180224 - ZOZ - Van taal en perspectief

Wie mee wil doen met (of luisteren/kijken/lezen bij andere deelnemers) ZOZ: Zwijmelen op Zaterdag, vindt de links bij Trees.
Afleveringen t/m ZOZ260 vind je bij Marja.

Taal is een "gereedschap" om de wereld om je heen en verder, en je gevoelens te beschrijven. In je vaderland wordt je moedertaal gesproken, heb je geleerd. Een Molukse zwager (helaas overleden), een echte filosoof, sprak liever van gevoelstaal: de taal waarin je het nauwkeurigst kunt uitdrukken wat je bedoelt. Dat hoeft niet de taal te zijn waarmee je bent opgevoed of opgeleid.

Onze burgemeester is geboren in Breda en opgegroeid in Den Haag en Zwolle. Hij heeft Nederlands gestudeerd in Groningen, werkte voor onderwijsinstanties, kwam in bestuursfuncties terecht, en werd vervolgens burgemeester. Dat hij nog steeds belangstelling heeft voor taal, blijkt bijvoorbeeld uit zijn wekelijkse column. De eerste keer dat ik vrij trouw een column of blog van een politicus of bestuurder lees.
Hij is ook sportliefhebber, actief en passief - hij heeft vast al voorpret over de huldiging van Kjeld Nuis, met tweemaal Olympisch Goud!
Ik citeer uit zijn laatste column, over zijn bezoek aan FC Emmen:

We zijn met een heel gezelschap gasten. Het zijn vooral deelnemers aan het ‘Praatcafé Anderstaligen’. Ze komen uit alle hoeken van de wereld. Met enthousiaste vrijwilligers leren ze beter Nederlands. Bij een werkbezoek nodig ik ze uit voor een avondje ‘Oude Meerdijk’. Voetbal verbindt. En het geeft ook weer mooie kansen op een extra taalles.

Ineens zien we op de tribune aan de overkant een groot spandoek ontrollen. Wat zal er op staan? Ongetwijfeld iets met ‘FC Emmen’. Maar dan lees ik de hele tekst: “Hier kom ik weg”. In heel grote letters. Typisch ‘Noorderlands’. Zoals een bekende taalkundige grapte: “aan mij kan je niet horen waar ik weg kom”. De tekst is van Drent Lohues zelf. “Hier kom ik weg, hier stiet ons huus, bliekbar kom ik daor altied weer terecht”. Ik maak een fotootje en zet hem op twitter. Lohues reageert haast meteen: “haha, te gek!”. Dat vinden veel meer mensen, want in het weekend hebben bijna 300 mensen de foto ‘gedeeld’.

Veel mensen zullen de neiging hebben tot corrigeren: "'Hier kom ik weg' is geen Nederlands, het moet zijn: 'Hier kom ik vandaan!'" Nou, ik kom helemaal niet van Daan, en het is inderdaad "Typisch Noorderlands"! Of, zoals Daniël Lohues het formuleert in dit lied:

Jij woont hier ver vandaan, zeggen ze elders in het land
Dan zeg ik, insgelijks, u ook, a'j 't zien van dizze kant.

Een kwestie van perspectief, kun je zeggen.

Eric van Oosterhout is sinds 15 maart 2017 onze burgemeester. Ik heb ooit al eens informeel met hem staan praten in zijn vorige functie als burgemeester van Aa en Hunze. Dat was bij een culturele avond in Het Kleine Kerkje in Gieterveen, waar o.a. een vriendin van ons haar gedichten voordroeg.
Deze hele column, met de titel Hier kom ik weg is te lezen op de site van de Gemeente Emmen. Van Oosterhout bespreekt daarin op een luchtige manier, kort gezegd, verbanden tussen taal, afkomst en identiteit. Hij noemt daarbij ook de verrassende uitkomsten die een eenvoudige DNA-test met wat wangslijm kan geven over je geografische roots.

Oké, de heerlijke live-video die ik in gedachten had, Daniël Lohues & Ilse de Lange - Hier kom ik weg, had Corry op haar oude blog al eens geplaatst. Daarom kies ik voor een clip met foto's uit het "Noorderland".

