180818 - ZOZ - Van opvoeding en oorwurmen

Wie mee wil doen met (of luisteren/kijken/lezen bij andere deelnemers) ZOZ: Zwijmelen op Zaterdag, vindt de links bij Trees.
Afleveringen t/m ZOZ260 vind je bij Marja.

Mijn vaste lezers weten natuurlijk dat ik een Gereformeerde opvoeding heb genoten; niet van de zwaarste categorie, maar toch. Daar blijft altijd iets van hangen, hoe ver je ook afdrijft van dat oorspronkelijk met de paplepel ingegeven gedachtengoed.
Zo zaten er deze week ineens twee zinnen in mijn hoofd te oorwurmen, met muzikale begeleiding: koorzang ondersteund door orgelspel:

Ieder woelt hier om verand'ring
Wenst terug 't geen hij eens zag

Het bleef bij die twee zinnen, waarmee ik buiten de kerkelijke context ook wel iets kan. Maar was het nou een Psalm of een Gezang? Want dat maakte toch nogal wat verschil in liturgisch aanzien!

Ach, tegenwoordig hoef je geen bibliotheken meer door te bladeren om iets terug te vinden. Volgens Google was het Gezang 179 uit de Hervormde bundel. Ja, want let op: het is nog niet zo lang dat een groot deel van de Gereformeerde en Hervormde kerken zijn samengegaan in de PKN, de Protestantse Kerken Nederland, en dat er een algemeen Liedboek voor de Kerken is verschenen, dat inmiddels ook alweer blijkt opgevolgd.
Ik heb het lied even opgezocht in mijn oude zakbijbeltje: het is Gezang 53 in de los toegevoegde uitbreiding van het aantal gezangen, uitgegeven in 1959. Daarmee werd het aantal door de synode goedgekeurde Gezangen uitgebreid van 29 tot wel 59! (Het Liedboek kende er 491)

Uiteraard was het lied langer dan die twee zinnen. Ze bleken de eerste en laatste zin van een vier-regelig couplet, dat het tweede was van drie coupletten. Hier de Hervormde versie van de tekst:

Gezang 179  (Oude Hervormde Bundel - 1938)

1	"Rust mijn ziel uw God is Koning"
	heel de wereld zijn gebied.
	"Alles wisselt op zijn wenken"
	maar Hij zelf verandert niet.
2	Ieder woelt hier om verand'ring
	"en betreurt ze dag aan dag"
	"hunkert naar hetgeen hij zien zal"
	wenst terug 't geen hij eens zag.
3	"Rust mijn ziel uw God is Koning!"
	Wees tevreden met uw lot!
	"Zie hoe alles hier verandert"
	en verlang alleen naar God!

In mijn Gereformeerde bundeltje is de tekst weer nèt even anders. Marijke verzuchtte nog, dat ze er niets van snapte, die verschillen tussen Gereformeerd en Hervormd. Laat staan de verschillen tussen de verschillende soorten Gereformeerd en de verschillende soorten Hervormd. Haar vader was Hervormd en haar moeder bleef eigenlijk Rooms Katholiek, waardoor bij haar thuis het geloof niet zo gestructureerd werd beoefend.

Ik vond een "live"-versie van dit lied: Nederland Zingt: Rust mijn ziel uw God is koning door Mannenkoor de Lofstem en Mirjam Feijer, in de Grote- of Lebuïnuskerk in Deventer, maar dat vond ik nogal saai gezongen en met een compleet orkest erbij, en dat is niet zoals het in mijn hoofd klonk. Daarom kies ik een andere versie zonder bewegend beeld, maar met een link naar mijn eigen verleden: de organist is Willem Hendrik Zwart (1925 - 1997; desalniettemin ook op Facebook!), waarvan ik nog muziekles heb gehad, in dat ene jaar dat ik op de Chr. HBS zat. Daar heb ik de blokfluit "jammerhout" leren noemen. Maar orgelspelen, dàt kon hij!

Urker Visserskoor Crescendo - Rust mijn ziel uw God is Koning:


Ik vermoed dat aan de Gereformeerde versie (afb. Gezang 53), met name de laatste zin, de aanvulling te danken is: "maar zet zelf je fiets op slot"...