brief, die mijn vader naar zijn ouders stuurde op 7 november 1936. Hij was toen blijkbaar net in dienst: hij is gelegerd in de Kromhoutkazerne in Utrecht en heeft nog geen uniform.

Nog even en die vijf maanden zijn weer om en vervelen hoef ik me hier niet. Als ik niet weet wat ik doen moet schrijf ik U een brief of een aan m'n meisje. Bent U daar altijd nog op tegen Moeder? Dat zou me wel spijten want ik meen het werkelijk, daar is niets aan te doen.
Ik denk dat het bezwaar van mijn oma vooral was, dat mijn moeder vijf jaar ouder was dan mijn vader. Op 7 augustus 1939 had "Moeder" zich blijkbaar neergelegd bij de partnerkeuze van mijn vader, want toen zijn mijn ouders formeel verloofd. En op 28 mei 1942 dus getrouwd.

Ze hebben hun huwelijksjubileum slechts één keer samen mogen beleven, want op 14 mei 1944 overleed mijn vader, bijna 28 jaar. Op mijn eerste verjaardag lag hij in het ziekenhuis.

Mijn moeder is in 1957 weer getrouwd, en dat was geen onverdeeld succes. Haar eerste trouwdag werd niet altijd in stijl herdacht, hoewel zij wel altijd met haar gedachten bij mijn vader is gebleven. Op 30 mei 1961, schreef ze aan een broer van mijn vader, over mijn onverwachte weekendbezoek:
Toen Gauke Zaterdagavond hier kwam, was de boot aan. Hij mag van **** niet vaker dan eens in de 14 dagen komen. Dat mogen de anderen ook niet, maar die komen dan meestal met aanhang. Als Gauke zijn meisje eens mee zou nemen dan weet ik niet wat er gebeuren zal.
'k Heb Gauke Zondag als het ware weg moeten sturen en dat uitgerekend op de trouwdag van Klaas en mij. Je weet niet wat dat voor mij was, hoewel ik het Gauke niet heb laten merken, maar al deze dingen doen mij wel eens vragen "waarom"?
Als er een hiernamaals zou bestaan, waar mijn ouders beide in geloofden, dan weet ik zeker dat ze elkaar direct hebben opgezocht. Ik denk dat dat het mooiste verjaardagscadeau zou zijn dat mijn moeder kon krijgen, toen ze op haar een-en-zeventigste verjaardag overleed, nu 30 jaar geleden.

26 mei 2012

Donquichotterie?

Er zijn plannen om een aantal windmolenparken aan te leggen in noordoost Nederland ten behoeve van de elektriciteitsvoorziening. En de bevolking van die gebieden loopt massaal te hoop tegen deze ontwikkeling.
Zoals het in dit land hoort, voelt de bevolking zich "overvallen door voorgekookte plannen, waartegen niets meer in te brengen is", en inspraakavonden worden benut om protesten naar voren te brengen zonder te willen luisteren naar de voordelen van de plannen.

Men vreest voor verpaupering van het landschap en lawaaioverlast. Wat dat laatste betreft, vernam ik dat er vergelijkingen getrokken worden tussen windmolenparken en opstijgende Jumbojets. Donquichotterie?

Gisteren ben ik wezen fietsen. Omdat de wind uit die hoek waaide met omstreeks 4 Beaufort, vertrok ik in oostelijke richting. Bij ons leidt dat al gauw de Duitse grens over, en daar staan al meerdere windmolenparken. Je ziet ze inderdaad al van verre; herkenningspunten - net als klassieke molens en kerktorens. Over smaak kun je lang twisten, maar ik vind de moderne windmolens absoluut niet lelijk, sierlijk zelfs.

