...en Niklas "logeert" hier ook. (v/h dwarsbongel.web-log.nl en niklas.web-log.nl)

vrijdag 24 mei 2013

Hoe de 100-jarige "Opa muziek" foto'tjes dateerde via een "sufferdje"

Ik had een paar kleine foto'tjes, waarvan ik wist dat er een zangkoor op stond waarin mijn moeder zong. Voor zover ik wist, waren die foto's genomen toen het koor eens optrad voor de radio.
In welke koren mijn moeder allemaal gezongen heeft, weet ik niet. Destijds had dat niet zo mijn interesse, nu kan ik het haar niet meer vragen: ze is al 31 jaar "uit de tijd".

Dat ze zong in een koor, en dat dat haar lust en haar leven was, wist ik wel. Ik heb al eens beschreven hoe de koorzang op het "meetingterrein" hier in de Emmerdennen nog altijd naklinkt in mijn geheugen.

Dat blog schreef ik naar aanleiding van Marijke's (toen nieuwe) blog De Schoonheid Van De Stad Emmen. Dat begon ze uit ergernis over de domheid van de lijstjesmakers die Emmen bestempelden als "de slechtste stad om te wonen".
Juist vandaag vernamen we dat Emmen dat predicaat voor de derde keer op rij van die lui gekregen heeft. Waar die pretentieuze ijdeltuiten hun criteria aan afmeten, kun je aflezen uit hun nr. 1: Amsterdam. Gewoon Randstedelijke arrogantie en wereldvreemheid dus, zoals in: "ik lust geen melk van koeien, ik wil melk van de Albert Heijn!"
Leuk om er een dagje rond te lopen misschien, maar stoorniswekkend om er te wonen.

Eén dezer dagen stond in een lokale weekkrant (in deze contreien vaak "het sufferdje" genoemd) een artikeltje met de kop: "Opa muziek is maandag honderd jaar geworden".
Na al die jaren kwam de man op de foto me vaag bekend voor. De naam onder de foto maakte aan elke twijfel een eind: de dirigent waar mijn moeder het zo vaak over had gehad: meneer (Siebe) Heinsma.

Het artikel meldt: De 100-jarige vertelt dat hij minimaal 30 zangkoren en muziekverenigingen onder zijn hoede heeft gehad. "Een van de hoogtepunten was een radio-optreden van al mijn zangkoren voor een programma van de NCRV in het jaar 1948."
Daarmee is het jaartal onthuld en de lokatie bevestigd van de kleine foto'tjes.
Als hij nu 100 is geworden, is hij dus geboren in 1913, twee jaar later dan mijn moeder. Ook intrigerend is, dat dit artikel is geplaatst op dinsdag 14 mei, de datum van het overlijden van mijn vader in 1944, en de trouwdag van Marijke en mij in 2004.

1948 was het jaar van onze (mijn moeder en ik) verhuizing van Oostwold [gem. Leek] naar Emmen, waar we bij de ouders van mijn moeder gingen wonen. Ze moet dus al vrij snel bij dat koor gegaan zijn.

Ik weet niet wanneer ze daar begon, maar mijn moeder heeft een aantal jaren gewerkt bij de Bendien textielfabriek als bandleidster. Naar de kantine van dat bedrijf ben ik op zondag een aantal jaren meegenomen naar kerkdiensten, nadat ik 's zaterdags in het bedrijfsbadhuis was verschoond door mijn moeder: mijn eerste kennismaking met douches.
Klopt het dat het koor daar ook gerepeteerd heeft, of is mijn geheugen nu te creatief?

Ik heb me suf gezocht naar die kleine foto'tjes, die volgens mij in een fotoalbum van mijn moeder zitten. Ik heb dat album nog steeds niet teruggevonden: te goed opgeborgen vanwege de kwetsbaarheid en het overhoop halen van het halve huis om laminaat te leggen. Gelukkig had ik de foto'tjes al geblogd en dus gescand...

