160423 - ZOZ - Van orgels en timmerlui

Wie mee wil doen met (of luisteren bij andere deelnemers) ZOZ: Zwijmelen op Zaterdag, vindt de links bij Marja.

We waren donderdag in De Nieuwe Kerk in Amsterdam, voor de tentoonstelling World Press Photo 2016. Dat wil zeggen, ik wou eigenlijk gaan fietsen die dag, omdat het echt mooi weer dreigde te worden, en Marijke wou een dagje naar Amsterdam om gebruik te maken van haar Vrij reizen-dag en haar Museumkaart. Ik zou haar naar de trein brengen, maar op het laatste moment besloot ik mee te gaan.
Het was mijn keuze om naar World Press Photo te gaan, en ook daar kwamen onze Museumkaarten van pas. Er waren, zoals altijd, heel veel goede foto's in velerlei rubrieken, van b.v. "Dagelijks leven" via "Geluk" en "Sport" tot "Nieuws".

Bij het zien van de foto's van brandende puinhopen en vluchtelingen, en dan met name gewonde en dode kinderen in oorlogsgebieden, dacht ik aan die figuren die varkenskopmutsen opzetten en dan iets roepen over "testosteronbommen" en "gelukzoekers die onze cultuur komen verdringen", en die dat dan bekrachtigen met kreten als: "daar moet een piemel in" en andere bewijzen van hun "superieure cultuur"...

Marijke maakte in die kerk nog een foto van het orgel. Dat ontdekte ik pas toen ze die in haar fotoverslag op Facebook had geplaatst.
Dat herinnerde mij er aan, dat ik op een gegeven moment middenin een herhaling van Podium Witteman terechtkwam, waar net een item eindigde met een orgel met een heleboel manualen. Mijn vroegtijdig beëindigde poging om ooit zelf een elektronisch orgel te bouwen, is blijven hangen in een interesse voor projecten van anderen, die wel gelukt zijn. Ik ving nog net op, dat dit orgel speciaal door/voor deze organist gebouwd zou zijn, en een miljoen Euro zou hebben gekost.
Het bleek te gaan om Cameron Carpenter (nl), een excentrieke organist, componist en showman.
Daarbij had ik even een associatie met de violist Nigel Kennedy (nl), die in zijn Punk-outfit de sterren van de hemel speelde als solist bij klassieke orkesten.
Wij lieten o.a. zijn muziek horen bij onze trouwplechtigheid: "Spring" (Lente) uit Vivaldi's "The Four Seasons"; in dit ZOZ-blog alleen een link, in een latere ZOZ met het onderwerp Veurjoar staat er wel een video.

Eh... dat orgel, die organist. Vanuit mijn protestantse opvoeding heb ik nog steeds diep respect overgehouden voor organisten die zo'n groot pijporgel goed weten te bespelen.
Ik heb kerkorgels horen bespelen door mensen met verweerde werkhanden, omdat toch iemand het moest doen en zij enigszins les hadden gehad, maar ook door organisten die het ècht konden, en er bij wijze van spreken, de hemel mee bestormden. En ik heb met een bandrecordertje opnamen gemaakt in een lege kerk van een jeugdclubgenoot die het orgel mocht bespelen in de (lege) kerk, samen met een vriend die dwarsfluit speelde.

Cameron Carpenter is geboren als Taylor Cameron Carpenter op 18 april 1981. Over zijn privéleven, zelfs zijn geboorteplaats, is weinig te vinden op internet. Als organist en componist wordt hij geroemd en verguisd vanwege zijn onorthodoxe interpretaties van het "standaard"-orgelrepertoire.
Carpenter is afgestuurd aan het conservatorium Juilliard School in New York. Hoewel niet religieus, was hij van 2008 tot 2009 "artist-in-residence" van de Middle Collegiate Church in New York. Daar bespeelde hij het elektronische orgel met 4 manualen, dat hij ontworpen had voor het brede scala muziek van die kerk.

Zijn "International Touring Organ" heeft hij zelf ontworpen. Omdat pijporgels moeilijk te vervoeren zijn (hahaha!), was hij genoodzaakt op tournee steeds op andere orgels te spelen. In dit orgel zijn de klanken van meerdere orgels, "van kathedraal tot Wurlitzer", digitaal opgeslagen (samples noemt men dat ook wel). Carpenter vindt, dat hij op deze manier beter "een langdurige relatie kan opbouwen met zijn instrument". Evengoed schijnt hij nog regelmatig concerten te geven op pijporgels.
Op zijn eigen website staat meer over hem en over zijn orgel.
Ik weet niet meer welke muziek er van hem te horen was bij Podium Witteman, maar er is wel het één en ander te vinden op YouTube. Ik begin maar met deze; let op de glitters en op het voetenwerk!
Cameron Carpenter - Revolutionary Etude:

Dan, live in Sofia, Bulgarije in 2015, een stukje Bach op zijn eigen orgel. Let ook even op de Swarowski-kristallen op zijn schoenen.
Cameron Carpenter - Prelude & Fugue in A minor, BWV 543 (J. S. Bach):


Hij speelt ook "Pictures at an Exhibition", dat ik vooral leerde kennen van Emerson, Lake and Palmer.
Blijkbaar heeft hij niets met Vivaldi en de Primavera; daarvan kon ik tenminste niets vinden.

Dan kom ik weer even terug bij de techniek van zijn orgel, die samples. Dat idee is niet nieuw. De techniek om de samples op te slaan is waarschijnlijk van "nu": geheugenchips.

In de Mellotron (nl) werden al in 1963 klanken per toetsaanslag weergegeven vanaf magneetbandjes!
Mellotrons zijn gebruikt in veel "klassieke" songs, o.a. The Beatles - Strawberry Fields Forever, en er hebben veel groepen uit die tijd gebruik van gemaakt.
De ons veel te vroeg ontvallen Brian Jones bespeelde ook de Mellotron bij een van mijn favoriete groepen in de zestiger jaren.
Rolling Stones - She's A Rainbow 1966:


Ook in The Moody Blues - Nights In White Satin speelt de Mellotron een hoofdrol, en dat is een groep die vooral bekend stond door het begruik van de Mellotron. Ik heb nog steeds wroeging dat ik een opname ben kwijtgeraakt van deze song, gezongen door een collega/vriend met begeleiding van een lid van een destijds zeer bekende band uit Zuidoost Drenthe, Black Lake.

Ik sluit af met een groep die nooit het grote publiek heeft bereikt, maar mij wel, en die ook de Mellotron gebruikte.
King Crimson - In The Court Of The Crimson King:


Tja, en er waren nog véél meer! Waar waren al die groepen uitgekomen, als de techniek toen al zo ver geweest was als nu?....