Ik besloot eens te gaan luisteren naar die lawaaioverlast. Zo kwam ik in Emsland terecht, in de gemeenten Haren (vak 3 van het kaartje) en Lathen (vak 14).
Het viel me op, hoeveel huizen en boerderijen daar hun dak vol zonnecellen hebben.
Aan de benedenwindse zijde van een enorm windmolenpark, in de omgeving van Niederlangen, heb ik staan luisteren op zo´n kilometer afstand van de "achterste" molens. Ik heb daar geen enkel geluid kunnen onderscheiden dat van de windmolens afkomstig was, ook al stond ik uit de wind met mijn oren.
Ik kwam langs de van vóór "Schengen" bekende "groene grensovergang". Het beeld is vanaf Nederlandse kant; op de achtergrond zie je een paar van de windmolens. Na de grens is het afgelopen met Street View, daar doen ze in Duitsland blijkbaar (nog) niet aan.


Grotere kaart weergeven
Aan de voet (ca. 200 m afstand) van zo´n windmolen, met eenzelfde exemplaar achter me, werd het geluid van de wieken volledig overstemd door de wind in het gras. Een eindje verder hoorde ik op een luwe plek, zonder gewas op het land, eindelijk een zacht suizen van molenwieken.

Verderop, in de buurt van Sustrum, vond ik een park met een ander, ouder type windmolens. Hier was inderdaad iets meer te horen van de wieken die door de wind kliefden (zoom in!).


Grotere kaart weergeven
Ik constateer dat er een verschil in geluidsproductie is tussen verschillende typen windmolens, en ik denk dat met de voortschrijdende ontwikkelingen in de windmolentechniek daar ook aan gewerkt wordt; mijn technisch gevoel zegt me, dat efficiëntere wieken ook minder geluid produceren.

Ik denk dat de omwonenden van een groot vliegveld als Schiphol, God op hun blote knietjes zouden danken als een opstijgende Jumbojet niet meer lawaai zou maken dan het cumulatieve geluid van 100 van deze windmolens.

Op de terugweg heb ik het even moeilijk gehad. Het was warm, ik had te weinig eten meegenomen en te weinig drinken. Gelukkig kwam ik langs het huis van een onzer goede vriendinnen. Dat heeft mijn gemiddelde snelheid wel serieus doen instorten.

Thuisgekomen bleek ik 90 kilometer te hebben gefietst, waarvan ruw geschat een derde met de wind pal op kop, een derde met zijwind en een derde voor de wind. Omdat het lang geleden is dat ik in die omgeving heb gefietst, heb ik vermoedelijk meer kilometers gemaakt dan nodig.
Zo kwam ik op een kruispunt ook langs een monument en info/paneel, dat herinnert aan het Emslandlager Oberlangen (VI). Ik had wel eens iets gelezen over de Emslandkampen, nu heb ik het paneel gelezen en gezien waar een van die kampen geweest is.

Het was ook mijn langste fietstocht in tijden, zodat ik even tijd nodig had om bij te komen. Later op de avond heb ik ergens iets gelezen: windmolens zouden 's nachts meer lawaai maken dan overdag, omdat aan de grond dan minder wind is, en in hogere luchtlagen juist meer. En omdat de omgeving dan stiller is, is het geluid van windmolens dan hinderlijker.
Dat vind ik op zich aannemelijk. Als vliegeraar weet ik dat het aan de grond windstil kan zijn, maar als je kans ziet je vlieger hoog genoeg op te trekken, doet 'ie het soms wel.

Vandaag nog even gezocht waar ik het gelezen had. Niet, zoals ik dacht, in de krant van gisteren. Het blijkt te gaan om een promotie-onderzoek uit 2006 bij de Rijksuniversiteit Groningen. Ik dacht even aan een verband met Diederik Stapel, omdat deze materie psychologische factoren bevat, maar de onderzoeker is natuurkundige.
Sinds het onderzoek heeft de techniek echter niet stilgestaan, misschien wel mede op basis van dit onderzoek. Het is echter koren op de molen van tegenstanders van nieuwe windparken. Er zijn sceptici genoeg die "wetenschappelijke" argumenten aandragen om het nut van windenergie in twijfel te trekken. Omdat ze andere belangen of hobbies hebben.
Nee, ik beweer zeer zeker niet dat windenergie de enige oplossing voor de toekomst is, het is daarentegen wel duurzame energie.