Daniël Lohues - Hier kom ik weg (Groningen Drenthe Friesland):


Mijn idee is, dat je afkomst, opvoeding en opleiding je een taal meegeven, en een perspectief hoe je tegen alles aankijkt. Zowel talen als perspectief kun je bijleren. Maar met de term perspectief kun je veel kanten op: je positie ten opzichte van de horizon, lijnperspectief bij het schilderen of (technisch-)tekenen (dat was mijn kennismaking met het begrip), of het vertelperspectief, en dat laatste is met taal verbonden. Daarin kun je een onbestaanbaar perspectief kiezen, zoals Sinterklaas, die "in donkere nachten met zijn paard over de daken rijdt".

Het cognitief perspectief is "de keuze van een standpunt van waaruit ervaring begrepen en gemeten wordt".

"Het kiezen voor een perspectief houdt de keuze voor een waardesysteem in, en een daarbij horend geloofssysteem. [...] Kijken we vanuit een menselijk perspectief, dan gaat het om een meer maatschappelijk waardesysteem en de bijbehorende overtuigingen."

Dat was een lange "brug" naar mijn volgende videoclip met bijbehorend verhaal. Bij een Facebook-vriendin vond ik onlangs een bijzondere uitvoering van een bekende song: Leonard Cohen's "Hallelujah". Twee redenen waarom ik dit zelf waarschijnlijk nooit gevonden zou hebben: het komt uit de TV-talentenjacht "The Voice", en ook nog uit Frankrijk.
Mennel Ibtissem (22) studeert voor lerares Engels, woont in Besançon, heeft een Syrisch-Turkse vader en haar moeder is Marokkaans-Algerijns. Ze zingt die beroemde Cohen-klasssieker in het Engels en Arabisch!

Mennel Ibtissem - Hallelujah (Leonard Cohen) | The Voice France 2018:


Deze video beperkte zich tot de song; er is ook een clip met het hele stuk show vanaf haar entree tot en met de keuze van haar coach: THE VOICE 2018 Mennel chante Hallelujah de Léonard Cohen version longue.

De jury was laaiend enthousiast, maar daarna kwamen de problemen. Allereerst barstte er op "sociale" media een riool open vanwege haar hoofddoek.
Vervolgens werden een paar tweets uit 2016 van haar opgeduikeld, waarin ze, op basis van emoties en complottheoriën, "onhandige" opmerkingen had gemaakt. Zoals zich afvragen, na de aanslag in Nice met een vrachtwagen of een echte terrorist wel zijn identiteitsbewijs bij zich zou hebben. En na de gruwelijke moord op een Franse priester, opgeëist door IS, waarvoor de inlichtingendiensten getipt waren, maar niets gedaan werd om het te voorkomen, noemde ze de regering "de echte terroristen".

Dat kun je je als moslima niet veroorloven. De tsunami van bagger en haatmails uit het internet-riool was onvoorstelbaar. Alle andere onuitroeibare, onbestrafte complottheoriën ten spijt, zoals de veronderstelde opzet van de Amerikaaanse regering bij de aanval op de Twin Towers, waren haar excuses "zaad op rotsige bodem" of "paarlen voor de zwijnen", en gaf ze haar deelname aan "The Voice" op 9 februari op. Een vertrek bevestigd door het productiebedrijf ITV, dat nu hoofdpijn heeft hoe het met de show verder moet, want er zouden nog twee afleveringen opgenomen zijn en ze had zich gekwalificeerd voor extra live-uitzendingen.

Dat Mennel zich terugtrok en waarom, melde ik mijn Facebook-vriendin, en zo te zien heeft zij het item verwijderd. Ze is ook Moslima. Daarom noem ik haar naam hier niet, want ook hier, in ons land, ons taalgebied, wonen idioten.

Bij Mennel las ik: "Na 2 intense weken, met bergen van steunbetuigingen ben ik weer klaar om mijn activiteiten te hervatten". Ze is nu bezig haar eerste album op te nemen.
Hulde voor zo'n sterke jonge vrouw!

180217 - ZOZ - Van jaren trainen en momenten

Wie mee wil doen met (of luisteren/kijken/lezen bij andere deelnemers) ZOZ: Zwijmelen op Zaterdag, vindt de links bij Trees.
Afleveringen t/m ZOZ260 vind je bij Marja.

