Als je met dat gedachtengoed bent opgevoed, blijft er altijd iets van die sfeer hangen. Net als dat met andere opvoedingen het geval is, maar dan anders. Het maakt verschil of je opgevoed bent met de gedachte dat je je behoorlijk gedragen moet tegenover andere mensen, dat lijkt me bij de meeste bevolkingsgroepen vrij gangbaar.
Als je bent opgevoed met de gedachte dat er altijd en overal, licht of donker, in een ommuurde ruimte of in een bos, of op een open vlakte waar nergens leven te bespeuren is, een onzichtbare en ontastbare hogere macht op je loert of je je wel gedraagt volgens regels die in heel oude geschriften zouden zijn opgetekend door of namens die hogere macht, en als je buiten die lijntjes stapt, dat je dan na je dood eeuwig zult branden in een hels vuur, voelt dat toch best een beetje minder gemakkelijk.
Om die ellende na je dood te vermijden, en te belanden in een toestand van eeuwige gelukzaligheid, ligt de lat nogal hoog.
Ook is in die oude geschriften duidelijk omschreven hoe de aarde zou zijn ontstaan, en hoe we de wereld om ons heen moeten interpreteren. Zowel de weersomstandigheden, de fysieke omgeving, het gedrag van onszelf en de mensen om ons heen, als het gewoel der volkeren op aarde.
Ik heb geen theologie gestudeerd, maar wel stevig mijn best gedaan op het schrijven en bespreken van inleidingen voor onze gereformeerde jeugdverenigingen, en uiteraard is "de tale Kanaäns" diep ingesleten door het driemaal daags Bijbellezen aan tafel, de kerkdiensten en de catechisatie.
Er is groepsgewijs verschil in de interpretatie van die oude geschriften. De interpretatie verandert bij de meeste groepen ook met het verloop van de tijd, of misschien beter gezegd: met het toenemen van de algemene kennis die de wetenschap ons verschaft.
Waar men ooit dacht dat de zon om de aarde draaide, heeft men nu algemeen het inzicht dat het andersom is, mede door toedoen van steeds verder ontwikkelde techniek en wetenschap die hand in hand gaan.
Mijn weg door het leven leidde mij langs twijfels over de oprechtheid van de strenge lijn van opvoeders, leraren en geestelijken. Langs kennis die mij toeviel, en in strijd was met de oude geschriften en de uitleg van de opvoeders, leraren en geestelijken. Kennis die ook aannemelijker was dan die uitleg.
Kortom: de cocon waarin ik was opgevoed en opgegroeid werd steeds doorzichtiger, mijn gedachtenwereld vrijer en groter. Uiteindelijk kijk je van buitenaf naar de cocon waar je uit gekomen bent.
Je ziet dan dat de oude geschriften geschreven zijn in hun tijd, met de kennis van toen, met de denkwereld van toen. Tijd had een heel andere betekenis, net als andere maatschappelijke aspecten. Informatieoverdracht was oraal, en hoe nauwkeurig? Hoe interpreteer je een spectaculaire onweersbui als je die alleen kunt waarnemen, zonder de meteorologisch en natuurkundige kennis van nu?
Daar moet dan wel een hogere macht de hand in hebben, als je iets niet begrijpt, en vanuit die gedachte wordt een verklaring gezocht.
Zo zijn er in de oudheid veel verklaringen en verhalen ontstaan en in die oude geschriften terechtgekomen. Er zijn mensen die de kennis van toen een groter gehalte aan waarheid toedichten dan aan de hedendaagse wetenschap.
Het heeft mij ertoe gebracht het christelijke gedachtengoed achter mij te laten, mij er van te bevrijden zogezegd. Een oom, lid van de kerkeraad, zei dat het een groot verdriet voor mijn moeder zou zijn. Hij wist dat ik gelijk had toen ik antwoordde dat mijn moeder veel erger zou vinden als ik net zou doen alsof ik nog geloofde: voor haar was een hypocriet net zo erg als de in haar ogen vreselijke kwalificatie: Farizeeër!