Uit het persbericht leid ik af, dat niet gemeten is dat het geluid van de windmolens overeenkomt met een opstijgende 747, maar dat "omwonenden" dat beweren.
Omwonenden die blij zijn met hun windpark, of die zich er aan ergeren? Hebben ze liever een kerncentrale in hun achtertuin, of een opslagplaats voor radioactief afval?
Had Don_Quichot dan niet het alleenrecht om tegen windmolens te vechten?

21 mei 2012

Het lied van de merel is vandaag veranderd

Terwijl ik dit schrijf, vliegen en kruipen meikevers door onze tuin, en luisteren we geboeid naar het gezang van merels, afgewisseld met alarmkreten, waarschijnlijk omdat we te dicht bij hun nest, in de vuurdoorn tegen de achtergevel van ons huis, zitten.

Vanaf het begin in januari 1996 waren Joke en ik de contactpersonen van een dichtersgroep. Joke gold, als voormalig onderwijzeres en lid van een verdergevorderde dichtersgroep, als gezaghebbende dichteres, en ik had handigheid met computers, mailings en dergelijke. Later, toen steeds meer via e-mail ging, liet Joke het helemaal aan mij over. Dat was haar een stap te ver, maar uiteindelijk heeft Joke zich het e-mailen ook eigen gemaakt.

In het prille begin kwam de groep tweewekelijks bijeen. Later werd dat maandelijks. Het was een spontaan ontstane groep, die voortkwam uit een soort literair café, dat met enige regelmaat door twee enthousiaste dames werd georganiseerd.
De werkwijze van de dichtersgroep was, dat er een thema werd afgesproken voor de volgende keer, waarover elke deelnemer geacht werd een gedicht te maken, dat besproken werd. Er werd wel op gelet, dat het commentaar over het gedicht ging en niet over de dichter. In een gedicht worden vaak nogal persoonlijke zaken vrijgegeven, en dan moet de omgeving om dat te bespreken veilig zijn. De groep mocht niet groter zijn dan tien deelnemers, omdat anders niet iedereen aan bod kon komen.

De groep is niet meer hetzelfde als in het begin. Mensen gingen en mensen kwamen. Marijke en ik zijn er uitgestapt na onverkwikkelijkheden met twee stoorzenders in de groep. Daarna is de groep geslonken tot vijf, waarvan drie van het eerste uur. Met Joke nog steeds als gezaghebbende, vrouwelijke nestor.

Nu zijn er nog twee van het eerste uur: vrij plotseling is op 79-jarige leeftijd Joke overleden aan een defecte aorta. Ze wou geen zware operatie met beperkte overlevingskansen meer: "Ik heb een mooi leven gehad. Het is goed zo." Het is geen onverdeeld zonnig leven geweest...
Vandaag is ze, omringd door velen, naar haar laatste rustplaats gebracht, zorgvuldig uitgekozen door haar en haar nabestaanden: een groen grasveld omringd met struiken en bomen.

Joke vond het zingen van de merel de mooiste muziek die er is. Daarom werd, tijdens het verlaten van de aula, geen menselijke, maar merelmuziek te gehore gebracht. Weliswaar een opname, maar volstrekt naturel.
Bij aankomst op de begraafplaats vroegen we ons af of het dezelfde merel was die voluit, maar met melancholieke ondertoon, voor Joke zong.

Tijdens de koffie, weer terug in het uitvaartcentrum, hebben we iets van de strubbelingen tussen ons en de groep kunnen rechtzetten met één van de deelnemers van het eerste uur (de andere was helaas verhinderd), dus heeft deze dag iets goeds voortgebracht.

Als afleiding besloten we nog een rondje te rijden. Omstreeks etenstijd waren we in Bourtange, en gingen de oude vesting in. Op een binnenplaats zijn we een hapje gaan eten. Het was er heerlijk rustig, zodat we onze herinneringen konden ophalen aan de vele ontmoetingen van deze dag en de jaren dat we Joke gekend hebben.