Ik weet dat veel mensen volstrekt allergisch zijn voor sport, vooral voor grote sportevenementen die de gemoederen bezig houden in de media. En dat ze balen van de mensen die daar enthousiast over zijn en "alles" willen zien en volgen.
Tja, iedereen heeft recht op z'n eigen afwijking… Niet dat ik zelf zo'n grote sporter (geweest) ben, en zeker geen wedstrijdsporter, maar ik kijk wel met trots terug op sommige sportieve prestaties: het fietsen van lange afstanden en tegen "bergen" op fietsen in Zuid-Limburg. Voor schaatsen had ik te zwakke enkels.
Ik heb me nu laten inspireren door de Nederlandse winnaars van Gouden Olympische medailles bij het schaatsen tot nu toe. Eén daarvan is zelfs een plaatsgenoot!

Na het publiceren van deze ZOZ zijn er nog een aantal wedstrijden te gaan, maar ik ga uit van de gouden medailles die tot nu toe door Nederlanders gewonnen zijn.
Niet alle sporters zijn ook actief in de muziek, dus ik kies voor namen gelijk aan die van onze sporters, of die daar veel op lijken. Als uitvoerende of als onderwerp.

za	10-02-2018	3000 m vr	Carlijn Achtereekte
zo	11-02-2018	5000 m m	Sven Kramer
ma	12-02-2018	1500 m vr	Ireen Wüst
di	13-02-2018	1500 m m	Kjeld Nuis
wo	14-02-2018	1000 m vr	Jorien ter Mors
vr	16-02-2018	5000 m vr	Esmée Visser

Bij Carlijn dacht ik meteen aan eeen song van Carlene Carter (nl), een telg uit de roemruchte Carter family, samen met Dave Edmunds, maar die had ik al twee keer geplaatst in ZOZ 131 en ZOZ 232: Carlene Carter and Dave Edmunds - Baby Ride Easy, maar omdat het bij zo'n race op alle kleine details aankomt, vind ik deze wel toepasselijk.

Carlene Carter - Every Little Thing:


Sven Kramer zal, door het mislukken van zijn 10 km, met gemengde gevoelens terugkijken op deze spelen, maar hij heeft wel goud op de 5 km! Daarom de Nederlandse band Sven Hammond, met een cover van de wereldberoemde Nederlandse top-DJ, Armin van Buuren (nl) met een passende titel: Armin van Buuren feat. Trevor Guthrie - This Is What It Feels Like.

Sven Hammond - This is what it feels like:


Voor Ireen Wüst dacht ik even aan de klassieker Goodnight Irene, waarvan de eerste opname is van Lead belly (nl): Lead Belly Sings "Goodnight Irene". Maar dat vond ik toch een tempootje te laag voor wervelwind Ireen.
Ik vond een passender geluid, maar geen relevante informatie over de band.

Neptune's Buffalo - Hurricane Irene:


Vanaf het begin heb ik me afgevraagd of Kjeld Nuis is vernoemd naar de helft van het Deense jongensduo Jan & Kjeld (de). De "oudere jongeren" onder ons kennen ze vast wel van hun hit van eind 50-er/begin 60-er jaren: Jan & Kjeld - Banjo Boy, maar ik kies voor een titel die ik beter vin passen bij de manier waarop "onze" Kjeld zich over het ijs beweegt. Degene die de clip op YouTube geplaatst heeft, heeft blijkbaar geen moeite gedaan om de (zeer beperkte) tekst op te zoeken...
Het is een nummer van een Amerikaans kwintet van blanke muzikanten die als eersten jazzmuziek opnamen in 1917, de Original Dixieland Jass Band (nl), maar daar speelde geen Kjeld in: Nick LaRocca and The Original Dixieland Jazz Band - Tiger Rag. Kjeld Nuis deed overigens langer over zijn 1500 meter (1:44:01) dan Jan & Kjeld over dit lied (1:11)!

Jan & Kjeld - Where's the tiger:


Jorien ter Mors zingt zelf een stukje mee op YouTube in een commercial voor een online drogisterij, maar ik raak meer aan het zwijmelen van haar schaatsen: Jan Wolters en schaatster Jorien ter Mors - Koopjesdrogisterijsong, daarom komt hier een Aziatisch klinkende versie van haar naam.
Jolene (nl) is geschreven door Dolly Parton (nl) en is een van haar grootste hits. In deze versie zingt ze het samen met de a-capellagroep Pentatonix (nl).

Pentatonix & Dolly Parton - Jolene:


De vrijdag bracht een grote verrassing: de jonge Olympische debutant Esmée Visser versloeg de absolute favoriet op de 5 km voor vrouwen, de sympathieke tweevoudig Olympisch kampioen Martina Sáblíková!
"Ik heb hier geen woorden voor" en "Ik heb lekker geschaatst!", zei Esmée...