Zoals: dat een stokoude man in een lange jurk, met een hoge muts, op een paard over de schuine daken rijdt, zelfs als die besneeuwd zijn. Zijn knecht pleurt cadeautjes door de schoorsteen (die er tegenwoordig vaak niet eens meer is), en die landen fris en fruitig in een kinderschoen.
Als je de feiten eenmaal weet, kun je niet terug. Dat gaat niet van de ene dag op de andere, maar is uiteindelijk wel definitief. Dan heb je ontdekt dat je geest manipuleerbaar is, en flexibel in het accepteren van merkwaardige verhalen.
Liep ik al een paar dagen rond met deze gedachten, kwam ik vanmorgen de katalysator tegen om deze gedachten te formuleren en vast te leggen: een knipsel uit de Trouw van 6 jaar geleden, als herinnering gedeeld door mijn "domineef" Klaas op Facebook:
5 opmerkingen:
in je titel staat 201203, is dat de datum van je omvorming? Ik vind het een mooi verhaal over het verlaten van je christelijk geloof dat je veel belemmeringen opleverde. Je zet daar tegenover de wetenschap. En ik ben bang dat je daardoor zal worden teleurgesteld. Als Einstein na een poging wetenschappelijk te bwijzen dat het gras zwart is, dus na die mislukking, dan staat hij voor de raag: welke hypothese ga ik nu onderzoeken? Het gras is oranje of het gras is rood. Zou hij zonder levensvertuiging, zonder religie door het leven gaan, dat zou hij een muntje opgooien wat hij hij het eerst gaat onderzoeken.
Maar dat doet Einstein niet, hij is gelovig en laat zich leiden door zijn geloof welke hypothese hij het eerst onderzoekt.
Let wel, ik bekritiseer niet dat je het christelijke geloof hebt verlaten, maar vraag je jezelf af te vragen welk geloof je nu aanhangt
@Jan Krosenbrink: Zal ik je reactie maar zien als een vriendelijke poging om me te laten inzien dat het christelijke geloof beter is dan "de wetenschap", en dat wetenschap ook maar een geloof is? Want je zegt: "vraag je jezelf af te vragen welk geloof je nu aanhangt".
Dat is dan een punt dat je gemist hebt, want wat is eigenlijk geloof of geloven? Iets geloven betekent: dat je iets aanneemt omdat het je ooit is verteld of nog steeds verteld wordt, met name iets dat op geen enkele rationele (!) manier aantoonbaar is of aannemelijk wordt gemaakt. Hoe vaak iets wordt verteld is geen criterium of het klopt of niet, wel lijkt het geloofwaardiger naarmate je het vaker hoort, en uit meerdere monden, maar als iets geloofwaardig lijkt wil dat nog niet zeggen dat het ook waar is; desondanks kun je wel geloven dat het waar is.
Ten onrechte wordt door critici vaak gesteld dat wetenschap "ook niet klopt, omdat wetenschappers het oneens zijn", of omdat voortschrijdende kennis oude kennis "onwaar" maakt. Wetenschap is een zoektocht naar (uitbreiding van) kennis, en net als ontdekkingsreizigers kiezen wetenschappers wel eens verschillende routes, en de stand van de wetenschap is altijd een momentopname. Elke stap in de ontwikkeling van de wetenschappelijke kennis bouwt voort op de reeds aanwezige kennis. Dat maakt een eerdere stap niet ongeldig, maar is een verbetering, een vermeerdering van kennis.
En elke volgende stap is pas geldig als het resultaat van onderzoek aantoonbaar steeds hetzelfde resultaat oplevert.
Vervolgens loop je aan tegen een onderscheid tussen verschillende takken van wetenschap, waarbij in de exacte wetenschappen gemakkelijker "harde" conclusies kunnen worden getrokken: kun je iets waarnemen en meten? Is het resultaat steeds hetzelfde, ook op verschillende momenten, in verschillende settings, door verschillende teams gemeten?
Bij menswetenschappen en filosofie is dat minder eenduidig, en ook vaak cultuurafhankelijk.