En we konden, ook daar, volop genieten van het lied van de merels.

17 mei 2012

Onze neus achterna

Vandaag, 14 mei 2012, waren Marijke en ik 8 jaar getrouwd. We hebben er een traditie van gemaakt om dan een dagje uit te gaan. Meestal op de bonnefooi rondrijden en zien wat op onze weg komt. Vandaag was ons eerste richtpunt de TV-toren van Smilde, die vanmorgen zijn hoogste punt zou bereiken. Omdat we de voorkeur gaven aan sight-seeing routes, was de top al geplaatst en de bijzondere helicopter niet meer te zien.

We besloten noordelijker te gaan. Wie de kaart van Nederland kent, kan met een beetje fantasie van Drenthe een zittende figuur maken, die naar het westen kijkt. Ik bedacht dat ik nu eens door die "neus van Drenthe" wou rijden. Vanaf Smilde kun je dan via Oosterwolde, en tussen Haulerwijk en Zevenhuizen passeer je dan "de neus", waarin Een-West ligt, dicht bij het punt waar Groningen, Friesland en Drenthe elkaar raken.

Haulerwijk kreeg in mijn kinderjaren een mysterieuze betekenis, want in Groningen namen we de gele ESA-bus richting Haulerwijk om bij opa en oma op Vierverlaten te komen. Verder had ik geen idee wat Haulerwijk was.

Na Zevenhuizen kwam Leek, de hoofdplaats van de gemeente waar ik geboren ben, en vervolgens reden we langs Boerakker. Bij ons in de familie werd soms quasi-dramatisch gedeclameerd: "Gemeente van Boerakker, ...". Dat zal een parodie geweest zijn op een hevig conflict over de juiste interpretatie van de Bijbel bij de gereformeerde kerkscheuring in 1944.

Verderop kwamen we in Grijpskerk. Daar parkeerden we aan het eind/begin van de Stationsstraat en liepen heen en terug door de Herestraat en het Kerkplein rond.
Verscholen achter de bijzondere kerk, aan de stille kant, terwijl Marijke geboeid een foto maakte van een uitstalling op een vensterbank, zag ik een gebouw dat vroeger school moet zijn geweest. Dat klopt, het is nu een Sociaal Cultureel Centrum. Aan de gevel zit een beeldhouwwerk met een (fragment van?) een gedicht, dat mij boeide:
Die reuk, die kleuren, ruumte en luchten,
Woar wij in leefden, vrij as kiend,
Die trekken met deur 't hiele leven.
Dit is geschreven door een vroegere onderwijzer, Jelte Dijkstra (1879-1946), die in meerdere versies van het Gronings schreef, onder het pseudoniem Nikl. Griep. Ook vertaalde hij klassieke werken in het Gronings.

Het volgende richtpunt was Zoutkamp, en dan snelverkeermijdend naar Lauwersoog. Wat is dat Lauwersmeergebied ontzettend mooi! Helaas, het lijkt steeds meer onttrokken te worden aan echt natuurgebied: militair oefenterrein en bungalowparken.

Op het eind van de pier, achter de vissershaven van Lauwersoog, hebben we naar Schiermonnikoog gekeken met de verrekijker. Marijke heeft sinds onze midweek daar, nu ook herinneringen aan dat eiland!
Ofschoon het nog een beetje vroeg was hebben we bij Schierzicht allebei een Schierzichtmenu gekozen: met lekkerbekjes dus.
Terug door het Lauwersmeer hebben we grotendeels dezelfde mooie route genomen. Daarna hebben we nog een flink stuk Noord-Groningen bekeken, de streek die we allebei prachtig vinden. Iemand schreef dat je van dat landschap houdt of het vreselijk vindt, zonder tussenweg.