De winnende finaliste van The Voice Kids van 2016 is dus ook jong, heet ook Esmée (Schreurs) en houdt ook van sport.
Ze won met een titel die ik er hier helemaal bij vind passen: A Moment Like This, die was geschreven als eerste single voor de winnaar van het eerste seizoen van American Idol: dat werd Kelly Clarkson (nl).

Esmée – A Moment Like This | The Voice Kids 2016:


Nou ja, wie weet welke medailles er nog bij komen voor Nederland, de Olympische Winterspelen 2018 zijn nog niet afgelopen...

180210 - ZOZ - Van zwarte magie en groene boom

Wie mee wil doen met (of luisteren/kijken/lezen bij andere deelnemers) ZOZ: Zwijmelen op Zaterdag, vindt de links bij Trees.
Afleveringen t/m ZOZ260 vind je bij Marja.

Mijn rondje begint deze keer met de titel: "Black Magic Woman". Veel mensen kennen dit nummer van Santana ( nl), de band die genoemd is naar Carlos Santana (nl). Santana heeft een eigen stijl ontwikkeld, die een mengsel is van rock, jazz, blues, Latijns-Amerikaanse en Afrikaanse invloeden.
De zang op de hitversie van Santana is van Gregg Rolie, die o.a. ook bekend is als (mede-)oprichter van de band Journey (nl).

Santana - Black Magic Woman, 1970, Tanglewood:


De song Black Magic Woman is niet geschreven door Santana, maar door Peter Green (nl). Peter Green is de oprichter van Fleetwood Mac (nl).

Peter Green was de opvolger van Eric Clapton (nl) als gitarist bij John Mayall & the Bluesbreakers (nl), de bakermat van heel veel Britse muzikale talenten, maar besloot zijn eigen band op te richten, die hij noemde naar de drummer en de bassist van Mayal, die met hem meegingen: Mick Fleetwood (nl), drums, en John Mc Vie (nl), bass.

Fleetwood Mac had in de beginperiode als bijzonderheid, dat er drie gitaristen waren, die hun rol afwisselden: Peter Green, Jeremy Spencer (nl), en Danny Kirwan (nl).

Met alledrie ging er later iets mis, waarbij misschien weer geldt dat genialiteit en gekte dicht bijelkaar liggen: Peter Green, geboren als Peter Allen Greenbaum, kreeg psychische problemen. Jeremy Spencer ging tijdens aan Amerikaanse tournee "even een tijdschrift kopen", maar kwam niet terug: hij bleek zich aangesloten te hebben bij de sekte Children of God (nl). Danny Kirwan vervreemde zich van de andere bandleden, en flipte volledig tijdens een ruzie vlak voor een optreden en werd uiteindelijk ontslagen.

Ik vond een lange versie van Black Magic Woman door Peter Green met Fleetwood Mac, Peter Green`s Fleetwood Mac - Black magic woman 1968, maar ik plaats hier de (veel kortere) "radio-versie".

Fleetwood Mac - Black Magic Woman:


Als ik één nummer zou moeten kiezen uit de beginperiode van Fleetwood Mac, dan werd dat het instrumentale Albatross (nl), maar dat is al twee keer "gezwijmeld", door Robbert (ZOZ 053) en Ria (ZOZ 267).
Zoals gezegd, stapte Peter Green uit Fleetwood Mac vanwege psychische problemen. Jammer, want hij werd alom geprezen door collega's, zoals Eric Clapton, als een van de beste gitaristen, en B.B.King (nl) zei: "He has the sweetest tone I ever heard; he was the only one who gave me the cold sweats."

Peter Green is jaren uit beeld geweest, maar werd door vrienden weer op de been geholpen, en midden jaren '90 begon hij, met die vrienden de Peter Green Splinter Group, waarvan in 1997 een album met die naam uitkwam. Hij was het spelen niet verleerd, en ik vond een acoustische versie van dat prachtige Albatross.

