Op deze datum, 30 april, vierden we voorheen Koninginnedag, op de verjaardag van Juliana, de oma van onze huidige koning. Sinds in 1985 Prins Claus daartoe het initiatief nam, is er elk jaar een Koninginne-/Koningsdagconcert.
(Bekijk het eventueel op Uitzending gemist, zolang het er staat.)
Dit jaar vond het plaats in theater De Spiegel in Zwolle, de stad waar ook het Koningsdag-feest werd gevierd.
Het leek zulk slecht weer te worden, dat het Oranjefeest wel eens in het water kon vallen. Wij hebben er daarom onze Koningsdag-maaltijd maar op aangepast.
Blijkbaar heeft het Koninklijk gezelschap de juiste keuze gemaakt op hun navigatiesysteem, want er is ook een buurtschap met dezelfde naam in Gelderland, en zelfs een dorp Zwolle, Louisiana (nl) in de USA. En hoewel koud, viel het weer toch ook nog wel mee; was de navigatie van de buien nou ontregeld, of juist in topvorm? ;)
Het thema van het Koningsdagconcert (dat overigens opgenomen was op 18 april) was de gitaar, een instrument dat in veel muziekstijlen een plaats heeft.
Het begin van de TV-uitzending riep meteen een herinnering bij mij op aan een eerdere ZOZ van 20 augustus 2015. Daarin speelden The Doors de hoofdrol, met Spanish Caravan, dat begint met een gitaarintro in klassieke stijl, gespeeld door Robby Krieger (nl), de gitarist van The Doors die nog steeds actief is.
Door het toonaangevende muziekblad Rollig Stone (nl) is Krieger meermaals aangeduid als één van de beste gitaristen ter wereld.
Nou wordt ergens weliswaar gesteld dat Robby Krieger de song Spanish Caravan geschreven heeft (de meeste Doors-songs worden aan de hele groep toegeschreven), maar ook dat die "intro riff" ontleend is aan "Asturias", een klassiek stuk van de Spaanse componist Isaac Albéniz (nl) (1860 - 1909), oorspronkelijk geschreven voor piano, maar vooral bekend geworden op gitaar en niet alleen door dat "citaat" bij The Doors.
Zó zal "Asturias" dus ongeveer geklonken hebben in de oorspronkelijke bedoeling van de componist, op piano dus. Ik vind het af en toe bijna klinken als gitaarspel.
Luis Fernando Pérez (piano) - Asturias (Isaac Albéniz):
Een andere Spaanse musicus die dit speelde, grootmeester op de klassieke gitaar was Andres Segovia (nl) (1893 - 1987).
Andres Segovia - Asturias (Leyenda) by Albeniz:
Een ander, jonger fenomeen op de klassieke gitaar, John Williams (nl) (1941), speelt het ook, met een andere techniek.
John Williams - Asturias (Leyenda) by Isaac Albeniz:
Vervolgens vond ik een versie gespeeld op Marimba (nl) door de Deen Kai Stensgaard. Het is zijn eigen arrangement; hij is ook componist.
Kai Stensgaard (marimba) - Asturias Leyenda by I. Albeniz:
Kai Stensgaard is mede-uitvinder van een nieuw percussie-instrument de Aluphone.
Op de Percussive Arts Society International Convention van 2014 werd het instrument getoond, en zien we hoe Kai een muzikaal feestje heeft op dit instrument met een andere, veelgeroemde percusionist.
Evelyn Glennie & Kai Stensgaard - Jam at PASIC14:
Het klinkt bizar, maar deze virtuoze Schotse percussioniste, Evelyn Glennie (nl) is verregaand doof sinds haar twaalfde, nadat vanaf haar achtste jaar haar gehoor begon af te nemen! Ze treed soms op op blote voeten; ze zegt dat ze het geluid "hoort" met andere delen van haar lichaam. Ondanks die beperking, heeft ze veel erkenning gekregen, tot aan de titel "Dame" toe.
Tijdens het Koningsdagconcert trad ook een nationale gitaarheld met internationale allure op: Jan Akkerman (en). Hij is, denk ik, heel belangrijk geweest voor de ontwikkelingen in populair muzikaal Nederland, gezien de groepen waarin hij heeft gespeeld en de lat hoog heeft gelegd.
Ook over de grenzen werd zijn talent erkend: de lezers van het Engelse blad "Melody Maker" riepen hem in 1973 uit tot beste gitarist ter wereld.