Langs smalle landweggetjes, waar we ook het huisje zagen dat volgens mij vaker gefotografeerd is als illustratie bij dat fantastische lied van Ede Staal: "Het hef nog noeit zo donker west / of het werd altied wel weer licht". (Tekst en YouTube.)
Bij Hornhuizen kregen we ruim de tijd om het fluitekruid langs de weg te bewonderen en het knalgele kerktorentje met een rood dak. Er stond een vrachtwagen met een enorm lange oplegger achteruit de hoek om te manipuleren in de smalle straatjes, nadat hij een grote landbouwmachine had afgeleverd.
In Warffum zoek ik nog even naar de plek waar op 22 mei 1962 deze gemeente als laatste werd aangesloten op het geautomatiseerde telefoonnet. Dat zou hier geweest moeten zijn. Het gebouw links was die telefooncentrale, en rechts waren toen nog weilanden, waar een feesttent stond waarin de gespeelde documentaire van Louis van Gasteren werd vertoond. Ik had geholpen de projector aan te voeren vanuit Groningen.
In Warffum zijn o.a. Ede Staal en de vader van Marten Toonder geboren.

Verder oostwaarts kiezen we een stillere route. We zijn nieuwsgierig wat er te zien is in Valom. Daarvoor maken we een bocht noordwaarts
Uiteindelijk was ik moe, zodat we een dutje gingen doen op een parkeerplaats net voorbij Oosteinde. We hadden intussen een mooie rit door het noorden van Groningen gemaakt!
We zetten de auto zo, dat we dit uitzicht hadden, met op de achtergrond windmolens:


Grotere kaart weergeven
Na een half uur werden we daar gestoord door een kampeerbus met een D kenteken, dat ik later thuis herleidde tot Berlijn. Die zullen daar wel overnacht hebben.

We vonden het toen wel genoeg. We reden nog even door Spijk, bekend van het lied Mien Hoogelaand van Ede Staal ook gebruikt in de film De Poolse Bruid: "t Is de lucht achter Oethoezen / 't torentje van Spiek". Daarna kozen we de weg naar huis.

Zo kwamen we langs Ter Apel, waar momenteel het tentenkamp van de uitgeprocedeerde Irakezen is, langs de N366. We hadden net het bericht gelezen, dat CDA-minister Leers verboden had om die mensen te voorzien van de allereerste levensbehoefte: water, alsmede dekens en sanitair. Voeg daarbij dat er ook kinderen en zwangere vrouwen bij zijn.
Opgevoed met de christelijke traditie van "gelijkenissen", denk je dan al gauw in termen als: "een christenminister die niet de rol van Barmhartige Samaritaan vervult, maar van een Schriftgeleerde die zijn Naaste laat kreperen".
Later bleek er toch water enzovoort te zijn aangevoerd.

Weer thuis hebben we ons voor de TV gezet en lekker lui gekeken naar wat ons op de zap-momenten interessant leek. Alleen rustige, ontspannen programma's...

15 mei 2012

Niklas – 120515 – Teleteksthumor oet Grunn'

Wie wil er nog beweren dat ze in Groningen geen humor hebben,
als ze deze twee berichten direct na elkaar op Teletekst zetten?

10 mei 2012

Leve de marktwerking...

Kamer is klaar met ProRail, kopt de Telegraaf.
Nota bene de kampioen marktdenken, de VVD, wil de privatisering van Prorail terugdraaien en er weer een volledig overheidsbedrijf van maken.
Daar zijn heel wat ongelukken en miskleunen voor nodig geweest om ze tot dat inzicht te brengen!

Vervoerder Syntus in geldnood, en Problemen Syntus niet uniek, meldt de NOS.
Aanbesteding van het Openbaar Vervoer, waarbij geconcurreerd wordt op prijs, leidt tot uitgeklede dienstverlening en roofbouw op personeel. En faillissement, zodat de marktwerking zichzelf opheft, omdat er alleen een paar grote bedrijven overblijven, die elkaar niet bijten.
"De aandeelhouder wint", schreef Alexander Pola al.