Peter Green Splinter Group - Albatross (Acoustic Set):


Nadat de drie genoemde gitaristen waren vertrokken, zochten "Fleetwood & Mac" vervangers, en na een paar wisselingen ging de "sound" een heel andere kant op. Er volgde een succesvolle periode, er werden hits gescoord en albums uitgebracht. Maar omdat binnen de band een paar stelletjes waren die uiteindelijk uit elkaar gingen, ontstonden er ook grote spanningen. Dat leidde dan wel weer tot het succesvolste Fleetwood Mac album: Rumours (nl), waarvoor ze een Grammy Award kregen!
Ondanks allerlei verwikkelingen en een onderbreking, bestaat Fleetwood Mac nog steeds, met vanaf het begin als fundament John McVie en Mick Fleetwood, en met ongeveer de bezetting uit de "Rumours"-periode.

Tenslotte een song met twee heel verschillende delen: Oh Well, Part 1 en Part 2.
Peter Green onthulde later in een interview, dat hij eerst Part 2 geschreven had. Geïnspireerd door Spaans gitaarspel dat hij op de radio had gehoord, kocht hij speciaal voor Oh Well Part 2 een Ramirez Spaanse gitaar. Kort daarna schreef hij een pittige blues-rock "wegwerp-gitaarriff" voor de B-kant van de single. Tegen zijn zin maakte de platenmaatschappij Part 1 de A-kant en dat werd een wereldwijde hit, die veelvuldig gecovered is. Ik plaats ze in de door Peter Green bedoelde / geschreven volgorde.

Fleetwood Mac - Oh Well Part 2:


De tekst van Part 1 ontlokte me een glimlach...

Oh Well, Part 1

I can't help about the shape I'm in
I can't sing, I ain't pretty and my legs are thin
But don't ask me what I think of you
I might not give the answer that you want me to

Oh well

Now, when I talked to God I knew he'd understand
He said, "Stick by my side and I'll be your guiding hand
But don't ask me what I think of you
I might not give the answer that you want me to"

Oh well

Fleetwood Mac - Oh Well, Part 1:


Deze keer dus allemaal composities van Peter Green, geboren als Peter Allen Greenbaum!

180203 - ZOZ - Van droom tot deal

Wie mee wil doen met (of luisteren/kijken/lezen bij andere deelnemers) ZOZ: Zwijmelen op Zaterdag, vindt de links bij Trees.
Afleveringen t/m ZOZ260 vind je bij Marja.

Ik begin met een "zwijmel" die werd aangedragen door Marijke. Ze vertelde me deze week, dat ze wakker was geworden uit een droom waarin een mysterieuze man een rol speelde.
Toen ze begon te vertellen, werd ik eerst een beetje achterdochtig, jaloers misschien. Maar ik was ontroerd toen ze vertelde hoe ze uiteindelijk mij daar vond, en de muziek die ze toen "hoorde" niet meer kwijtraakte.
Ze heeft dat verhaal uitgeschreven op haar eigen blog, Marijke's Poëzie en Proza. In dat verhaal heeft ze ook de video van die muziek geplaatst, met de tekst, die belangrijk is, in beeld.
Het is muziek van Kate Bush (nl), zelf ook wel enigszins mysterieus.

---

Kate Bush komt tot nu toe 5 keer voor in de "Zwijmellijst", twee keer met haar debuutsingle Wuthering Heights (nl), en een keer samen met Peter Gabriël (nl).

Uiteraard snuffel ik dan verder naar meer informatie. Zo ontdekte ik dat Kate ontdekt is door David Gilmour (nl) van Pink Floyd (nl).
Gilmour was in feite de vervanger van mede-oprichter, zanger, gitarist en songwriter van Pink Floyd Syd Barret (nl), die met zijn innovatieve en experimentele gitaartechniek veel gitaristen heeft beïnvloed, maar vrij plotseling helemaal uit de publieke muziekwereld verdween.

Het Pink Floyd album Wish You Were Here (nl) is grotendeels gewijd aan het gemis van Syd Barret. Zoals de titelsong, die ik ook plaatste als sluitstuk van, en uitgevoerd door hemzelf, de herdenking aan onze lieve vriend Willem Reitsema.
Dit eerbetoon, in akoestisch versie, aan Syd Barret is van zijn opvolger.

David Gilmour - Shine On You Crazy Diamond:


Terug naar waar ik mee begon: Kate Bush. Een andere clip, dezelfde song, die Marijke niet meer kwijtraakte. De titel vertegenwoordigt een gezegde dat ik ik van jongsaf heb onthouden: je moet altijd iets van de kwajongen in je bewaren! Kijk voor de clip met tekst op Marijke's Poëzie en Proza. Ik plaats hier zelf een live versie uit 1979.