De "oude" NCRV-studio en het koor op twee kleine kiekjes

Wel vond ik, in een stapel losse foto's, een "statiefoto" van het koor met een autobus op de achtergrond. Ik weet niet zeker of deze foto te maken heeft met het NCRV-optreden in 1948.
Dit is duidelijk een vrouwenkoor: de dirigent (Heinsma) en chauffeur zijn de enige mannen.
Mijn moeder staat onder de rode pijl.

Achterop die foto staat een stempel van een fotograaf uit Hilversum.

Bij het koor op de kleine foto zijn ook meerdere mannen aanwezig: gemengd koor? Die foto is te klein en onscherp om mijn moeder er op terug te vinden. Zou mijn moeder liever in een vrouwenkoor gezongen hebben of in een gemengd koor, of heeft ze in twee koren tegelijk gezongen?
Ze was weduwe: deze foto's zijn van 1948 en misschien later, zou ze (na 4 jaar) al voorzichtig gedacht hebben aan een nieuwe relatie?

6 opmerkingen:

Harry Perton zei

De lokaalchauvinisten die Amsterdam tot de aantrekkelijkste stad van Nederland 'onderzochten' vergaten even in hun vooropgezette berekeningetjes mee te nemen dat het ook de crimineelste stad is.

Dwarsbongel zei

@Harry: Ik kreeg die info over de criminaliteitscijfers net een dag te laat binnen voor dit verhaal...

Mirjam Kakelbont zei

Vandaag las ik in de krant dat een andere meneer ook 100 jaar geworden was, dat hij zich al 85 jaar inzet voor het Leger des Heils, en niet van plan is om met die hulp te stoppen.
Wij kunnen zeker nog wat leren van de oudjes :-)
Nostalgische foto's van je moeder!

Anoniem zei

Jij bent toch altijd maar aan het speuren in het verleden. Ik ken dat wel; het is een leuke en interessante bezigheid die je steeds weer op andere sporten zet.
Dat A'dam de fijnste stad is om te wonen trek ik zeer sterk in twijfel. Maar mijn ouders hebben in Emmen gewoond en ik moet eerlijk zeggen dat ik dat toch een duffe stad vond. Het spijt me. Maar ja, iedereen heeft zijn eigen woonomgeving lief.

platoonline zei

Ik heb 12 jaar in Amsterdam gewoond en er 10 jaar gestudeerd en gewerkt. Maar ik heb Amsterdam zien verpauperen tot en met. Ik kom er niet meer graag. Wie Amsterdam nu tot mooiste stad van Nederland bestempelt is OF makkelijk aangelegd of oerdom.
Emmen ken ik niet. Dus daar heb ik geen mening over. Maar voor mij hoeft een stad niet bepaald spannend te zijn. Een rustige gemeente, met zijn eigen tradities, is mij genoeg.

Ik hoop dat je nog een aantal geheimen aan het verleden kan ontrukken. Een spannende zoektocht. Ik zou zo hetzelfde kunnen doen met mijn moeder. Maar dan gaat het om gym en korfbal. Had ik nu maar eerder de juiste vragen gesteld.

Dwarsbongel zei

@Mirjam: Alle foto's van mijn moeder zijn voor mij nostalgisch, we hebben een bijzondere geschiedenis samen, na het veel te jong overlijden van mijn vader...
@Tagrijn: Tja, ik heb meer verleden dan toekomst, mag ik aannemen, en zelfs van het verleden is veel verdwenen in het toenmalige heden...
Ik heb 80% van mijn leven in Emmen doorgebracht, en mijn slechtste perioden had ik in Emmen maar vooral elders...
@Plato: Ik heb vrienden in Amsterdam gehad, ik heb er tentoonstellingen bezocht.
Ik heb elders gewoond. Emmen is niet mijn geboorteplaats, maar wel waar ik ben opgegroeid, met onderbreking, waardoor ik misschien extra gehecht ben geraakt.