Terwijl gisteravond de maan door de bomen scheen, en in veel gezinnen pakjesavond werd gevierd, al of niet met Zwarte Piet, kwamen wij thuis van een crematie.
Weer iemand van de ons voorgaande generatie. De weduwe van de jongste broer van mijn vader. Na een traumatische jeugd in een "stiefgezin" (overleed haar moeder bij haar geboorte?), vond zij de gemiste liefde bij mijn oom.
Ze waren zeer ongewenst kinderloos. Als kind heb ik wel eens bij hen gelogeerd. Als lid van de Nationale Reserve, zo kort na WOII, had mijn oom een plunjezak en een Lee Enfield geweer in de kast staan, om direct te kunnen bijspringen in de landsverdediging.
De oudste twee van de vier broers (mijn vader was de oudste) waren gemobiliseerd geweest bij het uitbreken van de WO II. Deze oom was in 1940 pas 17. In de bewaard gebleven correspondentie van mijn vader (tijdens zijn diensttijd, ca. 1935-1937) wordt deze oom wel eens duidelijk afgeschilderd als "de jongste". In november 1936 heeft mijn oom blijkbaar gevraagd naar het eten. Mijn vader stuurde een menulijstje van een hele week.
Mijn oom overleed in maart 1993 als gevolg van botkanker. Mijn tante zou op zijn sterfbed aan hem hebben beloofd, dat ze goed voor zichzelf zou zorgen en opkomen. Ze heeft hem dus 23 1/2 jaar overleefd, en blijkbaar zelfs een koninklijke onderscheiding hebben verdiend.
Tante verbleef in een verzorgingshuis, bijna doof en blind. Haar overlijden kwam toch nog onverwacht. Haar afscheid was in intieme kring: de eerste rij stoelen was voldoende.
Haar enige overgebleven schoonzus, die vorige zondag nog met haar naar de kerkdienst was geweest in het verzorgingshuis. En alle nog levende, drie neven en drie nichten, kinderen van de broers van haar man, waarvan drie met partners. En de buren die het haar mogelijk hebben gemaakt zo lang mogelijk in haar eigen huis te blijven wonen: vrouw, man en dochter.
Het afscheid werd geleid door mijn nicht die op latere leeftijd dominee werd, aangevuld door haar broer, die tante's vertrouwenspersoon was.
Volgens sommige inzichten zullen ze nu weer samenkomen, haar liefste wens! Haar verstrooide as zal zich vermengen met dat van mijn oom, op hetzelfde veld, denk ik.
Uit de foto's die ik gisteravond na thuiskomst nam van de maan, koos ik deze. Ze waren allemaal mislukt, maar deze symboliseert voor mij hoe mijn oom mijn tante "thuis" verwelkomt...
3 opmerkingen:
Gecondoleerd, Gauke. Dat heb je mooi beschreven.
Ze had graag vijf zonen willen hebben. Vijf krachtige stoere mannen. Ze heeft ze niet gekregen, maar in haar verbeelding bestonden ze wel degelijk. Heel duidelijk zag zij hoe ze elke dag deel uitmaakten van haar leven.
Goh wat heb je dat mooi beschreven, een mooie ode aan je tante!
Gecondoleerd!
Een reactie posten