Weer meer zorgfraude opgespoord, kopt Trouw.
"Zorgaanbieders blijken de grootste bedriegers. Ongeveer driekwart van de fraudegevallen werden gepleegd door medische specialisten, GGZ-instellingen en andere zorgaanbieders."
Marktwerking zou toch de zorg goedkoper en beter maken?
Maar we hebben de premies als een raket zien stijgen en het verplichte eigen risico ging nog sneller omhoog, terwijl steeds meer medicijnen en behandelingen niet meer worden vergoed.
En degenen die het meest aan de zorg verdienen, frauderen blijkbaar het meest.

Leve de marktwerking, weg met de burger, want die kost alleen maar geld...

09 mei 2012

Loopbaan en rouw

Dezer dagen werd ik weer ruimschoots herinnerd aan mijn werkzame leven.

Gisteren kopte de krant: Website UWV biedt mensen ongeschikte banen, wat mij een meesmuilende grimas ontlokte. Toen ik 11 jaar geleden "afvloeide" aan het eind van mijn loopbaan, was dat ook al zo. Ik zocht een baan in de elektronica via de UWV-site, binnen een straal van 65 km. De aangeboden vacatures variëerden van gespecialiseerd lasser tot gediplomeerd slager. En er waren banen bij in de Randstad en zelfs Limburg. Dat is toch beduidend verder dan 50 km vanaf Emmen. Hoezo nieuws?

Vorige week meldden diverse media dat een vroegere collega, Jaap Haartsen, in aanmerking komt voor een Europese uitvindersprijs voor Bluetooth. Zaterdag stond er een interview met hem in het Dagblad van het Noorden, waar hij aangaf er niet rijk van geworden te zijn, omdat de patenten eigendom zijn van zijn toenmalige werkgever, Ericsson. Voor een patent krijg je als uitvinder dan een bonus, die nog geen stipje vertegenwoordigt in een grafiek van de bonussen van topmanagers.
Dat kan ik weten, want ik sta ook op een aantal patenten van Ericsson genoemd als uitvinder. En later heb ik de doorloop van patentaanvragen van o.a. Jaap administratief begeleid.

Het bedrijf waar Jaap nu Technisch directeur is, kun je zien als de voortzetting van het bedrijf waar ik 34 jaar heb gewerkt. Toen ik er kwam was het een familiebedrijf, NIRA, dat vooral oproepsystemen maakte voor ziekenhuizen en dergelijke. Heel kort gezegd, kon een patiënt een zuster oproepen via een "pieper". Ik had daar gesolliciteerd omdat ik met mijn technische vaardigheden iets terug wou doen vanwege het redden van mijn leven op 12-jarige leeftijd. Toen het grote Ericsson ons bedrijf overnam, werden de zorgsystemen als eerste afgestoten. Later werd de productie overgeheveld naar Azië, waardoor in Emmen zo'n 80 van de 600 medewerkers overbleven. Kort daarna vloeide ik ook af.
Toen Ericsson ook de rest wou sluiten, is het resterende personeel voor zichzelf begonnen met Tonalite.

Over het bedrijf NIRA is momenteel een (kleine) tentoonstelling te zien bij de Collectie Brands, zeiden regionale weekkranten. Dat is "mijn schuld". In de laatste fase van mijn loopbaan daar, kwam een collega bij me met een doos met archiefmateriaal en oudere producten. Dat hadden nieuwkomers, zonder historisch besef, klaargezet voor het grofvuil. Ik heb die doos ingeleverd bij Jans Brands toen ik moest verhuizen en er geen ruimte meer voor had.
Een aantal enthousiaste reacties geven me gelijk, maar er is meer verloren gegaan dan gered...

Maar het heftigst voor mij was een rouwadvertentie – de moeder van een heel lieve collega/vriendin uit mijn eerste baan. We hadden niet zo leuk afscheid genomen, toen ik elders ging werken. Ik was haar al 45 jaar uit het oog verloren: vrouwen veranderden toen steevast van achternaam als ze trouwden. Ik heb nu contact gezocht en er is een gewicht uit mijn rugzak verdwenen.