Theologie is een onderdeel van de filosofie, en dat kun je mijns inziens splitsen in twee delen. Het ene deel houdt zich bezig met, laten we zeggen inventarisatie wat er bestaat aan religieuze geschriften, met name uit de oudheid, en hoe de daarin beschreven gedachten en omstandigheden met elkaar overeenkomen of juist verschillen. Dat zou je ook een wetenschappelijke inventarisatie van historische denkwerelden kunnen noemen.
Het andere deel houdt zich bezig met de gedragingen en invloeden van "hogere machten" enzo, een wereld die zich afspeelt buiten onze concrete waarnemingsmogelijkheden, uitgaande van oude geschriften uit de tijd toen wetenschap bestond uit de verklaringen door "wijze mannen" van destijds onbegrepen verschijnselen, die waargenomen werden zonder hulpmiddelen en geavanceerde kennis.
Je vergelijking met Einsteins mislukte poging om te bewijzen dat gras zwart is gaat nogal mank. Over Einsteins onderzoek of gras zwart is heb ik niets kunnen vinden (overigens kun je via Google diverse aanbieders van verschillende soorten zwart gras vinden), maar bij wetenschappelijk onderzoek is vrijwel nooit sprake van een mislukking: als een degelijk onderzoek aantoont dat je hypothese niet klopt heb je een bewijs gevonden dat je op dat pad niet verder hoeft te zoeken. Dat kun je vergelijken met het stellen van een diagnose bij een patiënt met onduidelijke klachten: de arts gaat dan onderzoeken doen om oorzaken uit te sluiten.
En nee, ik moet je teleurstellen: de enige wetenschappen die mij teleurgesteld hebben sinds ik 60 jaar geleden begon aan mijn eerste baantje bij een Universitair Natuurkundig Laboratorium, liggen buiten de exacte wetenschappen.
@Jan Krosenbrink: nog even een aanvulling opgezocht over het gelovig zijn van Einstein. Een citaat uit een door hem zelf geschreven brief die geveild werd:
https://www.trouw.nl/nieuws/einstein-in-brief-op-veiling-geloof-is-simpel-bijgeloof~bb832cee/
Geloof in een God is volgens de Duitse natuurkundige ’kinderlijk bijgeloof’, aldus veilinghuis Bloomsbury dat de brief deze week in Londen te koop aanbiedt. „Het woord Gods is voor mij niets meer dan een expressie en het product van menselijke zwakheid. De Bijbel is een verzamelwerk van legendes die achtenswaardig zijn maar ook primitief en kinderachtig.”
Nu schrikt men in christelijke kringen er niet voor terug om de geschiedenis omtrent beroemde critici naar eigen inzichten aan te passen. Zo wordt bijvoorbeeld beweerd dat Charles Darwin zich op zijn sterfbed bekeerd zou hebben tot het christendom en zijn evolutietheorie hebben herroepen. Er is uitgebreid aangetoond dat dit een verzinsel is. Ook Voltaire en andere grootheden zijn ten offer gevallen aan dergelijke geschiedvervalsing, maar de onjuiste verhalen blijven in bepaalde kringen blijkbaar ten eeuwigen dage rondzingen.
ik ben blij dat je mijn reaktie kunt opvatten als vriendelijke poging om... zo was het ook bedoeld.
Je invulling dat ik het christelijk gloof boven de wetenschap stel, is van jou. Ik stelde dat de wetenschap ook niet zonder geloof kan, en dat hoeft niet het christelijk geloof te zijn.
Zelf ben ik christelijk geloveig geweest, toen ruim vijftig jaar niet en nu ben ik sociaal humanist, dat is ook een soort religie, weliswaar zonder god buiten de mens zelf en met een hoge waardering voor de ratio. Een levensovertuiging die bovendien vindt dat het -in Nederland- wijdverbreide geloof van het liberaal humanisme een kleine aanpassing nodig heeft.
Woori Casino Bonus Code | Free $20 No Deposit Bonus
woori casino promo code $20 No william hill Deposit Bonus. Wagering requirements : $20. Wagering カジノ シークレット requirements : $20. Wagering time limit : 24 hours. Payout time : 우리카지노 1 hour.
Een reactie posten