Kate Bush - The Man with the Child in His Eyes (1979, Live):


Kate's relatie met David Gilmour komt bijvoorbeeld tot uiting in een gezamenlijke uitvoering van de Pink Floyd song Comfortably Numb (nl).

Kate Bush & Pink Floyd - Comfortably Numb:


Ook Kate Bush's Running Up That Hill (A Deal with God) (nl) is er in een versie samen met David Gilmour. De song is vaak verkeerd geïnterpreteerd, en de platenmaatschappij weigerde de oorspronkelijke titel. Kate zei er dit over (mijn vertaling):

Echt, wat ik probeerde te zeggen was, dat een man en een vrouw elkaar niet kunnen begrijpen, omdat we een man en een vrouw zijn. Als we nu eens van rol zouden kunnen wisselen, als we een tijdje in elkaars plaats zouden kunnen zijn, zouden we helemaal verrast zijn! [Lachjes] En ik denk dat het tot meer begrip zou leiden.
De enige manier die ik kon bedenken was eigenlijk... weet je, een deal met de duivel. En toen dacht ik, nou, waarom geen deal met God! Weet je, eigenlijk is het een veel krachtiger idee om God te vragen een deal met je te maken. Dus heet het voor mij nog steeds "Deal with God", dat was de titel.
Maar er werd ons verteld dat als we vasthielden aan deze titel, de song in geen enkel religieus land gespeeld zou worden. Italië, Frankrijk en Australië zouden het niet draaien. Ierland zou het niet draaien, en algemeen gesproken zouden we geboycot worden puur en alleen omdat het woord God in de titel stond.

Kate Bush & David Gilmour - Running Up That Hill (Live 1987):


Ach, dat zouden wij af en toe ook even kunnen gebruiken, en sluit in die zin wel weer mooi aan bij Marijke's droom...

180202 - Mama's ringen

Vandaag zou mijn moeder jarig zijn, ze zou 107 geworden zijn, maar 36 jaar geleden overleed ze in de vroege ochtend van haar eenenzeventigste verjaardag.

Mijn moeder droeg twee dunne gouden ringen aan één vinger. Twee trouwringen. Die van haarzelf en die van mijn vader. Toen mijn vader overleden was, heeft ze zijn ring passend laten maken voor haar. Dat was gebruikelijk in die tijd. Het is wat klungelig gedaan, naar mijn begrippen, want er is iets van een naad te zien. Maar het was in de tweede wereldoorlog. Trouwringen van toen waren smaller en dunner dan wat nu gangbaar is.
Mijn vader was bijna 28 toen hij overleed, mijn moeder was 33, en ik had net mijn eerste verjaardag beleefd, terwijl mijn vader in het ziekenhuis lag.

Ook toen mijn moeder hertrouwde (ze was toen 46) bleven die ringen waar ze waren. Ik heb nooit anders gezien, vanaf het moment dat ik glimmende dingen wist te benoemen tot aan haar dood. Die ringen hebben achtendertig jaren lang met hun tweeën om haar vinger gezeten.

Haar handen waren altijd bezig. Ze moet een heel fijn goudspoor hebben achtergelaten in al die jaren, want die dunne ringen zijn helemaal op elkaar ingesleten. Het leek een twee-eenheid, tot ze van haar hand werden afgehaald. De inscripties binnenin zijn vervaagd. De ene ring is aan de buitenkant afgeslepen, de andere aan de binnenkant. Door het slijten passen ze vlijmscherp tegen elkaar. Zolang ze samen om haar vinger zaten waren ze gaaf.

In normale omstandigheden worden ringen niet zo gedragen, maar hebben ze hun plaats elk aan hun eigen vinger. Dan zijn ze minder aan slijtage onderhevig.
Ze kon die ringen niet zomaar even afdoen, daar waren slimmigheidjes voor nodig. En ze zouden niet meer los van elkaar gebruikt kunnen worden, want dan leken ze beschadigd en incompleet.

Ze zien er nu versleten uit, maar ik heb ze nog - inclusief het (verkleurde) stukje dat uit de ring van mijn vader geknipt is om hem passend te maken voor mijn moeder. Ze heeft ook dat trouw bewaard. Deze drie zitten nu samen in een papieren zakje, vermoedelijk van de juwelier die de ring van mijn vader op maat heeft gemaakt voor mijn moeder's vinger.