04 mei 2012

Bespiegeling naar aanleiding van botsende opvattingen over 4 mei

Er is de laatste tijd veel te doen rond de herdenking van de doden uit de tweede wereldoorlog. Mensen die vinden dat alleen de "echte slachtoffers" mogen worden herdacht op 4 mei, botsen met degenen die de herdenking breder willen zien. Wat mij verbaast is, dat Nederlandse gevallenen uit andere oorlogen wel in de herdenking worden betrokken, ook oorlogen waar we liever niet op aangesproken worden.

In Vorden wou het plaatselijke 4 Mei Comité het graf van tien Duitse soldaten betrekken in de herdenking. Ik lees net dat in kort geding de rechter verboden heeft dat de burgemeester en wethouder langs de (Duitse) graven lopen tijdens de officiële herdenking. Anderen mogen wel langs alle graven gaan. Een Salomons-oordeel?

Op Schiermonnikoog liggen Geallieerde en Duitse soldaten en zeelieden naast elkaar begraven. De dodenherdenking op Schiermonnikoog begint bij de kerk in het dorp en voert naar het oorlogs- en zeeliedenkerkhof in de duinen. Al in 2002 heeft een Duitse oorlogsweduwe een krans gelegd bij het centrale kruis op het Vredenhof. Ook het lichaam van haar man, neergeschoten boven het Kanaal, was aangespoeld op Schiermonnikoog.

Elke keer dat ik er kom, ben ik ontroerd. Vooral jonge mensen, helemaal aan het begin van hun volwassen leven gesneuveld, verdronken.
De dood maakt geen onderscheid tussen beide kampen; verschilt het verdriet van de moeders?


Ja, het maakt verschil of machteloze mensen systematisch worden uitgemoord, of dat soldaten elkaar bevechten en daarbij sneuvelen. De wreedheid in het eerste geval is vele malen misdadiger, doch niet elke soldaat heeft zich daaraan schuldig gemaakt.
Maar we herdenken op 4 mei niet alleen de slachtoffers van Hitlers "Endlösung".


Heftige reacties ook op het gedicht van een 15-jarige jongen, die vernoemd is naar zijn oudoom, die een, achteraf bezien, verkeerde keuze heeft gemaakt. Op mij komt het gedicht van Auke volstrekt integer over. Nee, ik zie er geen verheerlijking of zelfs maar vergoeilijking van een nazi-misdadiger in, integendeel!

Ik zou nu, als de dienstplicht nog bestond en als ik dan de leeftijd zou hebben om opgeroepen te worden, misschien dienstweigeraar zijn.
Toen ik net 17 was geworden haalde ik mijn LTS-diploma, en meldde me aan als beroeps bij de marine. Mijn gedachte was: dan kan ik weg bij die rampzalige stiefvader, die mij sloeg en schopte in blinde drift zonder bergrijpelijke aanleiding. Bij de marine zou ik onderdak hebben en nog een verdere opleiding krijgen ook.

Als ik die keuze had moeten maken in 1940 in plaats van 1960, hoe zou daar nu tegenaan gekeken worden? Hoeveel jongens moesten in die crisistijd kiezen tussen Arbeitseinzats en militaire dienst?
Ik ben afgekeurd voor zowel beroeps als dienstplichtig militair.


Ja, het is vreselijk wat er gebeurd is en dat mag nooit vergeten worden! De nog levende nazi-beulen dienen hun straf te ondergaan, ook al is "levenslang" voor hen nog slechts 2 uren.

Maar we moeten in vrede verder leven met de levenden van nu, ook die "in het andere kamp", dat al lang geen ander kamp meer is. Veel "Nederlandse" Joden waren gevluchte Duitse Joden – laat de huidige Duitse generatie om hen mee-rouwen.

En al die soldaten die gevallen zijn voor onze vrijheid: wat betekent die vrijheid als er rechters bijgehaald worden om dat samen rouwen onmogelijk te maken?