Eén, weliswaar vaag, beeld raak ik niet kwijt. Ergens in diezelfde tijd was er een grote TV-show, gepresenteerd door Willem Duys. Die kondigde Jan Akkerman aan. Of Jan toen nog gespeeld heeft, en geïrriteerd was over het gekakel in de zaal, of al teveel geïrriteerd door het gekakel van Willem Duys, weet ik niet meer, maar Jan keerde zich om en verdween in de coulissen. Ik begreep hem op dat moment helemaal, weet ik nog wel.
Om een beetje in de klassieke gitaar-sfeer te blijven heb ik hier nog een jamsessie van Jan Akkerman met de fameuze flamenco-gitarist Paco de Lucia (nl) uit "de seventies". Ze hadden elkaar pas voor het eerst ontmoet en spraken elkaars taal niet, dus ging het in gebroken Engels.
Het is geen "Asturia", maar Paco de Lucia is flamenco-gitarist, de stijl waarin Robby Krieger speelde in Spanish Caravan.
Jan Akkerman and Paco de Lucia - Live 70's Jam:
In mijn oude blog is de eerste link "dood", hier een nieuwe naar naar de studioversie: The Doors - Spanish Caravan
Dat Robby Krieger nog steeds onverstoorbaar een lekker stuk gitaar kon spelen in 2012, ondanks het geraaskal er omheen, kun je horen in deze clip: THE DOORS "Spanish Caravan" LIVE - 9/29/2012 [Master Guitar Class w/ Robbie Krieger!] met op keyboards Doors-maat Ray Manzarek (nl) (1939 - 2013)
Overigens vond ik nog een wetenswaardigheid omtrent Jim Morisson, destijds de zanger van The Doors. Zijn vader was "rear admiral" ("schout bij nacht") bij de US-Navy, en had in die hoedanigheid mede-verantwoordelijkheid voor de escalatie van het incident in de Golf van Tonkin (nl), waardoor Amerika in de Viëtnam-oorlog belande. Drie jaar later was zijn zoon Jim een voorloper in de protesten tegen de Viëtnam-oorlog...
10 opmerkingen:
Ik heb weer heel veel van je geleerd. Dank je wel. Ik kijk uit naar je lijstje en wens je een heerlijk weekend met wat zon.
Weer heel veel informatie. Het lijkt wel op die hutspot die je gemaakt hebt. Dit weekend gaan wij graag in met Jan Akkerman and Paco de Lucia. Wel de laatste, maar die sprak ons het meeste aan.
Ik proef de wortelenstamp:-)
Lieve groetjes, Ria
Wat weer een complete en indrukwekkende blog-zwijmelbijdrage.
De gitaar is, voor mij een instrument waar ik het minst mee heb van alle instrumenten. Dat zegt natuurlijk (gelukkig maar ook) niets over de kwaliteit van degenen die het bespelen. Je hebt weer een prachtige verzameling samengesteld.
Sommige muzikanten zijn met recht virtuoos te noemen!
Wat het zwijmelen betreft ben jij de virtuoos in onze groep ;-)
Fijn weekend
Geweldig: Vooral die pianist. Met mijn ogen dicht is het beginstuk inderdaad precies een gitaar.
Wens je een zonnige zondag. Ga morgen nogmaals luisteren. Heel mooi.
Ah, Paco de Lucia, heerlijk. Ik ben weer blij ! Zalige zwijmel, Dwarsbongel.
Met je ogen dicht klinkt het inderdaad als een gitaar. Wat een mooie bijdrage weer deze week. Ik heb genoten.
Liefs Frederique
Al giet het pijpenstelen, zodra ik Segovia hoor, gaat de zon schijnen. Bedankt!
Mooi... ik hoorde eerst het stuk op de piano, ik herkende het, maar wist dat het anders was. Gitaar dus. En ja, The Doors, daar ken ik het natuurlijk van.
De xylofoon vind ik altijd een boeiend instrument.
Het heeft voor mij een lagere-school-blokfluitles-uitvoering gehalte, maar eigenlijk klinkt het heel mooi en is het volgens mij best moeilijk om te bespelen.
Geïnspireerd door deze post beluisterde ik weer eens mijn oude pianoleraar van wie ik geweldige lessen heb mogen ontvangen. Harry Vooren had les gehad van Alicia de Larrocha en speelde prachtig muziek van Spaanse componisten. Hier is hij in El Puerto (Iberia) van dezelfde Albeniz: https://www.youtube.com/watch?v=vfy6HVetb40&fmt=18
Nog een stukje Albeniz: https://www.youtube.com/watch?v=qiZi85waZG8
Harry was een bijzonder mens en ik ben blij dat ik 'm mee heb mogen maken. In 1964 zat-ie in een film van Kees Brusse: https://youtu.be/UM8wRawJx4Y?t=50m40s
Off-topic maar volgens mij wel passend bij je blogpost.
Een reactie posten